WRR: komst nieuwe groepen zet samenleven onder druk

Beleidsmakers moeten meer werk maken van "de nieuwe verscheidenheid" in Nederland en het ongemak dat daarmee vaak gepaard gaat, zegt de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.

Er komen de laatste decennia zoveel nieuwe bevolkingsgroepen bij dat autochtone Nederlanders, maar ook migranten die hier al jaren wonen zich steeds minder thuis en veilig voelen in hun buurt, schrijft de WRR in de analyse 'De nieuwe verscheidenheid. Toenemende diversiteit naar herkomst in Nederland'.

Het ongemak is volgens de raad niet alleen merkbaar in de achterstandswijken, maar ook in welvarender wijken en gemeenten. De WRR roept daarom beleidsmakers op de aandacht niet eenzijdig te richten op de integratie van bijvoorbeeld Turken en Marokkanen, maar vooral ook oog te hebben voor de komst van nieuwe groepen. "Want hoe diverser een buurt wordt, hoe meer het samenleven onder druk komt te staan", zegt de socioloog Godfried Engbersen, een van de schrijvers van het rapport.

223 herkomstlanden

Er komen nauwelijks nog nieuwe migranten uit Turkije, Marokko, Suriname of de Antillen. In de immigratie-top-15 staan nu onder anderen Polen, Syriërs, mensen uit de voormalige Sovjet-Unie, Bulgaren, Chinezen, Indiërs en Duitsers.

De verwachting is dat in 2060 de meeste Nederlanders met een niet-westerse migratie-achtergrond niet uit de vier klassieke herkomstlanden afkomstig zullen zijn.

De WRR verwacht dat in 2060 8 procent van de bevolking een Turkse, Marokkaanse, Surinaamse of Antilliaanse achtergrond heeft. Nu is dat iets minder dan 8 procent. Het aandeel van mensen met een Europese of Angelsaksische achtergrond blijft toenemen, van 10 naar 13 procent.

Minder economische groei

De WRR onderzocht ook de economische gevolgen van de komst van nieuwe groepen. In sommige regio's heeft hun komst een remmend effect op de economie, vooral in Noord- en Zuid-Holland en Utrecht.

Ook in gebieden waar relatief veel hoger opgeleiden wonen, blijkt een grote verscheidenheid de economische groei te remmen. Vermoedelijk komt dat doordat veel nieuwe Nederlanders de taal nog niet goed spreken.

Innovatie en creativiteit

Uit internationale onderzoeken blijkt dat diversiteit ook een stimulans kan zijn voor innovatie en creativiteit, maar de WRR constateert dat alleen individuele bedrijven dat voordeel ervaren. "Een bedrijf kan baat hebben bij een grote diversiteit van het personeel, maar de regio waar het bedrijf is gevestigd kan meer geld kwijt zijn aan de kosten die deze diversiteit met zich meebrengt, zoals relatief hoge uitgaven voor huisvesting of onderwijs, of maatregelen om de sociale cohesie te bevorderen", staat in het rapport.