100 jaar kiesrecht: 'We realiseren ons niet altijd hoe bijzonder dit is'
In Den Haag is in de Ridderzaal feestelijk gevierd dat in Nederland 100 jaar algemeen kiesrecht bestaat. Dat alle mannen mochten stemmen, werd in 1917 ingevoerd; het kiesrecht voor vrouwen kwam daar in 1919 bij.
Tweede Kamervoorzitter Arib zei dat we ons niet altijd realiseren hoe bijzonder het is dat iedereen mag stemmen. "Sinds 1919 is het voor alle Nederlanders mogelijk om je stem uit te brengen, of je man of vrouw bent, wel of niet kunt schrijven, wel of niet beschikt over kentekenen van maatschappelijke welstand of geschiktheid."
Arib, die zelf in Marokko is geboren, voegde eraan toe zich niet te kunnen herinneren dat haar ouders ooit hebben gestemd. "Maar ik sta vandaag hier, in een Nederland waar je trots op kunt zijn, en erop kunt vertrouwen dat je zelf kunt bepalen wie jou vertegenwoordigt in de Tweede Kamer, gemeenteraad, Provinciale Staten en het Europees Parlement."
Bekijk hier een deel van haar toespraak:
In een opgenomen filmpje zei PVV-leider Wilders dat vrijheid ons belangrijkste bezit is en dat je je dat pas realiseert als je die zelf niet meer hebt. Hij wees erop dat hij al jaren wordt bedreigd en dat hij eigenlijk zijn beroep van volksvertegenwoordiger niet in vrijheid kan uitoefenen.
"Het beste antwoord daarop is dat we onze democratie moeten koesteren en dat we onze stem moeten laten horen door te blijven zeggen wat we vinden door gebruik te maken van het grote goed dat ons algemeen kiesrecht is", zei Wilders.
Koning en koningin
De bijeenkomst in de Ridderzaal werd bijgewoond door onder anderen koning Willem-Alexander en koningin Máxima, Tweede en Eerste Kamerleden en leden van het kabinet.
Ook waren er mensen die een bijzondere betrokkenheid hebben bij kiesrecht, zoals jongeren die dit jaar voor het eerst mogen stemmen en mensen die op verkiezingsdagen in stemlokalen zitten. Een aantal van hen vertelde wat kiesrecht voor hen betekent.
Tijdens de viering van 100 jaar kiesrecht waren verder muziekoptredens, persoonlijke verhalen en filmpjes die de betekenis van het kiesrecht in beeld brachten.
Het algemeen kiesrecht kwam er 100 jaar geleden niet zomaar. Vóór 1919 mocht je alleen naar de stembus als je bijvoorbeeld genoeg geld had, bij de ridderschappen hoorde of een bepaald diploma had. Wil je weten of jij bij de kleine groep hoorde die toen al mocht stemmen? Bekijk dan deze interactieve special van NOS op 3: