Medicijnen vertragen afbraak nierfunctie diabetespatiënten
Twee bestaande geneesmiddelen tegen diabetes type 2 werken goed tegen nierproblemen. Ze doen dat zo goed dat de patiënten pas veel later of soms zelfs helemaal niet meer gedialyseerd hoeven te worden, blijkt uit een groot internationaal onderzoek.
Hoogleraar klinische farmacologie Hiddo Lambers Heerspink van het UMCG in Groningen presenteerde het onderzoek op een congres in Australië. Tegelijk zijn de onderzoeksresultaten gepubliceerd in de vooraanstaande vakbladen The New England Journal of Medicine en The Lancet Diabetes & Endocrinology.
Die uitkomsten betekenen dat er grote gezondheidswinst is te halen voor patiënten met diabetes type 2 die nierfalen ontwikkelen. Nierdialyse is een ingrijpende behandeling die vaak moet gebeuren en diabetes 2 is de belangrijkste oorzaak van nierfalen.
Dialysepatiënten wachten op een niertransplantatie. Voor een deel van de patiënten is het niet meer dan een zware manier om het leven te verlengen, omdat ze nooit aan de beurt komen voor een nieuwe nier.
Lambers Heerspink en zijn medeonderzoekers hebben 4400 patiënten met diabetes type 2 en chronische nierziekte in 34 landen meegenomen in hun studie. De helft kreeg het middel canagliflozine, de andere helft een placebo. De patiënten werden ruim 2,5 jaar gevolgd.
Aan het eind van die periode bleek de kans om te overlijden aan nierfalen of de eindfase van die ziekte ontwikkeld te hebben in de onderzoeksgroep dertig procent lager te zijn dan in de controlegroep.
Ook het risico op overlijden door hart- en vaatziekten, op ziekenhuisopnames door hartfalen en de kans op hartinfarcten of beroertes was in de behandelde groep ongeveer een derde lager dan in de placebogroep.
Gesponsord
"Gedurende bijna twee decennia zijn er geen nieuwe behandelingen geweest om de nierfunctie te beschermen in patiënten met type 2 diabetes. Dit onderzoeksresultaat is een grote medische doorbraak, omdat mensen met diabetes en nieraandoeningen een extreem hoog risico lopen op nierfalen, een hartaanval, een beroerte en de dood. We hebben nu een zeer effectieve manier om dat te verminderen ", aldus Lambers Heerspink in een persbericht van het UMCG.
De Diabetesvereniging reageert voorzichtig positief op de nieuwe onderzoeksresultaten. Wel wijst de organisatie erop dat de nieuwe behandeling voor een beperkte groep patiënten geldt, die met nierfalen veroorzaakt door diabetes type 2.
Diabetesvereniging merkt verder op dat de studie naar het gebruik van canagliflozine van Lambers Heerspink en zijn collega's gesponsord is door de fabrikant van het middel.
Richtlijnen
Lambers Heerspink heeft met collega's in The Lancet Diabetes & Endocrinology nog een tweede studie gepubliceerd over de behandeling van diabetes 2. Als patiënten het middel dapagliflozine krijgen voorgeschreven in combinatie met een derde medicijn (saxaglipitine), dan heeft die combinatie een sterker effect dan andere middelen op het gehalte aan bloedsuikers en eiwitten in de urine.
Dat speelt een grote rol bij het ontstaan van nierfalen. De combinatie van beide medicijnen vertraagt de achteruitgang van de nierfunctie. Ook deze studie is trouwens financieel ondersteund door de producent van het onderzochte geneesmiddel.
De nieuwe inzichten die voortvloeien uit de studies van de Groningse hoogleraar en zijn mede-onderzoekers kunnen volgens henzelf meteen in de praktijk worden gebracht. De onderzochte middelen zijn toegelaten medicijnen voor de behandeling van diabetes type 2.
Maar volgens de Diabetesvereniging is er nog wel het nodige overleg nodig voor het zover is. Bovendien vindt ze dat er meer onderzoek nodig is.