Should we study more in English? Ja dus, de Vereniging van Beter Onderwijs Nederland verloor vandaag een rechtszaak die daarover ging. In Nederland is er veel discussie rond de verengelsing van het hoger onderwijs, maar hoe zit het eigenlijk met die verengelsing in de landen om ons heen?
België
'De Engelse ziekte', zo wordt het genoemd. In Nederland is twintig procent van alle bacheloropleidingen in het Engels. Bij de masteropleiding is dat nog veel hoger: zeventig procent is in het Engels.
Bij onze directe zuiderburen gaan ze daar heel anders mee om. In België staat in de wet dat het aantal opleidingen in het Engels beperkt moet blijven. Daarom zijn de meeste opleidingen in Vlaanderen in het Nederlands. Ben je een buitenlandse student of docent, dan moet je ook een Nederlandse taaltest halen. Heb je als docent de taaltest na vijf jaar nog niet gehaald, dan kan je zelfs ontslagen worden.
"Als je in België komt studeren of lesgeven wordt van je verwacht dat je Nederlands leert", vertelt correspondent Sander van Hoorn. "In België is het anders dan in Nederland. Mensen denken niet dat als iemand in de groep geen Nederlands spreekt, iedereen moet overgaan op Engels."
In tien jaar tijd is het aantal internationale studenten aan Nederlandse universiteiten verdrievoudigd. Een argument van voorstanders van de verengelsing is dat er minder internationale studenten komen als we minder Engelse opleidingen aanbieden. Of een taaltest instellen, zoals bijvoorbeeld in België. "Als je kijkt naar de internationale studentenaantallen aan universiteiten zoals die van Gent, Leuven en Brussel kun je niet zeggen dat die achteruit gaan vanwege een Nederlandse taaltest", vertelt Van Hoorn.
Frankrijk
Ook in Frankrijk vinden ze het gebruik van Engels in het hoger onderwijs lang niet zo normaal als in Nederland. Correspondent Frank Renout: "Fransen staan erom bekend dat ze erg aan hun taal hechten. Verengelsing is in Frankrijk al een gevoelig onderwerp, laat staan de verengelsing van het onderwijs. De nationale trots speelt ook mee. Zo is hier bijvoorbeeld een nationale commissie ingesteld die zorgt dat Engelse woorden, zoals password, een Frans synoniem krijgen. Daarnaast is het is ook zo dat veel Fransen denken dat iedereen Frans spreekt."
Voor buitenlandse studenten is het leren van Frans geen reden om niet in Frankrijk te studeren. "Veel internationale studenten die in Frankrijk studeren, komen ook uit landen waar Frans gesproken wordt. Als je in Frankrijk komt studeren gaan de meeste studenten er van uit dat je Frans moet spreken."
Duitsland
"In Duitsland wordt er nog veel Duits gesproken aan universiteiten. Ik zie om me heen dat nagesynchroniseerde films bij Duitse jongeren nog steeds populair zijn. Mensen hechten hier nog veel aan het Duits, ook de jongere generatie," vertelt Duitsland-correspondent Beau Heimensen.
In Duitsland besluiten deelstaten zelf hoe ze het onderwijs invullen. Er bestaan daarom ook verschillen tussen taaltesten per universiteit. Op de meeste universiteiten is Duits nog steeds de voertaal. Maar Engelstalige opleidingen, vooral masters, zijn in opkomst bij de oosterburen.
Wil je als buitenlandse student een studie in het Nederlands volgen, dan moet je vaak een taaltest doen. Maar voor de vele Engelstalige opleidingen is dat dus niet nodig. En dat zijn er nogal veel. En met de uitspraak van de rechter gaat dat voorlopig niet veranderen.
