Hoekstra wil leidende rol Duitsland in gemoderniseerde EU

De Europese Unie moet radicaal andere prioriteiten stellen en Duitsland moet daarin het voortouw nemen. Dat vindt minister Wopke Hoekstra van Financiën.

In een lezing in Berlijn pleitte hij vanochtend voor meer aandacht voor Europese defensie, het beschermen van de buitengrenzen en het aanpakken van het klimaatprobleem. Wat Hoekstra betreft kan er tegelijkertijd fors bezuinigd worden op de honderden miljarden die er jaarlijks door Brussel worden uitgegeven aan landbouwsubsidies.

De CDA-minister schetste in zijn lezing aan de Humboldt-universiteit zijn ideale nieuwe EU. Hij uitte kritiek op de Duitsers, die volgens hem op dit moment te veel aan de zijlijn staan.

'Terughoudendheid laten varen'

Berlijn moet veel meer het voortouw nemen, vindt Hoekstra. Duitsland wil het liefst een soort Zwitserland zijn en zich nergens mee bemoeien. "Maar uw land is er eenvoudigweg te groot en te belangrijk voor. Ik zou het daarom toejuichen als Duitsland op dit gebied zijn terughoudendheid laat varen."

Onze oosterburen kunnen daarbij een voorbeeld nemen aan de Fransen, vindt Hoekstra. Die hebben volgens hem goede ideeën over de plaats van Europa in de wereld. "Ik zou graag zien dat Duitsland een dergelijke rol ook nadrukkelijker gaat spelen."

Hoekstra ziet een nieuwe wereldorde gevormd worden en Europa kan daarin een cruciale rol spelen. "Maar dan moeten we ons die wél toe-eigenen."

Bankenunie

Als minister van Financiën hoopt Hoekstra ook dat Duitsland zijn bezwaren laat varen tegen de Europese bankenunie, waarbij het toezicht op de financiële sector centraal in Europa geregeld gaat worden.

Veel Duitsers zijn bang dat ze dan moeten opdraaien voor schulden van allerlei banken in Zuid-Europa. Maar volgens Hoekstra zorgt zo'n bankenunie ervoor dat de burgers van Europa beter beschermd zijn tegen een nieuwe financiële crisis.

Als het aan Hoekstra ligt wordt de eigen veiligheid een prioriteit voor de EU. "Ons continent is niet in staat zichzelf te verdedigen. Zelfs met Amerikaanse steun zullen we alle zeilen bij moeten zetten." Hij wil niet af van de NAVO, maar wel betere samenwerking tussen de legers van de lidstaten.

Europese vliegtaks

Ook moet er meer geld naar bewaking van de buitengrenzen van de EU, vindt Hoekstra. Geen binnengrenzen werkt alleen als we aan de buitengrenzen zelf kunnen bepalen wie en wat er binnenkomt, is zijn redenering.

Om de klimaatdoelen van Parijs te halen moeten de lidstaten eensgezind gaan werken aan een gezamenlijke CO2-heffing en de Europese vliegtaks, aldus de minister.

Als de EU niet de koers verlegt, ziet Hoekstra het somber in. Binnen de EU sluimert volgens hem het gevaar van implosie, omdat steeds meer inwoners, vooral in Noordwest-Europa, ervan af willen, net als de Britten met hun brexit.

"Ik hou van Europa. Ik ben een geharnast voorstander van de EU en van meer Europese samenwerking. Juist omdat ik overtuigd ben van de noodzaak van Europese samenwerking, heb ik grote zorgen over de EU."

Geldkraan dicht

Het ideaalbeeld van Hoekstra is een EU die weerbaar, welvarend en wederkerig is. En die hard optreedt tegen leden die zich niet aan de regels houden.

"Wie niet hervormt, wie Europees geld onverstandig besteedt, wie de begrotingsregels aan zijn laars lapt, kan geen aanspraak meer maken op Europees geld." Ook voor Oost-Europese landen die de vrije pers muilkorven en de rechtsstaat uithollen, moet de geldkraan worden dichtgedraaid, vindt Hoekstra.

Als die landen ook nog eens niet thuis geven bij het opnemen van vluchtelingen, moeten ze wat hem betreft uit het Schengenverdrag worden gezet. Inwoners van die landen kunnen dan niet meer vrij door Europa reizen. "Wat mij betreft is het afgelopen met dit soort cherry picking."

Bezuinigen op andere posten

De ideale EU van Hoekstra investeert in nieuwe ontwikkelingen als kunstmatige intelligentie en nanotechnologie. Daarin loopt Europa achter bij andere continenten als Noord-Amerika en Azië.

Andere prioriteiten betekent ook een andere verdeling van het geld, erkent Hoekstra. Geld dat nu nog vooral naar landbouw en cohesieprojecten gaat. "In de vorige eeuw was daar veel voor te zeggen. Maar we leven inmiddels in het jaar 2019. We moeten niet alleen fundamenteel andere prioriteiten kiezen, maar daar ook de middelen voor vrijmaken, en dus op andere posten bezuinigen."