Christelijke Gereformeerde Kerken 'in crisis' door verdeeldheid

De verhoudingen binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) staan op scherp. Vooral de discussies over vrouwen in het ambt en homoseksualiteit leiden tot grote verdeeldheid.

Rector van de Theologische Universiteit Apeldoorn Herman Selderhuis sprak dit weekend van "een crisis" tijdens een bijeenkomst. Het gebeurt zelden dat een gezaghebbend persoon binnen een kerk zich zo openlijk uitspreekt en dus leiden die woorden al een paar dagen tot veel debat en opiniestukken, zoals vandaag weer in het Nederlands Dagblad.

Visies

Al meer dan een eeuw slaagt het protestantse kerkgenootschap erin om ondanks verschillende opvattingen een geheel te blijven. De CGK telt ongeveer 185 kerken en bijna 75.000 leden. Tegenstellingen binnen de kerk zijn niet nieuw, maar de afgelopen jaren kwamen die steeds meer aan de oppervlakte.

"Kerkverbanden met wie de CGK samenwerkt, herkennen elkaar steeds minder in verschillende visies", legt Maarten Stolk uit, kerkredacteur bij het Reformatorisch Dagblad. "Door samenwerking van gemeenten uit verschillende kerkverbanden, de zogenoemde samenwerkingsgemeenten, is dat actueel geworden."

Binnen kerkverbanden waartoe deze samenwerkingsgemeenten behoren, wordt verschillend gedacht over bijvoorbeeld vrouwen als dominee. "Veel kerken erkennen vrouwen op die posities, maar sommige ook niet. Omdat die samenwerkingsgemeenten lid zijn van meerdere kerkverbanden, botst dat dus", zegt Stolk.

Steeds meer samenwerkingsgemeenten willen vrouwen in het ambt erkennen, maar dat gaat niet zonder slag of stoot, zegt Stolk. "Je hebt de wat meer behoudende kerkleden die het absoluut niet zouden accepteren als een vrouw ambtsdrager zou worden. Niet omdat ze tegen vrouwen zijn, maar omdat regeerambt volgens de bijbel aan de man toekomt."

Selderhuis keurde het niet goed dat gemeenten op eigen houtje besluiten wel vrouwen aan te stellen. "Je kunt niet zomaar bepaalde dingen toelaten of gedogen. Daarmee ondermijn je de huidige stand van zaken en drijf je de kerken uit elkaar", zei hij zaterdag.

Homoseksualiteit

Maar ook over het onderwerp homoseksualiteit heerst verdeeldheid. In 2017 werd tijdens een synode van de CGK, de belangrijkste kerkelijke vergadering, een rapport opgesteld waarin het praktiseren van homoseksualiteit wordt afgewezen.

Stolk: "Niet alle leden van de CGK kunnen zich in de strekking van dit rapport vinden. Waar ze het allemaal wel over eens zijn, is dat homoseksuelen een veilige plek in de kerk moeten kunnen vinden."

Oplossing

De scherpe analyse van Selderhuis wordt volgens Stolk breed gedeeld binnen de kerken. "Het feit dat deze hoogleraar dat zegt, laat wel zien dat er echt sprake is van een crisis. Tegelijk is het waar dat we met elkaar een kerkverband vormen en elkaar willen blijven vasthouden. De CGK zal er alles aan doen om een oplossing te vinden voor deze vraagstukken."