Knuffelbare alpaca is nieuwe panda, maar niet iedereen is daar blij mee

• Carmen Dorlo

  redacteur Online

Een hightea, een meditatiecursus of een wandeling: tegenwoordig is er veel mogelijk met alpaca's. De kameelachtige dieren zijn razend populair, waarschijnlijk doordat ze zo knuffelbaar zijn. De alpaca lijkt na de panda het nieuwe nationale knuffelicoon, maar kan het uit Zuid-Amerika afkomstige dier deze nieuwe status wel aan?

De populariteit van de alpaca is deels te verklaren door een instinctieve reactie van de mens: baby-kenmerken staan gelijk aan schattigheid, vertelt bioloog Jelle Reumer. "Een alpaca heeft, net als een panda, een babyface. De kop, met de grote ogen, en het wollige uiterlijk heeft een baby-achtig effect. Het is eigenlijk een enorme grote levendige pluchen knuffel."

Die populariteit heeft de aandacht getrokken. Bedrijven, fokkerijen en boerderijen organiseren massaal evenementen met de beesten. Volgens dierenwelzijnsorganisaties moet er ingegrepen worden. Zij maken zich zorgen en pleiten voor gedragscodes voor het gebruik van alpaca's voor amusement.

Twee grote evenementen van komend weekend zijn een goed voorbeeld van de - nog steeds - stijgende populariteit van de alpaca. Zo zijn duizenden mensen geïnteresseerd in een open dag van Alpacaboerderij IJsseldelta Logies in IJsselmuiden en in een Alpacashow met 160 alpaca's in Assen.

Caitlin Maatman (18) organiseert de open dag in IJsselmuiden met een paar studiegenootjes. Een examenopdracht voor hun studie dierenverzorging. Ze wilden ze het evenement aangrijpen om meer informatie over de beestjes te geven. Alpaca's houden namelijk niet van overtollige aanraking. Door geknuffel kunnen de beesten gestrest raken. "We wilden het knuffelachtige imago van de alpaca veranderen."

Maar het duurde niet lang voordat het kleine evenement - met plek voor maximaal 200 bezoekers - werd gespot en getipt door blogs. Nu staat de teller van geïnteresseerden op bijna 2000. "Het is een Project X met alpaca's geworden", zegt Maatman. "We worden via privéberichten op Facebook bedreigd. Ouders zeggen: we hebben onze kinderen al beloofd dat ze alpaca's gaan zien, laat ons ook komen."

"Wij hadden vorig jaar op het hoogtepunt in oktober meer dan 3000 mensen op onze wachtlijst voor wandelingen met alpaca's staan", vertelt Kevin Hamstra, alpacaboer en eigenaar van fokkerij AlpacaOord. Hij organiseert ook het evenement in Assen komende zondag. "Omdat andere fokkers zagen hoe succesvol onze wandelingen zijn, wilden ze vorig jaar het succes kopiëren en ook zij zijn begonnen met wandelingen."

Een van die fokkerijen is Alpacafarm Vorstenbosch. "Eerst was er vooral veel vraag onder jeugd uit de stad, maar de doelgroep wordt steeds breder. Ook voor familie-uitjes en vrijgezellenfeesten groeit de vraag. De reden hiervoor is denk ik een toenemende bekendheid van de alpaca en de activiteit. De vraag is groter dan het aanbod."

Het wandelen met alpaca's, of het gebruik van beesten bij een evenement, is toegestaan in Nederland. "Maar wij zijn er over het algemeen geen voorstander van, omdat het dierenwelzijn hierbij vaak in het geding is. Het levert dieren veel stress op om bij drukke evenementen met veel mensen aanwezig te zijn", zegt Robyn Pees van dierenwelzijnsorganisatie Dier en Recht.

De alpaca leeft van nature op de hoogvlakten van Zuid-Amerika en gedijt het beste op een hoogte van zo rond de 5000 meter. "Daar is de lucht heel droog. Meelopen in een optocht in het vochtige laagland in Nederland is voor een alpaca mogelijk heel onnatuurlijk en stressvol", zegt Pees. "Gemeenten zouden pas een vergunning moeten geven als wetenschappelijk vaststaat dat de dieren het geen probleem vinden om in een optocht meegesleept te worden. Het is een vreemde en ouderwetse vorm van vermaak."

Gedragscode

De Partij voor de Dieren laat in een reactie weten dat veel gemeenten het moeilijk hebben met dit soort evenementen. "Onlangs hebben 35 gemeenten gezegd dat zij bevoegdheden missen om evenementen met dieren te kunnen weren."

De partij wil dat gemeenten dit soort evenementen kunnen verbieden en pleit voor nieuwe regels. "Om stress en andere aantasting van dierenwelzijn te voorkomen, moeten er in elk geval gedragscodes komen voor het gebruik van dieren voor amusement. Ook geven optredens met dieren vaak een verkeerd voorbeeld aan het publiek over de omgang met en de waarde van dieren."

Volgens Hamstra is het dierenwelzijn van de beesten helemaal niet in het geding. "Alle alpacahouders die ik ken houden van hun alpaca's alsof het familieleden zijn, en behandelen ze ook zo." Zijn fokkerij krijgt louter positieve reacties, zegt hij. "Je ziet dat de beesten relaxed en happy zijn. De alpaca's vinden de wandelingen leuk. Het stimuleert de geest - het zijn heel intelligente dieren."