Tweede leven voor grafstenen: 'Even schuren en ze zijn weer als nieuw'
Een milieuvriendelijke kist, een groene rouwstoet of een biologisch afbreekbare urn: de uitvaartsector kan niet om de verduurzaming heen. Daarom worden ook grafstenen steeds vaker hergebruikt. Er zijn nu zo'n vijftien bedrijven in Nederland die stenen recyclen.
Per jaar worden naar schatting 30.000 nieuwe grafstenen geplaatst, zegt de Landelijke Organisatie Begraafplaatsen. De grote granietblokken, waar driekwart van de stenen van is gemaakt, komen nu veelal uit China en India.
"Het productieproces is belastend voor het milieu, terwijl de meeste stenen juist heel geschikt zijn om te recyclen. De naam kan eraf worden geschuurd en dan is de steen zo goed als nieuw", vertelt Eva Froger van Stichting GreenLeave, die duurzame uitvaarten propageert.
Schuren, zagen en polijsten - zo wordt een grafsteen gerecycled:
"Op dit moment gaat het om enkele tientallen stenen die zijn gerecycled, maar steeds meer beheerders, gemeentes en steenhouwers tonen interesse", aldus Froger. "Wij willen begraafplaatsbeheerders, steenhouwers en nabestaanden bewust maken van de mogelijkheid." En dat lukt steeds beter.
Na gemiddeld twintig jaar wordt een graf geruimd. Afgedankte stenen komen dan meestal in de puinbak terecht. Nabestaanden willen ze niet meer hebben, dus de steen wordt vernietigd en verdwijnt bijvoorbeeld als opvulling onder het asfalt bij de aanleg van wegen.
Afdankertje
Steenhouwer Jeroen van Leeuwe is al een jaar of vijf bezig met recycling. "Maar het had wat tijd nodig, het sloeg niet echt aan. Mensen zien het als een tweedehandsje en vinden dat hun dierbare beter verdient."
Sinds een half jaar gaat het beter, 20 procent van zijn stenen is nu gerecycled. "Dat komt niet alleen door meer bewustzijn, maar ook omdat we mooie ontwerpen hebben ontwikkeld en klanten laten zien dat het gaat om kostbaar en bruikbaar materiaal. Het zijn geen afdankertjes."
De gerecyclede stenen zijn dan ook niet goedkoper dan de Chinese. "Er zitten minimaal tien werkuren in zo'n steen, dus vaak betaal je een hogere prijs." Maar de prijs is niet het belangrijkste, merkt Van Leeuwe op. "Voor de meeste mensen is een mooie steen het belangrijkste, daarnaast hechten ze veel waarde aan duurzaamheid."