In 334 gemeenten domineren mannen de kieslijsten, in één gemeente niet

• Ben Meindertsma, Hugo van der Parre en Winny de Jong

  Researchredacteuren

Vrouwen zijn nog altijd sterk in de minderheid in de lokale politiek. Afgaand op de kandidatenlijsten gaat daar deze verkiezingen ook niet veel verandering in komen, want van alle kandidaten is slechts drie op de tien vrouw. Dat blijkt uit een analyse van de lijsten in de 335 gemeenten waar volgende week verkiezingen zijn, gedaan door de NOS.

Er is in Nederland geen enkele gemeente met meer vrouwen dan mannen op de kieslijst. Wel is er één gemeente die erin slaagt net zoveel vrouwen als mannen te hebben: Heemstede. In die Noord-Hollandse plaats houden 49 vrouwen en 49 mannen elkaar in evenwicht.

Maar ook in Heemstede is nog wel wat te winnen, want er zijn vier mannelijke lijsttrekkers tegen twee vrouwen. Alleen Heemsteeds Burger Belang en de VVD hebben een vrouw op de eerste plaats. D66, GroenLinks, PvdA en CDA kozen voor een man.

De top-5 wat betreft vrouwen op de lijst:

De onderkant van de ranglijst wordt gedomineerd door biblebelt-gemeenten als Urk, Renswoude, Alblasserdam, Staphorst, Woudenberg en Oldebroek, met 15 a 16 procent vrouwen. Toch worden deze protestantse gemeenten nog 'verslagen' door het Brabantse - van oudsher katholieke - dorp Haaren. Van de 73 kandidaten zijn er slechts tien vrouw, een schamele 14 procent.

Limburg en Zeeland hebben gemiddeld slechts 28 procent vrouwen op de kandidatenlijsten, het minst van alle provincies. Noord-Brabant doet het met 29 procent nauwelijks beter.

Groningen en Noord-Holland scoren het beste: 33 procent van de kandidaten is vrouw. Maar anders gezegd: ook daar staan tegenover een vrouwelijke kandidaat nog altijd twee mannelijke.

En de partijen dan?

De Partij voor de Dieren is de enige landelijke partij die meer vrouwen dan mannen op de lijsten heeft: 78 van de 152 kandidaten zijn vrouw, dat is 55 procent. De lokale partijen doen het met gemiddeld 31 procent vrouwen.

Het verbaast wellicht niet dat de SGP met slechts zes vrouwen onderaan bungelt. Opmerkelijker is dat de jonge partij Forum voor Democratie een na laatste is. Forum doet alleen in Amsterdam mee, maar slechts drie van de achttien kandidaten zijn vrouw. Onder wie dan wel weer lijsttrekker Annabel Nanninga.

Als we inzoomen op de lijsttrekkers of op de top-5 van elke lijst komt hetzelfde beeld naar voren: de linkse partijen hebben, onder aanvoering van de Partij voor de Dieren, de meeste vrouwen in de top. Bij de rechtse partijen is de top van de kandidatenlijsten voor 80 procent of meer gevuld met mannen.

De landelijke partijleiders hebben wel een verklaring voor de cijfers, al geven ze toe dat ze er niet tevreden mee zijn: