Verkiezingsstrijd in Frankrijk zónder Gele Hesjes
De Europese verkiezingen in Frankrijk worden gedomineerd door twee politici, die in alles het tegendeel van elkaar lijken. Nathalie Loiseau is links-liberaal en de kandidaat van president Macron. Jordan Bardella is rechts-populistisch en de kandidaat van Marine Le Pen.
Zij is 54 jaar oud en heeft een enorme staat van dienst als onder meer diplomaat en minister van Europese Zaken. Hij is 23 jaar oud en heeft nog weinig ervaring. Hij was politiek actief in de regio-Parijs.
In het verkiezingsprogramma van Loiseau is het klimaat prioriteit nummer 1: daar wil ze de komende jaren duizend miljard euro voor uittrekken. Bardella neemt het vooral op tegen de 'ondemocratische' Europese Unie. In plaats van Brussel moeten de landen het weer voor het zeggen krijgen, zegt hij.
De twee lijsttrekkers staan nu al weken lijnrecht tegenover elkaar:
Lange tijd was het de oude rot Loiseau die op kop ging in de peilingen. Haar dossierkennis wordt alom geprezen en ze wordt gesteund door de regering en door meerderheid van president Macron in het parlement.
Maar deze maand maakte de onervaren Bardella een ware inhaalslag. In veel peilingen is hij Loiseau zelfs voorbij gestreefd. Hij voert een felle campagne, is goed gebekt en zou de Franse jeugd aanspreken met zijn jonge leeftijd.
De winst van Bardella is volgens specialisten ook het gevolg van een zwakte van Loiseau. Ze heeft weinig charisma, zeggen zij. "Ze is geen vechtersbaas", vindt politicoloog Bruno Cautrès. Ze heeft weinig talent voor opzwepende toespraken voor volle zalen.
Waar Jordan Bardella lachend en enthousiast op de foto gaat met zijn aanhangers op verkiezingsbijeenkomsten, poseert Loiseau meestal ongemakkelijk en krampachtig als mensen een selfie met haar nemen.
Ze hebben geen van drieën een Europees verkiezingsprogramma.
Afgezien van elkaar, hebben de twee kandidaten nauwelijks concurrentie. In de peilingen staan andere rechtse en linkse partijen op grote achterstand. Kleine partijen als de Piratenpartij en de Partij voor de Dieren halen waarschijnlijk niet eens de kiesdrempel van 5 procent.
De protestbeweging van de gele hesjes heeft zich ook gemeld in de politieke beweging. Er zijn drie partijen voortgekomen uit de protestbeweging. "Maar ze hebben geen van drieën een Europees verkiezingsprogramma", zegt onderzoeker Cautrès.
De stap naar de politiek heeft vooralsnog dan ook weinig succes. Volgens de peilingen kunnen de gele hesjes nu rekenen op 1 procent van de stemmen.
Veel kiezers blijven thuis
Dat de politieke versie van de protestbeweging nog niet erg populair is, heeft meerdere oorzaken. De drie partijen worden geleid door relatief onbekende demonstranten of sympathisanten. De bekende woordvoerders van de gele hesjes hebben juist gezegd dat ze niet mee willen doen aan de verkiezingen.
Bovendien zijn de demonstranten geen homogene groep. Sommigen gele hesjes stemmen links, anderen rechts, en een flink deel zou wel eens helemaal niet kunnen gaan stemmen uit onvrede met de politiek. Daarin staan ze niet alleen. De opkomst in Frankrijk ligt bij Europese verkiezingen al sinds jaar en dag onder de 50 procent.
