Minder CO2-uitstoot prima, maar niet ten koste van werk en inkomen
De Haagse politiek mag geen tijd meer verdoen met onderling gekissebis, maar moet snel met concrete voorstellen komen om de CO2-uitstoot daadwerkelijk omlaag te krijgen. Die oproep komt van maatschappelijke organisaties, het bedrijfsleven en de vakbonden na de eerste doorrekeningen van de klimaatplannen door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Centraal Planbureau (CPB).
"Dit is het uur van de waarheid voor het zelfbenoemde 'groenste kabinet' ooit", reageren Greenpeace, Natuur & Milieu, Milieudefensie en de Natuur- en Milieufederaties. Geluiden dat regeringspartijen VVD en CDA op de rem willen trappen, noemen de organisaties 'schandalig.'
Het Planbureau constateert dat het haalbaar is om de CO2-uitstoot in 2030 ten opzichte van 1990 met 49 procent te verlagen. Maar dan moeten er de komende tijd wel politieke keuzes worden gemaakt en daar ontbreekt het nog aan. Daarom is er nu ook nog geen complete doorberekening mogelijk: de plannen zijn simpelweg nog te vaag.
Happy few
Vakbond CNV wil snel meer duidelijkheid, maar wil ook dat behoud van werk en koopkracht daarbij voorop staat. "De duurzame toekomst komt er alleen als er een breed draagvlak is", zegt CNV-voorzitter Maurice Limmen. "Het mag geen feestje voor de happy few worden. Het is teleurstellend dat we nu nog niet weten waar de rekening terecht gaat komen."
Zo moet het kabinet bijvoorbeeld beslissen of rekeningrijden wordt ingevoerd, of de industrie meer belasting moet gaan betalen voor het gebruik van fossiele brandstoffen en of het eten van vlees ontmoedigd wordt. Linksom of rechtsom zullen de plannen om tot een lagere CO2-uitstoot de komende twaalf jaar zo'n 3 à 4 miljard euro per jaar kosten.
"Investeren in klimaat moet dus hand in hand gaan met investeren in mensen, in scholing en in het begeleiden van mensen naar een nieuwe baan", aldus CNV-voorzitter Limmen. Hij doelt daarmee op werknemers in sectoren waar bijvoorbeeld banen verdwijnen als gevolg van de vergroening.
Vakbond FNV wijst ook op andere gevolgen: "Het neerzetten van windmolens op zee vraagt om extra veiligheidsvoorschriften voor werknemers. Het leggen van zonnepanelen op een dak moet veilig gebeuren", zegt FNV-vicevoorzitter Kitty de Jong.
Concurrerend
Ook het bedrijfsleven wil snel meer duidelijkheid. Voor de werkgevers staat daarbij voorop dat ze zichzelf niet uit de markt prijzen. "Bedrijven investeren in nieuwe installaties om de uitstoot terug te dringen en moeten hun investeringen zien terug te verdienen", zegt FME-voorzitter Ineke Dezentjé Hamming namens de technische industrie. Ze wil dat de overheid bijspringt om te voorkomen dat Nederlandse bedrijven internationaal niet meer kunnen concurreren.
De werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland voegen daar aan toe dat de tijd moet worden genomen om het bedrijfsleven de kans te geven tot goede oplossingen te komen.