'Haatprediker' Anderson wil naar Nederland, maar wie wil hem horen?

• Ivo Landman

  redacteur Online

De Faithful Word Baptist Church van de Amerikaanse 'haatprediker' Steven Anderson bestaat maar uit een paar honderd kerkgangers in Arizona. Maar de controversiële 'pastor', die homoseksuelen wil laten executeren door de overheid en de Holocaust in twijfel trekt, wil dat veranderen. Hij wil mensen bekeren met een tournee, ook in Nederland. Maar vindt zijn extreme gedachtegoed hier enige weerklank?

Bij een enkeling wel, blijkt uit een filmpje op YouTube dat op het account van Stevenson is gepost. Daar vertelt ene 'brother Nick' over de Soul Winning Mega Marathon waar hij afgelopen zaterdag aan mee zou doen. Om samen met 'brother Cas' in de Starbucks bij het Bijlmer Arena-station de hele dag te gaan evangeliseren, in het Nederlands en in het Engels. De 'brothers' zijn niet bereikbaar en het account van een Nederlandse fan op Andersons YouTube-kanaal blijkt te zijn verwijderd.

Miranda Klaver, antropoloog en theoloog aan de Vrije Universiteit en goed thuis in christelijke groeperingen, had tot deze week nooit van Steven Anderson gehoord. "Dit soort radicale figuren hebben we wel eerder gezien in de VS, dat is geen nieuw fenomeen. Wat wel echt anders is, is dat deze man door het gebruik van sociale media zijn bereik enorm kan vergroten. In zijn kerkje zitten nog geen 300 mensen, maar online heeft hij duizenden views."

Andersons kerk bevindt zich in een kantoorruimte op een bedrijventerrein in Tempe, een voorstad van Phoenix. Hij kreeg wel enige nationale bekendheid in 2009, toen hij predikte dat hij bad voor de dood van president Obama.

Via sociale media bereikt Anderson meer aanhangers dan via zijn kerk. Hij heeft 116.000 volgers op YouTube, zo'n 3700 volgers op Twitter en meer dan 5600 likes op Facebook. "Dus daarmee vergroot hij zijn bekendheid", zegt Klaver.

"Dit soort mensen leeft van aandacht, en daar draagt al het nieuws over hem aan bij." Zelfs als hij Nederland niet in komt, kan Anderson dat gebruiken, voorziet Klaver. "Dat draagt bij aan zijn status als martelaar voor het evangelie."

De baptisten in Nederland zagen de afgelopen dagen met toenemend afgrijzen de berichten voorbijkomen over de komst van de Amerikaan, die zijn geloofsgemeenschap een baptist church noemt. "Iedereen kan zich baptist noemen", zegt Teun van der Leer, rector van het Baptistenseminarium, de predikantenopleiding van de Nederlandse baptisten. "Je kunt een bordje met baptist church in je tuin zitten en je hebt een baptistenkerk. Maar die wordt door geen enkele internationale organisatie erkend. Het is heel geïsoleerd."

Van der Leer benadrukt dat de radicale uitspraken van Anderson voor de Nederlandse baptisten volstrekt verwerpelijk zijn. "De gemeenten bepalen hun eigen beleid, maar iedereen is welkom in onze kerk." Andersons bewering dat in de Bijbel staat "dat alle homo's moeten worden geëxecuteerd" slaat nergens op volgens Van der Leer. "Ik ken de Bijbel behoorlijk goed, maar dát staat er absoluut niet in. En over de Holocaust natuurlijk al helemaal niets."

King James-vertaling

Het is onduidelijk welke doelgroep Anderson in Nederland probeert te bereiken. "Ik kan me niet voorstellen dat zijn aanhang hier groot is", zegt Kees Goedegebuur van de christelijke lhbt-koepel LKP. "Zelfs voor de meest conservatieve christelijke gemeenschappen in Nederland gaat dit veel te ver. Ik kan me niet voorstellen dat een organisatie hem heeft uitgenodigd. Het ligt meer voor de hand dat hij alles zelf regelt en betaalt."

Anderson zelf zei in een interview met de NOS gisteren inderdaad dat hij zelf op het idee was gekomen om naar Nederland te komen toen hij vorig jaar op Aruba enkele Nederlanders ontmoette die hem vroegen om in Amsterdam te komen spreken. Hij wil in Nederland "zijn luisteraars ontmoeten en hopelijk wat zielen winnen."

Daarbij hanteert de Amerikaan de King James-vertaling van de Bijbel als het onversneden woord van God. Die vertaling uit het begin van de zeventiende eeuw vol archaïsch Engels wordt door sommige conservatieve Amerikanen gezien als de enige ware bijbelvertaling, zegt VU-docent Miranda Klaver. "Die nemen ze selectief letterlijk. En ik zeg selectief, want er staat ook in: Als je oog je tot zonde verleidt, ruk het uit. En dat heb ik nog nooit iemand zien doen."