Alchemistisch amulet opgegraven in Zutphen

Archeologen van de gemeente Zutphen hebben een zeventiende-eeuws amulet gevonden. Het schijfje werd opgegraven tijdens proefsleuvenonderzoek bij de herinrichting van de IJsselkade.

De gevonden amulet van een zilverlegering heeft een diameter van 49 millimeter. De schijf heeft drie gaten, waarschijnlijk om hem vast te spijkeren of ergens op te naaien.

Dit soort amuletten wordt zeer zelden gevonden, stelt de gemeente. Wel werd in de stad bij een opgraving in 2010 een langwerpige, verguld bronzen amulet gevonden met vergelijkbare teksten. Ook die vondst dateert uit de zeventiende eeuw.

Alchemie

De tekst op de amulet is nog niet helemaal te lezen, omdat de schijf nog moet worden ontdaan van een harde roestlaag. Wel is duidelijk dat op de ene zijde een octagram staat met de namen van de planeten en hun Latijnse namen op de rand.

Op de andere zijde staan alchemistische tekens rond een pentagram in een zeer slecht leesbare tekst. De archeologen vermoeden dat er waarschijnlijk 'tetragrammaton + Maria' en mogelijk 'Agla + Emanuel' stond, omdat dat ook op andere amuletten werd gebruikt. Het eerste woord betekent "vier letters" en slaat op de naam Jahweh (God).

Deze namen zouden de gebruiker beschermen en worden regelmatig gebruikt op objecten uit de alchemistische, christelijk-kabbalistische sfeer. Het is bekend dat er in de tijd van de Reformatie occulte personen in en rond Zutphen actief waren, schrijft Omroep Gelderland.