Veel meer Nederlandse vissers dreigen pulsvisvergunning te verliezen
Veel meer Nederlandse vissers dan gedacht dreigen nog dit jaar hun pulsvisvergunning te verliezen. Dat blijkt uit onderzoek van de NOS. Vorige week kregen 42 van de circa 80 visbedrijven nog te horen dat ze hun pulsvisvergunning waarschijnlijk tot halverwege 2021 kunnen behouden. Dat leek het resultaat van onderhandelingen in Brussel en Straatsburg, maar die belofte staat nergens zwart op wit.
In de akkoorden staat dat slechts vijf procent van de vloot van een land mag blijven vissen met pulstuig. Dat zijn geen 42, maar zo'n tien tot vijftien Nederlandse schepen. Dat zou betekenen dat het ministerie van Landbouw en Visserij nog dit jaar vergunningen moet stopzetten die voor onbepaalde tijd zijn afgegeven. Dat is niet alleen een financiële tegenslag voor de betrokken vissers, maar het kan ook leiden tot een juridische strijd tussen het ministerie en de sector.
De onduidelijkheid over het aantal vergunningen komt voort uit een juridische truc die Europarlementariër en onderhandelaar Peter van Dalen (ChristenUnie) inzette, in overleg met het ministerie. Ze dachten gebruik te kunnen maken van een zogenoemde a contrario-redenering. In de teksten staat: "er zullen geen nieuwe licenties aan schepen worden afgegeven". Draai je die redenering om, zo zeiden de Nederlandse onderhandelaars, dan staat daar: "alle bestaande vergunningen blijven geldig".
Wat is pulsvissen precies? We leggen het uit in deze video:
Het probleem is alleen dat Nederland veel te veel vergunningen voor onbepaalde tijd heeft afgegeven om binnen de toegestane vijf procent te blijven. De 42 vergunningen die Nederland wil behouden, komen neer op zo'n twintig procent van de vloot. Dat roept de vraag op welke afspraak harder is: maximaal vijf procent, of toch de redenering van de Nederlandse onderhandelaars. Nederland zegt het laatste.
"In mijn ogen is dat een heel rare zienswijze van Nederland," zegt jurist Hanna Schebesta van de Universiteit Wageningen. "Er staat duidelijk dat je met niet meer dan vijf procent mag pulsvissen. Het lid over nieuwe licenties heeft een duidelijk ander doel. Dat moet ervoor zorgen dat er geen nieuwe schepen een vergunning krijgen. Die redenering omdraaien is vreemd."
Andere juristen die door de NOS zijn geraadpleegd, bevestigen Schebesta's visie.
Nog niet zeker
Het ministerie en Europarlementariër Peter van Dalen lijken zich inmiddels ook te realiseren dat de 42 vergunningen nog niet zijn veilig gesteld. Minister Schouten van Landbouw en Visserij zei afgelopen woensdag nog dat ze blij was dat "een groot deel van de schepen" een overgangsperiode krijgt. In een Kamerbrief stelt ze vandaag dat ze helaas nog geen duidelijkheid kan geven aan de pulsvissers.
Ook Europarlementariër Peter van Dalen is inmiddels voorzichtiger. Woensdag zei hij dat de helft van de pulsvissers onder een overgangsregeling valt. "Die schepen kunnen door blijven pulsen tot 1 juli 2021." Nu zegt hij dat er de komende tijd nog verder wordt gepraat. Om die gesprekken niet onder druk te zetten, wil hij geen verder commentaar geven.
Wetenschappelijk onderzoek
De juridische truc van Nederland past in een rij van pogingen om via alle mogelijke wegen vissers toch pulsvergunningen te verstrekken. Zo'n tien jaar geleden mochten slechts 20 Nederlandse vissers pulsvissen. Met beloftes over wetenschappelijk onderzoek naar de nieuwe vismethode wist Nederland dat te verviervoudigen. Dat onderzoek werd uiteindelijk wel gedaan, maar beperkt en laat. Vorig jaar stemde het Europees Parlement echter voor een totaalverbod op de vistechniek.
De akkoorden die woensdag zijn gesloten, moeten nog worden omgezet in juridische artikelen en worden goedgekeurd door het Europees Parlement en door de Europese Raad. Daarom duurt het nog een paar maanden voordat de vissers weten waar ze aan toe zijn.
