Apps voor buurtcontacten in trek, 'zorgt voor gevoel van erbij horen'

• Sjors Beukeboom

  redacteur Online

Buurtpreventie is inmiddels een welbekend begrip in de Nederlandse wijken, maar ook 'sociale' buurtapps worden steeds populairder. Hun focus ligt naast veiligheid met name op sociale cohesie en het verbeteren van contact tussen buren. De grootste initiatieven in Nederland zien de laatste drie jaar sterk stijgende gebruikersaantallen.

Een van de grootste apps waarin buurtbewoners zich verenigen is BuurtApp.nl. Doel van de app is het contact tussen buren te vergemakkelijken. Sinds de start in 2015 hebben zich tienduizenden mensen aangemeld. Concurrentie kent de app onder meer van het Amerikaanse Nextdoor, dat zich een jaar later op de Nederlandse markt ging roeren.

Net als BuurtApp.nl wil Nextdoor geen exacte gebruikersgetallen geven, maar volgens woordvoerder Kitty van Muiswinkel zijn er 6200 buurten met minimaal tien geregistreerde leden. De tien grootste appgroepen hebben volgens haar ieder meer dan duizend leden.

Uit intern onderzoek van Nextdoor blijkt dat 34 procent van de gebruikers hun buurt socialer vindt sinds die een actieve buurtapp heeft. Daarnaast ervaart 20 procent de buurt als veiliger en 11 procent vindt het ook gezelliger.

Eenzaamheid

Buurtapps kunnen ook eenzaamheid verminderen, denken BuurtApp.nl-oprichter Norbert Scholl en Nextdoor-woordvoerder Van Muiswinkel. Uit vandaag gepubliceerde cijfers van het CBS blijkt dat nog altijd 30 procent van de Nederlanders "enigszins eenzaam" is. 7 procent ervaart een sterke mate van eenzaamheid.

"Buurtapps zelf lossen eenzaamheid niet op, maar zijn wel een middel om drempels te verlagen en in contact met anderen te komen", denkt Van Muiswinkel. Scholl voegt toe: "Mensen herkennen elkaar vaker als buren op straat en zijn beter op de hoogte van ontwikkelingen in de buurt."

Hoogleraar Burgerschap en Humanisering aan de Universiteit voor Humanistiek, Evelien Tonkens, kan zich voorstellen dat buurtapps bijdragen aan een socialere wijk, maar zegt dat er geen wetenschappelijk onderzoek over het fenomeen bij haar bekend is.

Tonkens vermoedt dat het gebruiksgemak een grote rol speelt in de stijgende populariteit. "Buurtapps roepen geen verplichtingen op. Aansluiten bij een buurt op de app is makkelijk. Het kan zorgen voor een gevoel van 'erbij horen' en veiligheid bij de gebruiker."

De hoogleraar betwijfelt of de apps daadwerkelijk tegen eenzaamheid ingezet kunnen worden, daarvoor is eigenlijk echt fysiek contact nodig. "Het zou wel verergering van eenzaamheid kunnen voorkomen."

Vervangt de buurtapp het buurthuis?

Er zijn inmiddels tientallen initiatieven actief die strijden om de Nederlandse buurtbewoner. De komende jaren zullen de apps zeker nog doorgroeien, verwacht hoogleraar Tonkens. "Het past bij de maatschappelijke tendens dat er meer van burgers verwacht wordt. Die trend zie ik nog niet zo snel veranderen."

Waarschijnlijk gaat er uiteindelijk één app met de meeste gebruikers aan de haal, denkt ze. "Zo ging het met zoekmachines ook. Vroeger waren er een handvol populaire zoekmachines, nu gebruikt bijna iedereen Google."

Maar een opvolger voor het ouderwetse buurthuis zijn de apps waarschijnlijk niet, zegt Tonkens. "Beide verbinden mensen, maar in het buurthuis komen mensen elkaar daadwerkelijk tegen. De buurtapp kan ontmoetingen juist ondersteunen en die helpen goed tegen eenzaamheid."