Dodenherdenking en Bevrijdingsdag bij de NOS

De NOS doet elk jaar verslag van Dodenherdenking en Bevrijdingsdag in diverse programma's. Daarnaast zijn er twee documentaires te zien. Hieronder een overzicht van de uitzendingen op 4 en 5 mei.

4 mei Nationale Dodenherdenking

De Nationale Dodenherdenking begint met een herdenkingsbijeenkomst in de Nieuwe Kerk. Theatermaker en schrijver Diederik van Vleuten houdt daar een voordracht over oorlog en vrijheid. Om 19.50 uur schakelen de drie publieke zenders over naar De Dam, waar koning Willem-Alexander en koningin Máxima een krans leggen bij het Nationaal Monument. Daarna volgen twee minuten stilte voor alle oorlogsslachtoffers. Burgemeester Halsema houdt een toespraak. Presentatie: Jeroen Overbeek.

De NOS is ook elk jaar bij een herdenking elders in het land. Dit jaar is dat in Sliedrecht, waar 75 jaar geleden in de gemeenten rond de Merwede een groot aantal jongemannen werd opgepakt tijdens de zogeheten Merwederazzia. Velen moesten naar Duitsland waar ze werden ingezet als dwangarbeider in de oorlogsindustrie. Presentatie: Annechien Steenhuizen.

Op NPO Radio 1 is eveneens een speciale uitzending rondom de Dodenherdenking. Zo schuift Holocaust-overlevende Carla Josephus Jitta aan bij presentatrice Simone Weimans en wordt er geschakeld met de Dam in Amsterdam en het Bos der Onverzettelijken in Almere, waar speciaal voor kinderen een Dodenherdenking plaatsvindt.

18.45 - 20.30 uur, NPO 1 en NOS.nl
19.50 - 20.30 uur, NPO 2
19.50 - 20.30 uur, NPO 3
18.30 - 20.30 uur, NPO Radio 1

Documentaire: De Merwederazzia, van gijzelaars naar dwangarbeiders

Een documentaire over de Merwederazzia in mei 1944, toen de Duitsers honderden jongemannen oppakten uit wraak voor de dood van twee landwachten die in een hinderlaag van het verzet waren gelopen. Die hinderlaag was een vergelding voor de dood van een bakker die zonder aanleiding door een landwacht onder vuur was genomen. In deze documentaire komt de zoon van de vermoorde bakker aan het woord en vertellen twee van de mannen die werden opgepakt bij de razzia in Sliedrecht hun verhaal.

20.30 - 21.00 uur, NPO 2 en NOS.nl

Documentaire: Albert Gemmeker, kampcommandant van Westerbork

Aansluitend volgt een portret van Albert Gemmeker, de SS-commandant van Kamp Westerbork. Onder zijn verantwoordelijkheid gingen zo'n 80.000 Joden, Roma en Sinti uit Westerbork naar de concentratie- en vernietigingskampen van de nazi's. Uiteindelijk zat hij slechts zes jaar vast, omdat nooit sluitend bewijs geleverd werd dat hij wist wat de gedeporteerden te wachten stond. Een portret aan de hand van gesprekken met ex-gevangenen, de Duitse onderzoeksrechter die zijn zaak behandelde en een kleindochter van Gemmeker.

21.00 - 21.50 uur, NPO 2 en NOS.nl

Vuur van de Vrijheid

Verslag van het aansteken van het Bevrijdingsvuur op het 5 Mei Plein voor hotel De Wereld in Wageningen. Het Bevrijdingsvuur is het symbool voor nationale eenheid en vrede. Verschillende loopgroepen nemen het vuur mee om het door heel Nederland te verspreiden. Deze Nationale Bevrijdingsvuurestafette markeert de overgang van het herdenken van oorlogsslachtoffers naar het vieren van de vrijheid. Presentatie Simone Weimans.

Verder is er aandacht voor het Theater na de Dam in de Stadsschouwburg in Amsterdam. Daar zijn optredens van onder meer Douwe Bob, Yentl en de Boer en Pierre Bokma. Presentatie: Eric Corton.

23.40 - 00.25 uur, NPO 1 en NOS.nl

5 mei Bevrijdingsdag

Een verslag van de start van de viering van Bevrijdingsdag met de 5 mei-lezing in Almere. De lezing wordt voorgedragen door wetenschapper en schrijver Rosanne Hertzberger. Haar opa overleefde de kampen Theresiënstadt, Sachsenhausen, Auschwitz en Dachau. De kinderlezing komt voor rekening van Hakim Radwan. Hakim heeft een Egyptische vader en een Nederlandse moeder. Zijn opa van moederskant vocht op de Grebbeberg.

Verder zijn er korte reportages te zien waarin door overlevenden of nazaten wordt teruggeblikt op opmerkelijke oorlogsverhalen uit de Noordoostpolder. Presentatie: Winfried Baijens.

18.08 - 18.54 uur, NPO 1 en NOS.nl

Bevrijdingsdag en het 5 mei Concert 2019

De Amstel voor theater Carré is het decor voor het jaarlijkse 5 mei-concert, dat wordt bijgewoond door koning Willem-Alexander, koningin Máxima en minister-president Rutte. De solisten zijn Jamai, Ruth Jacott, harpiste Lavinia Meijer en Michelle David & The Gospel Sessions. Zij worden begeleid door het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht. Voorafgaand aan het concert is er een terugblik op de officiële start van Bevrijdingsdag in Almere en een schakeling naar het Bevrijdingsfestival in Zwolle.

20.23- 22.09 uur, NPO 1 en NOS.nl

Artiesten voor de Vrijheid 2019

Een overzicht van de hoogtepunten van de bevrijdingsfestivals in het land. De nadruk ligt op de tour van de ambassadeurs van de vrijheid: hiphopartiest Kraantje Pappie, zangeres Maan en DJ Sam Feldt. Zij gaan langs de festivals met behulp van helikopters van Defensie. De uitzending komt rechtstreeks vanaf één van de grootste bevrijdingsfestivals, in Zwolle. Presentatie: Amber Brantsen.

23.15 - 23.40 uur, NPO 3 en NOS.nl