Eerste vrouwen al in 1708 naar Universiteit van Franeker

Onlangs is in Friesland ontdekt dat al in 1708 twee vrouwen, de zusters Anna Maria Gürtler en Maria Magdalena Gürtler, ingeschreven stonden bij de Franeker Universiteit. Tot nu toe werd aangenomen dat Aletta Jacobs in 1871 de eerste Nederlandse vrouwelijke student was.

Voor die tijd werden alleen mannen toegelaten op universiteiten. Voor zover bekend was de enige andere uitzondering daarop Anna Maria van Schurman. Zij studeerde in 1636 aan de Universiteit van Utrecht. Om niet te veel op te vallen zat ze achter een gordijn, afgezonderd van mannelijke studenten.

'Namenlijst der Studenten'

Daar zijn nu dus twee uitzonderingen bijgekomen. De ontdekking is gedaan door Manon Borst, directeur van het Museum Martena in Franeker. In 1968 werd een boek gepubliceerd met alle namen van studenten die ooit ingeschreven stonden aan de universiteit. Bij toeval ontdekte ze ook de namen van twee vrouwen in de opsomming.

Verder uitzoekwerk leverde de originele namenlijst op, die bewaard wordt in het Friese historische centrum Tresoar. Op de oorspronkelijke 'Namenlijst der Studenten' van 1708 zijn de namen van de vrouwen doorgekrast, maar wel leesbaar, schrijft Omrop Fryslân.

De vader van de gezusters Gürtler, Nikolaus Gürtler, werd in 1707 aangesteld als hoogleraar theologie aan de Franeker Universiteit. Hij kwam oorspronkelijk uit het Zwitserse Bazel. Over de twee vrouwen is verder weinig bekend. Het is ook niet meer te achterhalen of ze daadwerkelijk college hebben gevolgd.

Ook is niet duidelijk waarom de namen in de lijst zijn doorgekrast. "Waarom weten we niet, dat kan later gebeurd zijn. Alles is giswerk", zegt Borst.