Harbers zal voorlopig geen gezinnen uitzetten
- De Tweede Kamer debatteert over het akkoord dat gisteren werd gesloten over het kinderpardon
- Lees hier wat de eerste reacties waren op dat akkoord
- Volg het debat live op NPO politiek
Debat afgelopen
Het debat is afgelopen. Er werd nog gestemd over de motie van wantrouwen van Wilders, maar die werd verworpen.
Hiermee sluiten we het liveblog.
SGP is er niet gerust op
De SGP zegt aan het einde van het debat de beantwoording van alle vragen door staatssecretaris Harbers "en beetje karig" te vinden,
Ook is de partij er "niet gerust" op te zijn dat alles nu "sluitend geregeld" is.
PVV dient motie van wantrouwen in
De PVV dient een motie van wantrouwen in. Hij stelt dat mensen die niet meewerken aan hun uitzetting nu worden beloond. "Oneerlijker dan dit kan niet, dit is slecht voor Nederland", zegt Wilders. Eerder in het debat haalde hij al uit naar VVD en CDA. Volgens hem is de VVD laf en is de partij gecapituleerd voor "linkse drammers" van het CDA en de ChristenUnie.
Oppositie: politiek verantwoordelijk voor IND
PvdA, GroenLinks en Sp blijven vragen houden over de discretionaire bevoegdheid. Ook al wordt die overgedragen aan de IND, uiteindelijk blijft de politiek verantwoordelijk.
"De bevoegdheid komt dan in handen van iemand die niet door de Kamer ter verantwoording kan worden geroepen", aldus van Ojik van GroenLinks. PvdA en Sp delen de zorgen.
'Goed dat discretionaire bevoegdheid bij staatssecretaris weggaat'
Harbers vindt het prima dat de discretionaire bevoegdheid, waardoor hij in sommige gevallen over zijn hart kan strijken, wordt gedepolitiseerd. Het plan is om die bevoegdheid over te dragen aan het hoofd van de IND. Dat leidt er volgens de staatssecretaris toe dat niet meer alle ogen op één politicus zijn gericht. Hij zegt dat hij in de vijftien maanden in zijn functie heeft meegemaakt dat hij wel vijf brieven van verschillende mensen en organisaties kreeg over één schrijnend geval. "En iedere keer was er weer de hoop van: er kijkt nog iemand naar."
'Schrijnend is nu nog vaak: een lang verblijf in Nederland'
Volgens Harbers komt er nu een einde aan de situatie dat mensen hun situatie schrijnend vinden, "maar dat die schrijnendheid er vooral uit bestaat dat mensen hier al lang verblijven". Er wordt voortaan aan het begin van de procedure gekeken of een zaak schrijnend is. En als iemand vindt dat zijn situatie alsnog schrijnend wordt, gedurende de procedure, dan kan hij naar de rechter stappen of een nieuwe procedure beginnen, zegt Harbers.
Harbers: tijdens herbeoordelingen geen uitzettingen
Harbers zegt dat er gedurende de herbeoordeling van de dossiers van 'gewortelde' kinderen, geen gezinnen zullen worden uitgezet. De coalitie heeft gisteren afgesproken dat 700 kinderen mogelijk alsnog in aanmerking komen voor het kinderpardon.
Hij zegt dat "de knip" ligt op het moment dat de maatregel officieel wordt. Dat betekent dat mensen die daarvoor zijn uitgezet, volgens hem geen rechten aan de nieuwe regeling kunnen ontlenen.
Harbers vindt nieuwe afspraken goed
Staatssecretaris Harbers begint aan de beantwoording van de vragen uit de Kamer. Hij zegt dat hij "heel goed uit de voeten kan" met de nieuwe afspraken die gemaakt zijn, omdat ze bijdragen aan het ontmoedigen van de hoop dat mensen uiteindelijk toch in Nederland mogen blijven. Volgens hem voorkomt dit dat mensen procedures gaan stapelen om hun verblijf te rekken.
Wilders zegt dat het inmiddels volgens hem wel de vijfde keer is dat er een nieuwe regeling komt. Hij zegt dat de hoop nu ook niet wordt weggenomen dat mensen, als ze maar lang genoeg blijven, een verblijfsvergunning krijgen. "U heeft het probleem alleen maar groter gemaakt. U heeft een open uitnodiging gegeven aan heel Afrika. Want iedereen weet dat er over drie jaar weer een nieuwe regeling komt."
Samenvatting eerste deel debat
Eerste termijn is afgelopen
De voorzitter schorst de vergadering tot 14.15 uur. Dan wordt er eerst even over de agenda van de Tweede Kamer gepraat. Daarna zal staatssecretaris Harbers de hem gestelde vragen beantwoorden.
Hiddema: heb ik geen recht op een mankpardon?
Kamerlid Hiddema van Forum voor Democratie beroept zich op een "mankpardon". Hij heeft onlangs een nieuwe heup gekregen en loopt met een stok. Als Kamervoorzitter Arib grapt dat zijn spreektijd al voorbij is als hij bij het spreekgestoelte aankomt, vraagt hij om zijn eigen soepele regeling.
Hiddema vindt het maar niks dat het kabinet een soepeler regeling voor gewortelde kinderen treft. Hij vindt dat onrechtvaardig ten opzichte van mensen die hun verblijf hier niet steeds hebben gerekt.
Krol: het stoort mij dat oppositie buitenspel stond
Ook Krol spreekt van een uitruil van punten in wat ooit een duidelijke afspraak in het regeerakkoord was. Het stoort hem dat de oppositie, "de helft van de Kamer ", buitenspel stond bij het sluiten van het akkoord.
Marathon-kerkdienst in Den Haag stopt
Na drie maanden komt er vandaag een einde aan de kerkdienst in Den Haag, die moest voorkomen dat een Armeens gezin wordt uitgezet. Aanleiding is het akkoord dat de coalitie heeft gesloten:
ChristenUnie: wonderen zijn de wereld nog niet uit
Woordvoerder Voordewind van de ChristenUnie constateert dat de wonderen de wereld nog niet uit zijn. Want wie had zich anderhalve week geleden kunnen denken dat een grote groep kinderen nu toch wordt herbeoordeeld? Hij vraagt een toezegging van de staatssecretaris dat geen van deze kinderen alsnog uit Nederland moet vertrekken.
Van Ojik: is VVD trots op terugschroeven Europese afspraak?
Van Ojik (GL) vraagt of Azmani trots is dat we nu minder vluchtelingen gaan opnemen. "Ik begrijp dat GroenLinks onbeperkt vluchtelingen wil opnemen. Nou, wij willen daar paal en perk aan stellen. En zo humaan is het niet. We nemen nog altijd 500 mensen op."
Van Ojik zegt dat het niet gaat om "onbeperkt mensen" opnemen. Er was een afspraak om 750 mensen op te nemen en nu zijn het er nog 500, zegt hij. Hij vindt dat een "miezerig" aantal.
Azmani: ik heb een hart, het raakt mij ook
Azmani is er trots op dat zijn partij heeft geregeld dat er aan het begin van de asielprocedure een schrijnendheidstoets komt. Ook vindt hij het goed dat de discretionaire bevoegdheid, waardoor iemand soms alsnog mag blijven, gedepolitiseerd wordt. Daardoor hebben media-acties voor asielkinderen minder zin, denkt hij.
SP-Kamerlid Van Dijk vraagt: "Waar is uw hart?" "Nou, ik heb een hart", zegt Azmani. Hij zegt de kinderen niet te verwijten dat ze hier geworteld zijn. "Dat raakt mij ook. Maar wij vinden niet dat het gedrag van ouders moet worden beloond." Hij zegt het onrechtvaardig te vinden tegenover gezinnen die wel volgens de regels uit Nederland zijn vertrokken.
VVD: illegaal verblijf rekken wordt zinloos
VVD-Kamerlid Azmani zegt dat er in het akkoord "ook een afspraak is gekomen die ons pijn doet". Het gaat dan om het herbeoordelen van de dossiers van 700 kinderen. Maar daar staat volgens hem voldoende tegenover. "Een illegaal verblijf rekken wordt zinloos, want het kinderpardon verdwijnt."
Wilders zegt dat VVD slap is. Azmani reageert dat zijn partij tenminste durft en niet wegloopt, zoals de PVV als gedoogpartner in 2012. Wilders vindt dat Azmani zich moet afvragen of hij wel bij de goede partij zit, nu hij steunbetuigingen krijgt van clubs als Defensie for Children. "Allemaal linkse organisaties die u nu op het schild hijsen."
SGP: dit is Haags tekentafelakkoord
Bisschop van de SGP zegt niet vrolijk te worden van het geschipper. "Wij kunnen ons niet onttrekken aan de indruk dat dit een typisch Haags tekentafelakkoord is." Hij vindt dat de barmhartigheid is ingeleverd. Overigens vindt hij het goed dat het kinderpardon wordt afgeschaft. "Wij zijn daar altijd tegen geweest." Maar hij vraagt zich af er genoeg is gedaan voor schrijnende gevallen.
'Zorgen over kinderen tussen wal en schip'
Ook Kamerlid Akerboom (Partij voor de Dieren) maakt zich zorgen over kinderen tussen wal en schip vallen. Ze vreest dat het kinderpardon met het badwater wordt weggegooid, zonder dat er goed alternatief is.
Kuiken: kinderpardon was een lege huls
Ook PvdA-Kamerlid Kuiken wil weten of er nog iets wordt gedaan voor het gezin Grygorian. Ze zegt het ermee eens te zijn dat het kinderpardon niet functioneerde. "Het was een lege huls." Maar ze maakt zich zorgen over schrijnende gevallen in de toekomst. Kan daar nog wel iets voor gedaan worden? "Ik denk niet dat we door het afschaffen van het kinderpardon problemen in de toekomst voorkomen. Dit wil niet zeggen dat er nooit meer gewortelde kinderen zijn."
Vraag aan D66 over uitgezette gezin Grigoryan
SP-Kamerlid Van Dijk vraagt aan Groothuizen (D66) hoe het zit met het Armeense gezin Grigoryan, dat vorige week maandag nog is uitgezet. Toen werd al volop gediscussieerd over versoepeling van het kinderpardon. Groothuizen verwijst voor dit specifieke geval naar staatssecretaris Harbers. Maar hij zegt wel dat in het algemeen geldt dat gezinnen die voor het akkoord uit Nederland zijn uitgezet "pech gehad" hebben. Hij hamert erop dat het akkoord moet voorkomen dat er nog "gewortelde kinderen" komen.
Wilders vindt D66 "een enge partij"
D66: water bij de wijn
Kamerlid Groothuizen (D66) vindt het jammer dat Nederland door het akkoord nu minder herverdelingsvluchtelingen opneemt (500 in plaats van 750). "Dat hebben wij moeten inleveren", zegt hij. Volgens hem is het onmogelijk om samen te werken in een coalitie zonder water bij de wijn te doen.
Van Toorenburg: "ongrijpbare schrijnendheid" afgeschaft
Discussie over schrijnende gevallen. Van Toorenburg zegt dat het de bedoeling is dat er meteen aan het begin van de asielprocedure wordt gekeken of iemand als schrijnend geval wordt toegelaten. Maar "die ongrijpbare schrijnendheid" die nu vaak pas na jaren wordt geconstateerd (bijvoorbeeld omdat kinderen inmiddels zijn geworteld) wordt afgeschaft, zegt zij.
Actie in Haagse Bethelkerk stopt
Van Toorenburg: het is geven en nemen
Van Toorenburg (CDA) zegt dat de coalitie vaak het verwijt krijgt "dat alles wat wij zeggen in beton gegoten is". Maar deze week hebben de vier partijen volgens haar laten zien dat dit niet waar is. "En ik dank mijn collega's voor hun constructieve verhouding."
Ze zegt dat het CDA anderhalve week geleden de knuppel in het hoenderhok heeft gegooid, omdat zij vond dat er rigoureus iets moest veranderen. Het kinderpardon leverde voor bijna niemand meer iets op in haar beleving. Ze zegt trots en dankbaar te zijn dat de coalitie eruit is gekomen. "Het is geven en nemen in dit vak."
Confrontatie SP en PVV over onzekerheid bij kinderen
Een confrontatie tussen SP-Kamerlid Van Dijk en PVV-leider Wilders. Wilders is het er niet mee eens dat er kinderen in onzekerheid zitten. Volgens hem zaten ze niet in onzekerheid, omdat ze wisten dat ze weg moesten. Van Dijk is het daarmee oneens. Hij zegt respect te hebben voor de mensen die actie voeren in Haagse Bethelkerk en voor Tim Hofman die een documentaire maakte over schrijnende gevallen.
Van Dijk is blij met de versoepeling van het kinderpardon, maar vindt wel dat er een wrange uitruil heeft plaatsgevonden. Hij is tegen het onnodig rekken van procedures. Maar het afschaffen van een kinderpardonregeling vindt hij niet goed. "Je kunt de discretionaire bevoegdheid wel afschaffen, maar schrijnende gevallen kun je niet afschaffen."
Van Ojik: miezerige koehandel met vluchtelingen
De afspraak over hervestiging van vluchteling noemt Van Ojik "miezerige koehandel". "Om de balans in de coalitie te herstellen is nu bepaald dat het aandeel vluchtelingen dat Nederland opneemt, is teruggeschroefd met eenderde, van 750 naar 500." Het GroenLinks-Kamerlid vindt dit niet kunnen. "Hoe verhoudt zich dat met het kabinet dat heeft gezegd dat vluchtelingen in de regio moeten worden opgevangen en dat wij ons aandeel moeten leveren in het hervestigen van de meest kwetsbare mensen?"
Van Ojik is blij voor kinderen
Kamerlid Van Ojik van GroenLinks is blij met het akkoord. Hij bedankt de mensen die zich altijd voor de groep in Nederland gewortelde kinderen hebben ingezet.
De GroenLinkser heeft nog wel veel vragen. Hij wil bijvoorbeeld weten wat je ermee opschiet om de discretionaire bevoegdheid bij de IND onder te brengen. Dan is de staatssecretaris volgens hem nog altijd de eindverantwoordelijke.
Azarkan: akkoord is met bloedgeld betaald
Kamerlid Azarkan zegt de versoepeling van het kinderpardon "met bloedgeld betaald" is. Hij vindt de prijs van bijvoorbeeld het wegstoppen van het discretionaire bevoegdheid bij een ambtelijke commissie te hoog. Wat hem betreft stinkt het akkoord.
Wilders: heel Afrika over Toorenburg-route naar Nederland
CDA-Kamerlid Van Toorenburg vindt de woorden van Wilders pijnlijk voor de mensen op de publieke tribune die blij zijn met het kinderpardon. Ze vraagt Wilders of hij niks te zeggen heeft over andere punten uit het akkoord, zoals het wijzigen van de discretionaire bevoegdheid.
Wilders wijst op de draai die Van Toorenburg heeft gemaakt ten aanzien van het kinderpardon. "U maakt Nederland kapot", zegt hij. Volgens Van Toorenburg heeft Wilders "geen enkel respect in zijn inborst".
Wilders zegt nog dat heel Afrika nu over "de Toorenburg-route" naar Nederland komt.
Wilders: wat een slappelingen bij de VVD
PVV-leider Wilders is de eerste spreker in het debat. Hij haalt meteen hard uit naar de VVD. "Zo kennen we de VVD weer. Wat een slappelingen, wat een laffaards", zegt hij. Hij noemt de versoepeling van het kinderpardon een feest voor illegalen en voor mensen in Afrika die hier naartoe willen komen. Hij zegt dat de VVD opnieuw door de knieën is gegaan, "net als bij de luxueuze bed-bad-brood-regeling." Hij vreest dat Nederland een El Dorado voor vluchtelingen wordt.
Rutte hoeft niet te komen
Het verzoek van Wilders om premier Rutte bij het debat te halen, wordt verworpen. Er stemmen 54 Kamerleden voor en 74 tegen.
Hoofdelijke stemming moet opnieuw
De hoofdelijke stemming is "door een menselijke fout" niet goed gegaan en moet opnieuw, zegt Kamervoorzitter Arib.
Wilders wil Rutte bij het debat halen
Nu zit alleen staatssecretaris Harbers in het kabinetsvak in de Tweede Kamer. Wilders wil dat premier Rutte erbij komt en vraagt een hoofdelijke stemming aan over dit verzoek. Kamervoorzitter Arib schorst de vergadering voor 10 minuten om alle Kamerleden de gelegenheid te geven naar de plenaire zaken te komen.
Asscher: goed nieuws voor kinderen
PvdA-leider Asscher vindt het akkoord goed nieuws voor kinderen die al lang in onzekerheid zitten. Maar hij heeft nog veel vragen, bijvoorbeeld over het veranderen van de discretionaire bevoegdheid.
Ook Kamerlid Van Ojik van GroenLinks is heel blij voor kinderen "die hier naar school gaan en op voetbal zitten".
Harbers: opnieuw bekijken zaken kan maanden duren
Staatssecretaris Harbers verwacht veel vragen. Hij spreekt van "een stevig pakket maatregelen". Hij is blij dat de coalitie het erover eens is geworden. Volgens hem kan het "zomaar maanden" duren voordat de dossiers van de 700 kinderen opnieuw zijn beoordeeld. Even snel duidelijkheid geven, is onmogelijk vanwege de hoeveelheid zaken, zegt hij.
Wilders: verschrikkelijk akkoord
PVV-leider Wilders zei voor aanvang van het debat dat hij het een verschrikkelijk akkoord vindt. "Het is de zoveelste verruiming van een pardon." Volgens hem horen mensen in Afrika dat als ze de procedures zo lang mogelijk rekken, ze uiteindelijk in Nederland mogen blijven.
Wat verandert er door het akkoord?
- Een groep van 700 kinderen wordt opnieuw beoordeeld. Met hun ouders erbij gaat het om zo'n 1300 mensen. De verwachting is dat 90 procent in Nederland mag blijven.
- Het hoofd van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) krijgt voortaan de discretionaire bevoegdheid in plaats van staatssecretaris Harbers.
- De IND krijgt extra geld voor snellere asielprocedures.
- De vrijwillige overname van vluchtelingen uit oorlogsgebieden gaat van 750 terug naar 500.
Coalitie bereikte gisteravond akkoord
Na anderhalve week steggelen over het kinderpardon, bereikte de coalitie gisteravond een akkoord over het kinderpardon. Net op tijd voor het debat in de Tweede Kamer. Dat begint 10.15 uur. De verwachting is dat de rechtse oppositie de VVD slappe knieën zal verwijten omdat een groep gewortelde kinderen alsnog in Nederland mag blijven en dat de linkse oppositie veel vragen op de andere partijen zal afvuren over het afschaffen van de pardonregeling en het weghalen van de discretionaire bevoegdheid bij de staatssecretaris.