Curaçao verbiedt handel in Venezolaans 'conflictgoud'
Curaçao verbiedt met onmiddellijke ingang de handel in goud vanuit Venezuela. Volgens de regering in Willemstad blijkt uit onderzoeken dat de Venezolaanse goudwinning nauw verweven is met praktijken als illegale mijnbouw, kapitaalvlucht, onderdrukking en uitbuiting.
Het ministeriële besluit van premier Rhuggenaath komt precies in de week dat onderzoeksjournalisten van De Correspondent de omvang van de goudhandel op Aruba en Curaçao in kaart brengen.
Goud uit Venezuela wordt gezien als 'conflictgoud'. De journalisten ontdekten dat gewapende groepen ermee gefinancierd worden. Toch stroomden duizenden kilo's van dit goud de markt op via Aruba, Curaçao en Nederland.
Volgens een van de onderzoeksjournalisten, Bram Ebus, is dat in strijd met internationale afspraken voor de goudproductie die Nederland onderschrijft. "Ook Curaçao beseft dit en verbiedt de handel in goud uit Venezuela."
Willemstad zegt dat er indicaties zijn dat de handel in en het transport van dat goud mogelijk gepaard gaat met diverse vormen van georganiseerde, grensoverschrijdende en ondermijnende criminaliteit. "Dat sluit aan bij onze bevindingen. Het Venezolaanse leger schendt mensenrechten en verrijkt zich met goud", aldus Ebus.
Incomplete data
De journalisten hebben zelf berekeningen uitgevoerd omdat de cijfers van zowel Aruba en Curaçao niet compleet en dus niet correct zijn. "We hebben maanden moeten trekken om überhaupt cijfers van de eilanden te kunnen krijgen", zegt Ebus. "De douane van Aruba kwam met incomplete data. Een Arubaanse website publiceerde in die periode toevallig het getal van 30.000 kilo; dat cijfer werd vervolgens aan ons bevestigd door bronnen binnen de overheid."
De cijfers van het ministerie van Financiën op Curaçao waren volgens Ebus ongekend hoog. "Meer dan een miljoen kilo goud; zoveel produceert Venezuela in geen tien jaar en zou van Curaçao een van de grootste goudleveranciers ter wereld maken. We hebben de uitschieters in die lijst weggehaald en dan kom je op 130.000 kilo goud tussen 2014 en 2018."
Goudsmokkel
Curaçao zegt bij de doorvoer van Venezolaans goud alle voorgelegde documenten aan de nationale douanewet- en regelgeving te toetsen. Ook staatssecretaris Raymond Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties benadrukte dat onlangs na Kamervragen van SP-lid Ronald van Raak.
Knops legt de bal nadrukkelijk bij Aruba en Curaçao door te stellen dat bij de aanpak van illegale goudhandel alle partijen, particulieren en overheden een eigen verantwoordelijkheid dragen.
Die houding vindt Ebus opvallend. "Veel goudhandel en -smokkel gaat met de Nederlandse vliegmaatschappij KLM via Amsterdam. Nederland heeft zich verbonden aan de OESO-richtlijnen voor de goudketen om de handel in conflictgoud tegen te gaan. Het heeft daarvoor zelfs een goudconvenant opgesteld, waar Nederlandse bedrijven gevraagd wordt zich te houden aan een gedragscode."
De OESO-richtlijnen zijn richtlijnen voor het bedrijfsleven die handvatten bieden voor bedrijven om met kwesties om te gaan op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Verleggen
"Daarbij komt dat het doorgevoerde goud in Curaçao van papier wordt voorzien, waarbij de herkomst uiteindelijk niet meer te traceren valt", zegt Ebus. De journalist verwacht dat het verbod van Curaçao de Venezolaanse handel in conflictgoud zal verleggen.
"Naar bijvoorbeeld buurlanden Colombia en Guyana. Het komt dan daarna alsnog op Curaçao, krijgt de benodigde papieren en vindt zijn weg vervolgens naar de Verenigde Staten of via Nederland naar landen als Zwitserland en de Verenigde Arabische Emiraten, waar het goud nu ook al naar toe gaat."