Danny Simons, Jeroen Gortworst en Thaïs Leopold
Danny Simons, Jeroen Gortworst en Thaïs Leopold
Ghostproducers worden ze genoemd: de muzikale meesterbreinen die beats en tracks leveren aan de grote dj's, zonder dat ze zelf bekend zijn bij het grote publiek. En dat gebeurt vaker dan je denkt, ook in de top van de industrie.
In totaal spraken we tientallen insiders in de muziekbusiness. Uit die gesprekken komt naar voren dat meerdere dj's in de top-100 gebruik maken van ghostproducers. Die top-100-lijst bestaat uit de populairste dj's van dit moment wereldwijd.
Hoeveel dan? Daar is lastig antwoord op te geven. Volgens top-dj Nicky Romero staan er in de lijst zo'n tien tot vijftien dj's die zelf helemaal niets aan hun muziek doen en hun nummers "gewoon bestellen bij anderen".
En dan is er ook nog een groep die het deels uitbesteedt. Volgens Ralph van Hilst, onderdeel van succesvol dj-duo Bassjackers, gebeurt dat wel eens bij tien tot vijftien dj's in de top-100. Ook andere dj's bevestigen dat het voorkomt onder top-dj's, maar wagen zich niet aan een schatting.
Maar wie zijn die ghostproducers dan eigenlijk? En welke dj's maken er gebruik van? NOS Mashup dook in de wereld van de beathandel:
Eén van de grootste ghostproducers ter wereld is Maarten Vorwerk (39). Hij werkt vaak samen met één van de beroemdste dj-duo's ter wereld, Dimitri Vegas & Like Mike. Volgens hem zijn er twee vormen van ghostproducing. "De eerste vorm is dat een dj iemand betaalt om muziekwerk te produceren en tegelijkertijd al zijn rechten wil afkopen." Dat is de meest pure en geheime vorm van ghostproducing, omdat de maker van het nummer dan nergens meer in de kleine lettertjes is terug te vinden.
"In de tweede vorm worden de namen van de makers wel meegenomen in de credits en krijgen ze betaald als het nummer op de radio wordt gedraaid", zegt Maarten. Dit wordt ook wel co-producing genoemd. In databases die muziekrechten bijhouden als Ascap en Buma/Stemra kun je precies zien wie achter de schermen aan een nummer hebben meegewerkt.
Co-producing komt misschien vaker voor dan je denkt. In de Spotify-lijst met dancehits zijn 20 van de 50 nummers deels gemaakt door een andere dj of producer.
Wie zijn dan de dj's die gebruikmaken van de skills van iemand anders? "Ik denk dat je veilig zit door te zeggen dat David Guetta dat doet", zegt Radio 538-dj Ivo van Breukelen. Volgens hem kan je het zelfs horen in de ontwikkeling van zijn muziek: "Zijn grote hit Love is Gone van een aantal jaar geleden klinkt heel anders dan zijn laatste hit Flames. Dat komt puur omdat er andere producers achter zitten."
Ghostproducer Albert Harvey (32) werkt vaak samen met David Guetta. "In het verleden heb ik met David heel veel coole platen gemaakt waar ik trots op ben", zegt hij. "Maar we hebben afgesproken dat we daar op dit moment niet over praten."
In het geval van Guetta gaat het vooral om co-producing: hij maakt samen met andere producers verschillende nummers, maar houdt wel een flinke vinger in de pap over het eindresultaat. We hebben David Guetta geprobeerd te bereiken voor commentaar, maar hij heeft (nog) niet gereageerd.
Maar waarom produceert een dj al zijn of haar tracks niet zelf? Uit gesprekken komen twee redenen naar voren: sommige dj's hebben geen tijd om zelf te produceren. Anderen kunnen het simpelweg niet.
"Als je zo'n belachelijk tourschema hebt, is het heel makkelijk dat je in Nederland iemand hebt zitten die de boel afmaakt", zegt radio-dj Ivo van Breukelen. En dan kan het volgens hem ook nog eens zijn dat dj's geen talent hebben om te produceren: "Dat is niet voor iedereen weggelegd, het moet wel in je vingers zitten."
Toch zijn het de dj's die op festivals staan en het grote geld vangen. Ghostproducers moeten vaak genoegen nemen met een veel lager bedrag dan een nummer oplevert. Volgens Nicky Romero hangt het af van de divisie waarin je zit, hoeveel je verdient.
"Als je op het hoogste niveau ghostproducet, moet je denken aan 25.000 tot 30.000 euro voor een nummer", zegt hij. "Zit je een niveau daaronder? Tussen de 5000 en 7000 euro. En als je net begint, moet je vaak genoegen nemen met 250 euro en een pizza erbij."
Axollo (17) is zo'n beginnende ghostproducer. "Ik vang tussen de 300 en 1000 euro voor een nummer dat ik maak", zegt hij. "Voor mij is het alleen nog maar een bijbaantje, maar vrienden die in de supermarkt werken zijn wel jaloers. Het lijkt alsof ik niks doe, want ik maak alle nummers op mijn zolderkamertje."
Over een track doet Axollo gemiddeld twee tot drie weken. En behalve dat hij er zelf dus een lekker zakcentje aan overhoudt, ziet hij dit ook als opstapje naar een groter podium: "Later wil ik echt zelf een artiest zijn op Martin Garrix-level, helemaal bovenaan de top 100."
Beginnende ghostproducers als Axollo bieden hun tracks massaal aan op websites als House of Tracks. Dat is een website waar iedere maand zo'n 500 beats worden geüpload en voor een paar honderd euro worden verkocht.
Grote kans dat Axollo later dus niet zijn nummers door iemand anders hoeft te laten maken, omdat hij van jongs af aan al zelf muziek maakt. Volgens Nicky Romero geldt hetzelfde voor dj's als Martin Garrix: "Zij zijn ooit begonnen als ghostproducer en snappen dus goed hoe ze muziek moeten maken. Daardoor zijn ze groot geworden."
Romero denkt dat het lastig is om een dancescene zonder ghostproducties te hebben. "Het is een beetje dezelfde vraag als hoe je de doping uit de sport haalt", zegt hij. "Dat gaat nooit gebeuren, want de machthebbenden zijn ook degenen die hiervan gebruikmaken. Die zullen hier nooit aan meewerken en dus is er geen kant-en-klare oplossing."