Nationale studieschuld stijgt verder: nu 11,2 miljard euro

• Vincent Smit

  redacteur Economie

Voormalige studenten zijn de Nederlandse staat gezamenlijk nog 11,2 miljard euro schuldig. Dat blijkt uit cijfers die de NOS heeft gekregen van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). De gezamenlijke studieschuld was in 2017 bijna een miljard hoger dan in 2016.

De gezamenlijke studieschuld van afgestudeerden loopt elk jaar op, zoals te zien is in onderstaande tabel. De schuld was in 2017 ruim 143 procent hoger dan in 2009. Toen hadden ex-studenten samen een studieschuld van 4,6 miljard euro.

De impact van het leenstelsel, dat in 2015 in ging, is in de cijfers nog niet goed te zien. Dat komt volgend jaar als meer studenten die ervan gebruik hebben gemaakt, zijn afgestudeerd en in de cijfers worden meegenomen.

Studentenbonden vrezen voor de toekomst van de schuldenberg. "Sinds de invoering van het leenstelsel moeten studenten steeds meer lenen. Je ziet dat studenten steeds meer maximaal lenen. Dat is zorgelijk, dat laat zien dat het zonder een lening niet te doen is", zegt Tom van den Brink van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO). "Het meest schrijnende is dat we als samenleving een jonge generatie aanleren dat lenen normaal is. Dat is gecreëerd door het leenstelsel, dat werpt niet zijn vruchten af."

Uit eerder onderzoek van de NOS bleek dat je door een studieschuld al snel tienduizenden euro's minder aan hypotheek kunt krijgen. Geertje Hulzebos van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb): "We hebben te maken met een schuldengeneratie. Niet alleen nu, maar ook als je later een huis gaat kopen, is het enorm beperkend. En ook nog eens dat de rente op deze leningen wordt verhoogd. Dit moet stoppen. Genoeg is genoeg."

Koen Bokhorst is bijna klaar met zijn studie Bedrijfskunde aan Windesheim Flevoland. Hij leent gedurende dit laatste jaar van zijn studie maximaal.

"Ik leen om en nabij de 1000 euro per maand. Ik vind dat een ingecalculeerd risico, het was een bewuste keuze om een schuld op te bouwen." Bokhorst deed tijdens zijn studie twee bestuursjaren. "Ik heb de lening niet gebruikt om in de kroeg te hangen en bier te drinken, maar om mezelf te ontwikkelen."

Ook student Beleid, Communicatie en Organisatie, Jurriën Bos, leent bij DUO. "Ik denk dat ik rond de 400 euro per maand leen. Ik heb mijn werk wel echt nodig, anders moet de lening omhoog. Ik leen iets minder dan wat ik als huur betaal per maand."

De twee studenten zien niet op tegen het terugbetalen van hun schuld. Bokhorst: "Ik ga zo snel mogelijk beginnen met aflossen. Ik wil het liefst alles in een keer aflossen, alleen die mogelijkheid heb ik niet direct. Ik ga maandelijks aflossen. En dat moet goed komen na mijn afstuderen want er zijn veel leuke banen beschikbaar."

Ook Bos maakt zich geen zorgen. "Volgend jaar leen ik voor het laatste jaar en dan heb ik in totaal drie jaar geleend. Het is drie jaar schuld. Ik mag mijn ouders dankbaar zijn dat het geen zeven jaar lenen is geweest. Ik zie in mijn omgeving mensen die er wel tegenop zien."

Bokhorst is zijn studie tijdens het oude studiestelsel begonnen en heeft 15 jaar de tijd om af te betalen. Studenten die onder het nieuwe stelsel vallen, zoals Bos met zijn master, hebben hier 35 jaar de tijd voor.

Eerder maakte NOS op 3 deze video over wat je studieschuld betekent voor je maximale hypotheek. En wat de risico's zijn als je die schuld verzwijgt: