'Een vlogje hier en daar', maar de echte verkiezingscampagne voer je op straat

• Mitchell van de Klundert

  redacteur Online

Over een dikke maand zijn de gemeenteraadsverkiezingen en dus moet er campagne worden gevoerd. Steeds vaker speelt die campagne zich online af. Lokale politici wagen zich aan het maken van ludieke filmpjes en vlogs, zetten advertenties op sociale media, plaatsen een berg berichten en proberen met big data de doelgroep zo goed mogelijk in kaart te brengen.

Handig en leuk al die digitale techniek, maar werkt het voor politici niet veel beter om gewoon de straat op te gaan voor een ouderwets gesprek?

De twee manieren van campagne voeren hoeven elkaar natuurlijk niet uit te sluiten. Sociale media zijn eigenlijk niets anders dan gesprekken tussen mensen en daar kan een goede campagnevideo op inhaken, zegt socialemedia-expert Gonnie Spijkstra. "Je kan via sociale media op grote schaal met mensen in gesprek, terwijl je op straat maar een paar mensen per keer kan aanspreken."

Maar dan moet de vlog of video wel op de goede manier zijn gemaakt. "Iedere gemeente heeft z'n eigen hete hangijzers, daar moet het over gaan. Ook moet het standpunt van de partij duidelijk zijn en moet blijken hoe zij iets voor je kunnen betekenen", zegt Spijkstra.

Grijze kliko

Ze bekeek voor de NOS tientallen campagnevlogs en -filmpjes die speciaal voor de gemeenteraadsverkiezingen zijn gemaakt. Een video van de plaatselijke VVD in Wijchen in Gelderland vindt ze het goede voorbeeld. Lijsttrekker Nick Derks maakt zich daarin zich sterk voor het behoud van de grijze kliko.

Spijkstra: "Het lijkt misschien een beetje onbenullig om een hele video te maken over de grijze kliko en dat hij moet blijven in Wijchen, maar het is wel heel duidelijk en specifiek. Als mensen het met elkaar over de kliko hebben, zijn dit de video's die worden doorgestuurd en dat is een belangrijk mechanisme bij sociale media."

Bekijk de video hieronder, het artikel gaat onder de video verder.

De video uit Wijchen blijkt een uitzondering, want het meeste campagnebeeld draait maar om één ding: de politici zelf. "Veel video's laten zien hoe het achter de schermen werkt, maar het gaat daarbij wel vooral over de mensen zelf. Er wordt bijna niet verteld wat de partijen voor de inwoners van de gemeente kunnen betekenen. Ze luisteren niet naar wat mensen te zeggen hebben", vindt Spijkstra.

De meeste video's volgen daarmee de lijn die ook de lokale CDA'er Michel Rogier in Den Haag hanteert. Zijn vlog gaat op ludieke wijze - "een vlogje hier en daar" - over het reilen en zeilen bij de partij en hemzelf.

Bekijk de video hieronder, het artikel gaat onder de video verder.

Spijkstra: "Ja, dit is wel een heel karakteristieke meneer. Het is niet heel inhoudelijk, maar als hij nu ook nog iets inhoudelijks vertelt, kan het veel potentie hebben op Facebook."

Digitale flyer

Het meeste digitale campagnemateriaal is dus eenrichtingsverkeer: een boodschap zonder te luisteren. Spijkstra vergelijkt het met een digitale flyer. "Met zo'n digitale flyer kunnen er weinig gesprekken plaatsvinden. Het verschil tussen een digitale flyer en iemand die jou op straat een echte flyer geeft, is dat mensen bij de laatste vorm ook echt terug praten. Dat kan spannend zijn."

Spannend of niet, het praten met potentiële stemmers is op de meeste plekken echt niet vervangen door digitaal campagne voeren. Het aloude flyeren op straat of de aanplakbiljetten blijven gewoon bestaan. Zoals vandaag in Zeist bijvoorbeeld. Daar plakte Roy Luca, lijsttrekker van SEYST.nu verkiezingsposters op borden. En straks gaat hij de straat op.

Campagne voeren in 2018 vat hij samen met drie woorden: zichtbaar buiten zijn. "Ouderwets? Het is helemaal niet ouderwets, het is juist iets van de toekomst. Het persoonlijke contact wordt straks een van de allerbelangrijkste schakels. Dat is ook de manier waarop de politiek bereikbaar moet zijn."

Zijn partij schuwt de sociale media niet, maar praten met mensen, dat is hoe je ze bereikt, aldus Luca. "Naast het hele digitale gebeuren zijn wij juist van het menselijke contact. Dat is veel belangrijker dan het Facebook en dergelijke. Zoals wij nu met elkaar contact hebben, geeft het het echte gevoel mee, waardoor mensen dingen oprecht durven zeggen."

De meeste lokale politici zullen het er wel over eens zijn: een goede campagne voer je door te praten. Vlogs zijn leuke gimmicks, maar het moet niet te belangrijk worden. "Ga niet zoeken naar iets dat viral kan gaan. Dat heb je vaak niet in de hand of kan verkeerd uitpakken", zegt Spijkstra.

"Sociale media gaan over de gesprekken die mensen met elkaar hebben. Er zijn bijvoorbeeld veel groepen op Facebook, daar kan je lid van worden en zo kan je weten wat er speelt. Als je daar op een echte manier naar luistert, kan je iets betekenen."

En dan volgen de stemmen vast vanzelf.