Europees verbod op plastic wattenstaafjes en plastic bestek
Europa wil een verbod op plastic wattenstaafjes, plastic borden en bestek en op stokjes waaraan ballonnen worden vastgemaakt. Het gebruik van plastic drinkbekers en maaltijdverpakkingen moet actief worden ontmoedigd, bijvoorbeeld door er extra geld voor te vragen.
Dat schrijft de Europese Commissie in de uitwerking van het verbod op eenmalig gebruik van plastic, dat pas op 23 mei officieel naar buiten komt, maar nu al is uitgelekt.
Van al het afval in de wateren binnen de Europese Unie is 85 procent plastic. Wegwerpplastic zorgt voor de helft van het afval en visserij-artikelen zoals vislijnen en netten voor ruim een kwart. Vanwege de schade die het plastic kan veroorzaken aan biosystemen, de biodiversiteit en de gezondheid van mens en dier wil de Europese Unie een grootschalige aanpak.
Vier categorieën
De Europese Commissie onderscheidt vier categorieën in de aanpak van eenmalig gebruikt plastic. Naast verbieden en ontmoedigen, komt er op een deel van de producten een uitgebreide waarschuwing over de risico's voor het milieu. Dat geldt voor bijvoorbeeld maandverband, weggooi-schoonmaakdoekjes en ballonnen.
De vierde categorie maakt producenten van bepaalde plastic producten verantwoordelijk voor de kosten voor inzameling van het afval. Dat geldt voor bijvoorbeeld plastic tasjes, ballonnen en sigarettenfilters, maar ook voor de eerder genoemde plastic bekertjes en verpakkingen van eten.
Statiegeld
De Europese Commissie wil ook dat de lidstaten in 2025 90 procent van alle plastic flessen inzamelen, mogelijk door middel van statiegeld. Ook moeten de doppen en lipjes van verpakkingen van drank vast blijven zitten aan die verpakkingen.
Gekeken moet worden of er alternatieven zijn voor de producten, of dat ze vaker kunnen worden gebruikt. In de Verenigde Staten zijn de wattenstaafjes bijvoorbeeld gemaakt van karton, wat ze makkelijker afbreekbaar maakt.
Goede voorlichting aan consumenten over de risico's van de producten voor het milieu is ook onderdeel van het plan van de Europese Commissie.
Plakvingers
Weggooi-schoonmaakdoekjes, bijvoorbeeld tegen plakvingers of voor het verwijderen van make-up, staan dus hoog op de lijst van de Europese Commissie. Deze doekjes veroorzaken 93 procent van alle verstoppingen in de Britse riolen. Eind vorig jaar nog werd er een 'monstervetberg' ontdekt in het riool onder de Londense wijk Whitechapel.
Correspondent Tim de Wit maakte daarover deze smakelijke video:
De doekjes bevatten niet-afbreekbaar plastic. Dat betekent volgens de BBC dat producenten een milieuvriendelijk alternatief moeten verzinnen, of dat mensen zonder de doekjes moeten leren leven. Premier May beloofde in januari van dit jaar dat "al het vermijdbare plastic afval" in 2042 moet zijn verdwenen.
Op 23 mei wordt er meer duidelijk over het verbod en de richtlijnen. Daarna moet het voorstel nog langs het Europees Parlement en de lidstaten zelf.
