Wereld onderweg naar 'klimaatapartheid': vooral armen slachtoffer

De wereld is op weg naar 'klimaatapartheid', waarbij de rijken zich een uitweg kunnen kopen uit de ernstige gevolgen van klimaatverandering, maar de armen er de dupe van worden. Dat is de stevige waarschuwing van een mensenrechtendeskundige in een VN-rapport.

De speciaal rapporteur voor extreme armoede, Philip Alston, stelt dat de opwarming van de aarde desastreuze gevolgen zal hebben. Fundamentele rechten op leven, water, voedsel en huisvesting zullen waarschijnlijk ondermijnd worden. Zelfs in de meest gunstige omstandigheden zullen honderden miljoenen mensen te maken krijgen met voedselgebrek, gedwongen migratie, ziekte en de dood.

Ook democratieën komen volgens Alston onder druk te staan door de grote gevolgen van klimaatverandering.

Als je geld hebt

Er is te veel vertrouwen in de private sector en dat kan leiden tot ernstige mensenrechtenschendingen, zegt Alston, want de rijken kunnen betalen om te ontsnappen aan oververhitting, honger en conflicten, terwijl de rest van de wereld daaronder moet lijden.

Als voorbeeld citeert hij in het rapport inwoners van New York die in 2012 werden getroffen door de orkaan Sandy en zonder stroom en ziekenzorg kwamen te zitten, terwijl het hoofdkantoor van zakenbank Goldman Sachs werd beschermd door tienduizenden eigen zandzakken van het bedrijf en stroom had van een eigen generator.

Steeds vooruit geschoven

Alston heeft grote kritiek op regeringen en instanties. Die doen weinig meer dan ambtenaren en functionarissen met sombere speeches naar conferenties sturen, terwijl wetenschappers en klimaatactivisten al sinds de jaren 70 aan de bel trekken.

"Het lijkt erop dat dertig jaar van klimaatconventies erg weinig hebben opgeleverd", vindt Alston. "Van Toronto tot Noordwijk tot Rio tot Kyoto tot Parijs, de taal is steeds hetzelfde gebleven en het probleem is steeds vooruit geschoven."

Ze hebben alle wetenschappelijke waarschuwingen en deadlines voorbij laten gaan. "Wat voorheen gold als catastrofale opwarming is nu een best-case scenario", zegt Alston in zijn rapport.

Trump frustreert

Ook invloedrijke personen krijgen onder uit de zak van de VN-rapporteur. Sinds 1980 hebben alleen de Verenigde Staten al te maken gehad met 241 weer- en klimaatrampen, die samen 1,6 biljoen (1.600.000.000.000) dollar hebben gekost.

Tot voor kort was de VS de grootste vervuiler ter wereld en desondanks plaatste president Trump voormalig lobbyisten in belangrijke overheidsfuncties, nam hij standpunten van de vervuilende industrieën over, zorgde hij ervoor dat milieuregels in hoog tempo werden ingetrokken en frustreert en versluiert hij de boodschap van de klimaatwetenschap, schrijft Alston.

Vrijdag legt de rapporteur zijn conclusies voor aan de VN-Mensenrechtenraad in Genève.