Als kind urenlang in de cel, 'ik werd behandeld als volwassen crimineel'
Kinderen die na een winkeldiefstal urenlang in een politiecel vastzitten, ook al was het de eerste keer dat ze iets strafbaars deden. Het komt in Nederland naar schatting honderden keren per jaar voor.
Kinderrechtenorganisaties en jeugdrechtadvocaten maken zich zorgen over de strenge aanpak van minderjarige first offenders: personen die voor het eerst met de politie in aanraking komen. Zij pleiten voor speciale regels en een meer kindergerichte aanpak.
Verslaggever Bart Tuinman van NOS Jeugdjournaal sprak drie kinderen die in een politiecel belandden. Ze vertellen wat ze meemaakten:
"Ik schrok ervan dat ik voor zoiets kleins gelijk de cel in moest", vertelt een jongen van 13. Hij werd op heterdaad betrapt toen hij samen met een vriend een pak koekjes stal in een supermarkt. Daarna werd hij naar het politiebureau gebracht. "Dan zie je ook allemaal andere criminelen die worden gefouilleerd. Dan ga je een heel klein kamertje in met drie agenten om je heen."
Twee meisjes van 13 vertellen dat ze in de cel zijn beland voor iets wat zij niet hadden gedaan. De twee werden opgepakt nadat een vriendinnetje lipstick had gestolen. "De politie werd toen meteen gebeld, zonder dat ons iets werd gevraagd", vertellen ze.
Ze zaten vervolgens een tijdlang vast op het bureau. Hoelang weten ze niet precies. "Vanaf ergens in de middag, tot 's avonds." Bij Walter duurde de opsluiting naar eigen zeggen zo'n 6,5 uur. "Ik werd echt behandeld als een volwassen crimineel."
Geen regels voor kinderen
De politie handelt hierbij volledig volgens de wet. Als iemand wordt beschuldigd van een misdrijf, zoals bijvoorbeeld winkeldiefstal, en er is aangifte gedaan, dan mag diegene maximaal 9 uur worden opgesloten voor verhoor.
De regels gelden voor iedereen die 12 jaar of ouder is. "Dat is misschien wel het probleem", zegt jeugdrechtadvocaat Cindy Koole, "dat er geen aparte regel is voor kinderen."
Kinderrechtenorganisatie Defence for Children is het met haar eens. "Nederland doet mee met het kinderrechtenverdrag en daarin wordt heel duidelijk aangegeven dat politie en justitie rekening moeten houden met de leeftijd en ontwikkeling van kinderen. Dat betekent ze niet mogen worden opgesloten in een politiecel, tenzij dat echt niet anders kan."
Politiechef Anja Schouten van de eenheid Noord-Holland noemt het vervelend dat kinderen soms toch lang opgesloten zitten. Volgens haar zijn na een aangifte veel mensen nodig om te bekijken wat er moet gebeuren. "Dat kan soms langs duren."
'Bang geweest'
Maar een urenlange opsluiting kan schadelijk zijn voor kinderen. Beau en Noëlle zeggen dat ze er nog dagenlang last van hadden. "Ik ben heel erg bang geweest", zegt een van hen. "Vooral als ik politie zag aankomen", zegt de ander.
De tieners vinden dat ze meer informatie hadden moeten krijgen. "We hebben haast niets begrepen van wat er gebeurde", zeggen Beau en Noëlle. Ook Walter vindt dat de politie hem anders had moeten behandelen. "Ze hadden beter moeten beseffen dat een kind dit minder goed snapt dan een volwassene."
Maar hoewel politiemensen zijn opgeleid om ook met kinderen om te gaan, gaat dit toch soms fout, erkent politiechef Schouten. "Politiemensen zijn ook mensen. We willen dit niet en vinden het niet goed, maar helaas gebeurt het weleens."