Heb uw naaste lief? Immigratiecrisis verdeelt christelijk Amerika
Dominee Trey Hegar twijfelde geen seconde. Het was begin mei en het nieuws dat de immigratiepolitie de cementfabriek was binnengevallen, ging als een lopend vuurtje door de dorpsgemeenschap. "Het was zo oneerlijk. De agenten hadden een arrestatiebevel voor één vermoedelijke criminele illegaal, maar ze pakten in één klap 70 mensen op. 32 werden er gevangengezet. Het was als een sleepnet. Iedereen met een Latijns-Amerikaans uiterlijk namen ze mee."
Meteen riep Hegar het bestuur van zijn kerk bijeen. Gewapend met een megafoon en protestborden trok de groep van de First Presbyterian Church naar het dorpsplein. "Dit konden we niet laten gebeuren." De massa-arrestatie in Mount Pleasant Iowa werd uiteindelijk landelijk nieuws. Niet in de laatste plaats omdat het de zwaar gelovige gemeenschap in het dorp verdeelde.
Dominee Trey Hegar denkt dat nationalisme overheerst, in plaats van de christelijke waarden:
Mount Pleasant telt 8500 inwoners en liefst 32 kerken; de meeste protestants en een enkele katholiek. Vrijwel allemaal kwamen ze in actie om de families van de gearresteerde fabrieksarbeiders te steunen, met voedsel en juridische bijstand. Maar een paar kerken, die volgens de Amerikaanse definitie behoren tot de Evangelische geloofsgemeenschap, gaven niet thuis.
"Ik wil als christen natuurlijk geen immigrantengezinnen uiteenrijten. Maar we moeten echt stoppen met die open grenzen," zegt Tom Wenstrand van de Evangelical Lutheran Church. Hij is een voorstander van de muur die president Trump aan de grens met Mexico wil bouwen, net als diens voorstel om het leger in te zetten om de karavaan van zevenduizend immigranten tegen te houden, die vanuit Guatemala te voet op weg zijn naar de VS. "We willen hier geen bendeleden van MS-13 die hun drugs over de grens smokkelen. Er zitten zeker mensen in die karavaan die slechte dingen van plan zijn in Amerika."
Dominee Hegar zucht als hij met die woorden geconfronteerd wordt, maar probeert zich te verplaatsen in de gedachten van zijn geloofsgenoot van een andere kerk: "We hebben allebei gelijk. We moeten mensen helpen én we hebben veiligheid nodig. Maar ik redeneer vanuit hoop, waar anderen zich laten leiden door angst."
Die angst heeft zeker een oorsprong. Afgelopen zomer werd in een maisveld in de buurt het levenloze lichaam van studente Mollie Tibbetts gevonden. Een Mexicaanse man zonder geldige verblijfspapieren staat nu terecht voor moord. "Ik wil best compassie hebben voor immigranten, maar waar was de compassie voor deze jonge vrouw?", vraagt Wenstrand. "Gaan we pas actie ondernemen als er heel veel moorden zijn gepleegd door illegalen, of is één al te veel? Ik vind van wel. En dus moeten we de immigratie aan banden leggen."
'Onze president wil dat je weggaat'
Dat immigranten in Amerika statistisch gezien substantieel minder geweldsmisdrijven plegen dan de lokale bevolking, is niet aan Wenstrand besteed. Dat verontrust dominee Hegar, die sinds de verkiezing van president Trump de haat tegen buitenlanders ziet toenemen. "Mijn zoon gaat naar een basisschool, waar op een bepaald moment de leerkrachten in tranen waren. Een paar kinderen bleken een immigrantenjongetje te hebben omsingeld en uitgescholden: 'Onze president wil dat je weggaat'. Dit zijn kinderen! En ik houd president Trump 100 procent verantwoordelijk, want dit zijn de gevolgen van zijn woorden en daden."
Over een ding zijn Hegar en Wenstrand het eens: het Amerikaanse immigratiesysteem is kapot. "En de onduidelijkheid vergoot de problemen," beaamt Hegar. "Er zijn een paar manieren om Amerikaan te worden: je bent hier geboren, je trouwt met een ingezetene of je vraagt het staatsburgerschap aan. Maar voor dat laatste moet je letterlijk eerst op Amerikaanse bodem zijn. Bijvoorbeeld via een tijdelijke werkvergunning, zoals veel Latino-immigranten doen, of met een asielaanvraag. Maar omdat zo'n proces wel 14 jaar kan duren, ben je hier dus feitelijk eerst jarenlang illegaal."
Wenstrand beaamt dat dat een onwerkbare situatie is. "Ik ben zelf werkgever, ik begrijp in welke onmogelijk positie veel immigranten zitten. Maar president Trump schept tenminste duidelijkheid, al zijn z'n methodes en retoriek misschien hard." Wenstrand vindt niet dat hij daarmee een grens stelt aan zijn christelijke waarden van naastenliefde. "Compassie zit 'm ook in duidelijke regels stellen, streng controleren en de nationale veiligheid waarborgen. Dat noem ik compassie voor de mensen die hier al zijn. En president Trump heeft dat."
Dominee Hegar knikt voorzichtig: "Ik denk dat onze president zeker zijn medeleven kan tonen. Maar de manier waarop we immigranten behandelen, bepaalt onze waardigheid. En als het stellen van duidelijke regels betekent dat we haat, angst en geweld zaaien, dan vind ik dat gevaarlijk. Dan wint nationalisme het van de christelijke waarden."