'Van bakkers accepteer je tekorten niet, van medicijnfabrikanten wél'
Steeds vaker zijn medicijnen tijdelijk of definitief niet meer leverbaar. Uit het vandaag gepubliceerde overzicht van apothekersorganisatie KNMP blijkt dat vorig jaar 769 keer medicijnen niet beschikbaar waren. Het tekort leidt tot grote problemen bij patiënten. Het gaat bijvoorbeeld om medicijnen tegen eczeem, hooikoorts of migraine.
Petra
Iemand die het zonder de juiste medicijnen moet doen is Petra. Ze heeft last van migraine en gebruikte Fromirex, dat goed bij haar werkte. Zonder dat medicijn ligt ze met een migraineaanval vier dagen op bed. Het medicijn werd op een gegeven moment echter duurder en niet volledig vergoed. Per doosje moest ze zelf 50 euro betalen en dus moest Petra overstappen naar een ander, goedkoper medicijn. Dat er vaak niet bleek te zijn.
Het aantal geneesmiddelen waar een tekort aan is, is de afgelopen jaren fors toegenomen. Donkerblauw staat voor tijdelijke tekorten:
"In de goedkope variant zit alleen frovatriptan, de werkzame stof. Dat zorgt er weliswaar voor dat de aanval stopt, maar het leidt ook tot bijwerkingen omdat je aderen samenknijpen", zegt ze. "Je hebt last van kou en warmte, moeite met slikken, beginnende keelpijn. Een grauw gezicht omdat het bloed wegtrekt."
Het goedkope medicijn blijkt regelmatig niet eens leverbaar. "Er is afgelopen jaar een paar keer een tekort aan geweest. Dat betekent dat je minder of niets meekrijgt bij de apotheek en dan moet je je maar zien te redden", zegt Petra, die het wist op te vangen door medicijnen van haar zus en moeder te gebruiken. "Van een supermarkt of bakker accepteren we niet dat producten niet op voorraad zijn, van medicijnfabrikanten blijkbaar wel."
Nicole
Nicole de Mooy gebruikte tot november 2018 het medicijn Clarelux tegen de huidaandoening psoriasis. Het is een schuim dat haar na een week gebruik voor twee tot drie maanden van jeukende plekken op de hoofdhuid afhelpt. Tot ze bij de apotheek vroeg om een nieuwe dosis en begreep dat het door productieproblemen tijdelijk niet meer leverbaar bleek. Voor onbepaalde tijd.
De apotheek hielp met de zoektocht en kwam met iets nieuws, maar zonder succes. In overleg met de huisarts kwam er een alternatief. "Ik heb nu een vervanger, maar daar ben ik nog niet tevreden over", legt ze uit. "Ze hebben mij eerst een ander schuim gegeven maar dat was van een gradatie minder. Ik gebruikte altijd de zwaarste categorie en het vervangende schuim was dat niet. Dus dat werkte ook niet goed."
Nu heeft ze een shampoo, Clobex, die net zo zwaar zou moeten zijn. "Maar het werkt toch niet zo goed als het schuim. Het heeft echt effect op je dagelijks leven: als de aandoening heel heftig is, ben je nergens anders mee bezig dan met de pijnlijke jeuk. En nu heb ik na maanden nog steeds geen goed alternatief. Terwijl het vorige middel mij na een week van de jeuk en plakkaten afhielp. Ik zie dat mijn hele hoofdhuid steeds droger wordt."
Yvonne
Ook voor verpleegkundige Yvonne Lagerwerf leidt het medicijntekort tot veel ergernis. Voor haar geldt dat medicijnen tegen haar eczeem sinds halverwege december niet meer leverbaar zijn. "En dan word je weer naar huis gestuurd als je bij de apotheek bent." Ze heeft de aandoening al lang en heeft soms nog wel wat in huis om het tekort even te overbruggen, maar dat is lang niet altijd zo.
Lagerwerf gebruikt capsules die het afweermechanisme in het lichaam remmen en zalf om het van de buitenkant te behandelen. De juist zalf is er vaak niet. "En daardoor moet ik een zwakker alternatief gebruiken, dat weinig effect heeft", zegt ze.
Niemand kan mij vertellen waarom.
Het gebrek aan medicatie leidt tot problemen bij de verpleegkundige. "Met name veel jeukklachten, waardoor ik slecht slaap. En je huid is droog, rood en geïrriteerd. Dat is voor mij als verpleegkundige ook niet goed: ik kom met mensen met bepaalde aandoeningen in aanraking." Voor de zekerheid bedekt ze haar huid daarom veel vaker dan toen ze het medicijn nog wel had.
Voor de huid rond de ogen heeft ze inmiddels een andere zalf gekregen, maar voor de rest van de huid niet. "Maar voor die ander, betamethason, is geen alternatief. Die is helemaal uit de voorraad en niemand kan mij vertellen waarom."
Medicijnen zijn soms niet beschikbaar. NOS op 3 legt uit hoe zo'n tekort ontstaat:
