Oussama werd Ous, Albert werd Alice, 'ik ben die oude persoon niet meer'

"Sinds de aanslagen van 11 september 2001 word ik gepest met mijn naam." Ous Laâmrani (25) heet officieel nog Oussama. Klasgenootjes op de basisschool en de middelbare school associeerden hem sinds de aanslagen in New York met Osama bin Laden, de opdrachtgever van die aanslagen. "Ik ben ook nog eens van Marokkaanse afkomst, dus dan is de link met terrorisme snel gelegd. Maar ik was de pesterijen zat. Toen heb ik mijn naam veranderd."

Volgens de Raad voor de Rechtspraak kiezen steeds meer mensen de laatste jaren ervoor om hun voornaam officieel te veranderen. Om dit te doen, dien je een advocaat in de arm te nemen. Die dient een verzoekschrift in bij de rechtbank, waarna de rechters dat verzoek beoordelen. Veel mensen die hun naam officieel willen veranderen, vinden dit een hoop gedoe laten het om die reden zitten.

Zo ook Ous. "Zodra ik erachter kwam dat het een ellenlange procedure was, gaf ik de moed al snel op. Als het veranderen van je voornaam een makkelijker proces was geweest, zou ik een andere islamitische naam kiezen die sociaal acceptabeler zou zijn", vertelt hij.

"Waar het kan, noem ik mezelf Ous. Ik durf bijvoorbeeld niet meer te solliciteren met mijn officiële naam. Toen ik dit nog wel deed, kreeg ik minder reacties dan toen ik m'n naam begon af te korten", vertelt Ous. "Nu ik volwassen ben, begrijpen mensen mijn naamsverandering veel beter dan vroeger. Het is jammer dat die aanslagen zo'n impact hebben gehad op mijn leven."

Afstand doen van je oude identiteit

"Afstand doen van je oude identiteit" noemt Mike Harbers (56) het ook wel. "Officieel heet ik nog steeds Michiel. Ik weet niet precies welke procedures ik moet volgen. Als ik dat wel zou weten, zou ik meteen mijn naam officieel veranderen", zegt hij.

Mike werd ongeveer twintig jaar geleden zo hard met een steen op zijn hoofd geslagen dat hij zwaar hersenletsel opliep. Hij verloor veel bloed en vertoonde geen waarneembare tekenen van leven meer. Hij werd vervolgens als klinisch dood beschouwd. Toen hij wakker werd in het ziekenhuis, wist hij niets meer over zijn leven en niet meer wie hij was.

"Het gebeurde toen ik in het buitenland woonde. De mensen daar hadden al moeite om 'Michiel' uit te spreken. Al snel noemden ze me daarom Mike", vertelt hij. "Ik wist niet meer wie Michiel was. Ik heb vier jaar in het buitenland gewoond. Toen ik weer in Nederland kwam, herinnerde ik me niets meer van mensen die ik hier heb gekend. Het was dus makkelijk om mijn voornaam te veranderen", vertelt Mike.

'Mijn familie kan er niet aan wennen'

Ook Elisabeth (62) wilde afstand doen van haar oude identiteit door haar naam te veranderen. "Doordat ze een oogziekte kreeg waardoor ze blind is geworden en doordat een naaste was overleden, raakte ik in een ernstig zware depressie. Ik heb toen besloten die periode achter me te laten. Ik wilde een krachtiger mens worden en ik vind dit een krachtige naam", zegt ze.

De naaste familie van Elisabeth heeft veel moeite met haar naamsverandering en noemen haar nog steeds bij haar oude naam. "Omdat mijn familie me geen Elisabeth noemt, noemt mijn schoonfamilie me ook niet zo. En dat terwijl ze me wel hebben leren kennen als Elisabeth. Gelukkig zijn mijn vrienden, kennissen en mijn man er al wel aan gewend."

Elisabeth ging vroeger door het leven als 'Ellen', haar roepnaam. Haar doopnaam was Elisabeth, dus hoefde ze niets officieel te veranderen.

Meer geslachtsveranderingen

Er is geen duidelijke verklaring voor de toegenomen wens om van naam te veranderen. Volgens Alice Verheij (56) heeft dit alles te maken met het feit dat meer mensen een geslachtsverandering ondergaan. Zelf is ze transgender en kon ze er volgens haar niet omheen om haar voornaam te veranderen van Albert naar Alice.

"Ik ben transgender, dus de naam klopte niet meer bij het plaatje. Zodra het voor mij noodzakelijk was, heb ik in 2006 mijn naam gewijzigd. Toentertijd kostte dat alles bij elkaar 800 tot 900 euro, en dat is best wel veel geld voor mensen die noodgedwongen hun naam moeten veranderen", zegt ze.

Alice vertelt dat ze niets meer heeft met haar oude naam, maar er nog steeds mee wordt geconfronteerd. "Nog steeds staat de naam 'Albert' soms op brieven die ik vind in de brievenbus. Je naam wordt wel veranderd in het bevolkingsregister, maar de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) neemt dat bijvoorbeeld niet als vanzelf over. Toen ik een brommer wilde kopen, kon dat niet omdat mijn rijbewijs nog op mijn oude naam stond."

Dit was twee jaar geleden. "De RDW vertelde mij dat ik dat zelf moest regelen, maar niemand die mij dat ooit verteld had", zegt Alice. "Over het algemeen is het gebruik van een andere naam geen enkel probleem, maar het is niet even je naam veranderen en dan ben je een ander persoon. Nee, je mag nog zo'n tien jaar wachten voordat je echt die andere persoon bent."