Woensdag 7 december 2011. Nog altijd zijn er voetballiefhebbers in Amsterdam die nachtmerries krijgen van die avond. Zeker de 51.557 mensen die die avond in de Arena zaten om Ajax te zien doorstoten naar de tweede ronde van de Champions League. Dat kon toch niet misgaan?
Een nederlaag tegen het machtige Real Madrid van José Mourinho is ingecalculeerd. Maar dankzij een superieur doelsaldo ten opzichte van Olympique Lyonnais moet het wel heel gek lopen, willen trainer Frank de Boer en zijn mannen niet na de winterstop nog actief zijn in het miljoenenbal.
Dankzij goals van José Calléjon en Gonzalo Higuaín gaat Ajax met een 2-0 achterstand de rust in. In Zagreb, bij de wedstrijd tussen Dinamo Zagreb en Olympique, staat het 1-1 en dus moeten de Fransen na rust nog zeven keer scoren Om Ajax dwars te kunnen zitten. Geen vuiltje aan de lucht.
Koude kermis
Wie even koffie heeft gehaald op de promenade van de Arena, komt van een koude kermis thuis. In de eerste vijf minuten na rust loopt Lyon opeens uit naar 4-1. Zou het dan toch...?
Het blijft inderdaad stormen in Zagreb. Na de 5-1 wil Bafétimbi Gomis, de spits van de Fransen, zo snel mogelijk de bal uit het doel halen, maar hij vindt een Kroaat met een opvallende, blonde paardenstaart op zijn weg.
Domagoj Vida draait zich om, drukt de bal in de handen van Gomis en dan komt het: de knipoog.
De geruststellende geste van Vida naar Gomis wordt voor Ajax-supporters het symbool voor alles wat verrot is in de voetbalwereld. Ajax verliest met 3-0 van Real Madrid en in Zagreb lopen de Fransen - met Hugo Lloris op doel en Dejan Lovren in de defensie - probleemloos uit naar 7-1. Door de derde Spaanse treffer in Amsterdam is het precies genoeg voor Lyon om door te stoten.
In Nederland schreeuwt men moord en brand vanwege matchfixing. Ajax eist een onderzoek van de UEFA, maar krijgt nul op het rekest. In Frankrijk wordt wel een onderzoek gestart naar het gokgedrag rond de wedstrijd in Zagreb, maar ook dat loopt op niets uit.
En Vida? Die gaat voortaan door het leven als de knipoogkroaat. Maar dat maakt hem niets uit.
De Balotelli van Kroatië
Domagoj Vida, die vanmiddag met Kroatië een gooi naar de wereldtitel gaat doen, is geen gewone. In eigen land is hij enorm populair, in Oekraïne - het land waar hij het grootste deel van zijn voetballoopbaan doorbracht - zo mogelijk nog populairder.
"Maar telkens als ik hem in de opstelling zie, hou ik mijn hart een beetje vast", vertelt journalist Filip Dujic, die in de jaren negentig met zijn ouders van Kroatië naar Nederland vluchtte vanwege de oorlog. "Zijn carrière wordt namelijk getekend door stommiteiten. Hij is een beetje de Balotelli van Kroatië."
De verdediger met de blonde paardenstaart werd 29 jaar geleden geboren in het stadje Nasice, in de buurt van Osijek. Vida was net twee jaar oud toen de oorlog uitbrak en Oost-Slavonië een frontgebied werd in de strijd tussen Kroatië en het door Servië gedomineerde Joegoslavische leger.
Biertje
In tegenstelling tot bijvoorbeeld Luka Modric zijn er van Vida geen aangrijpende verhalen uit de oorlog bekend. Wel over zijn vader, die als spits van NK Osijek en het bescheiden NK Belisce met name tijdens de oorlogsjaren furore maakte. Maar diens carrière valt in het niet bij de escapades van zijn voetballende zoon.
Zoals die keer dat hij op weg naar een wedstrijd in de Kroatische beker tegen het nietige NK Vrsar in de bus een blikje bier opentrok. Niet stilletjes, maar met al het gekraak en gebruis dat daarbij hoort.
Ante Cacic, zijn toenmalige trainer bij Dinamo Zagreb, ontstak in woede en gooide Vida ter plekke uit de bus. Hij moest zelf maar zien hoe hij thuis ging komen en in de tussentijd mocht Vida nadenken over de 100.000 euro boete die hem boven het hoofd hing. Een prijzig pilsje, maar Vida... Ach, die haalde zijn schouders erover op.
Later kwam Vida diezelfde Cacic weer tegen, toen die bondscoach werd van Kroatië. De trainer sloot de olijke verdediger weer in de armen: zand erover, duimpje omhoog, misschien zelfs wel een kleine knipoog. Op Vida kun je nooit lang boos blijven.
Kroatische Samurai
Vida bleef basisspeler bij de Kroaten, zoals hij dat ook was bij NK Osijek, Dinamo Zagreb, Dinamo Kiev en Besiktas. Alleen Bayer Leverkusen bleek aan het begin van zijn loopbaan te hoog gegrepen.
In Kiev, waar hij twee keer landskampioen werd en twee keer de Oekraïense beker veroverde, werd hij een ware publiekslieveling. Vooral zijn optreden tegen Young Boys in de Europa League van het afgelopen seizoen, waarin hij ondanks tien hechtingen in zijn hoofd weigerde het veld te verlaten, zullen de Oekraïense fans niet snel vergeten.
Sindsdien gaat Vida in Kiev door het leven als de Kroatische Samurai.
En de liefde is wederzijds, zo bleek in de kwartfinales van het huidige WK. Kroatië moest het daarin opnemen tegen Rusland, sinds de oorlog in de Donbass-regio en de inname van De Krim de aartsvijand van Oekraïne.
Uitgerekend in dat duel speelde Vida een hoofdrol. Eerst kopte hij zijn land in de verlenging op een 2-1 voorsprong. Daarna liet hij zich gelden in de beslissende strafschoppenserie.
Vida stond namelijk niet op het lijstje van bondscoach Zlatko Dalic. Maar toen linksback Josip Pivaric, die eerder tegen de Denen zijn strafschop gemist had, opzichtig aarzelde, stak Vida zijn vinger op. Zonder na te denken ramde hij de bal vervolgens in de kruising achter Igor Akinfejev, waarmee de verdediger zijn land op matchpoint zette voor de halve finales.
Binnen 24 uur veranderde hij vervolgens van held tot de meest gehate voetballer binnen de Russische landsgrenzen. Samen met Ognjen Vukojevic, zijn voormalige ploeggenoot bij Dinamo Kiev, nam Vida een filmpje op waarin hij de 'Glorie aan de Oekraïne' (Slava Ukrayini) bezong.
Het leverde hem een reprimande op van de FIFA en zijn kameraad Vukojevic - als scout van de Kroaten aanwezig op het WK - werd weggestuurd. Een normaal mens zou daarvan onder de indruk zijn. Niet Vida.
Twee dagen later deed hij er namelijk nog een schepje bovenop met een filmpje waarin hij te zien is met een fles bier in zijn hand terwijl hij roept: 'Brand Belgrado, brand'. Zijn verklaring: ik deed de groeten aan mijn vrienden in café Beograd in Kiev, waar ik graag een biertje drink.
Of de FIFA die verklaring geloofde of niet, Vida kwam er weer mee weg.
In de halve finales tegen Engeland speelde Vida vervolgens een van zijn beste wedstrijden ooit. Onvermoeibaar liep hij de gaatjes dicht die de sterren Luka Modric en Ivan Rakitic lieten vallen. In de kopduels met Harry Kane kwam Vida meestal als overwinnaar uit de bus en ook de snelle invaller Marcus Rashford kwam er geen moment aan te pas.
En dat terwijl iedere actie van de blonde verdediger werd begeleid door een hels fluitconcert.
Na de beslissende treffer van Mario Mandzukic in de verlenging tegen de Engelsen werd de Mexicaanse fotograaf Yuri Cortez bedolven onder feestende Kroaten. Van een van hen kreeg Cortez nog een dikke smakkerd op zijn voorhoofd. Van wie? Juist.
Na afloop stal opnieuw een Vida de show. Niet Domagoj, maar zijn zoontje David. Na het laatste fluitsignaal ontsnapte Vida junior aan het zicht van zijn moeder Ivana, een voormalig finaliste van de Miss Kroatië-verkiezing, en sprintte op zijn blote voeten richting zijn vader.
Een paardenstaart heeft de blonde jongen nog niet, maar dat duurt vast niet lang meer.
En nu zit zelfs de Premier League achter de onorthodoxe verdediger van Kroatië aan. Zijn club Besiktas zou al een bod van 18 miljoen van Liverpool geweigerd hebben, maar The Reds hebben nog niet opgegeven.
Journalist en Kroatië-fan Dujic begrijpt het wel. "Vida is een eenvoudige jongen, die niet altijd de consequenties begrijpt van zijn handelingen. Als voetballer wordt hij daardoor vaak onderschat. En dit WK is hij écht heel goed."
