Maxime de Vries
Maxime de Vries
Veel meer Cubanen dan normaal hebben het afgelopen jaar asiel aangevraagd in Nederland. Twee jaar geleden stond de teller op 23 'Cubaanse' aanvragen, eind 2017 op 256. Het IND heeft er inmiddels 140 behandeld en 99 procent daarvan afgewezen.
Volgens het IND was het grootste deel van de aanvragen LHBT-gerelateerd. Dat wil zeggen: iemand vraagt asiel aan, omdat het vanwege zijn of haar geaardheid onveilig zou zijn op Cuba.
We spraken erover met Pedro (niet zijn echte naam). Hij vroeg in december 2017 asiel aan, maar heeft inmiddels te horen gekregen dat hij Nederland moet verlaten. Hij is het er niet mee eens en gaat, net als veel andere afgewezen Cubanen, in hoger beroep.
Boris Dittrich houdt zich voor mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch bezig met de rechten van lesbiennes, homo's, bi-seksuelen en transgenders. Hij noemt de situatie op Cuba lastig in te schatten. "Voor zover wij weten word je er niet vervolgd vanwege je seksuele voorkeur.
"Wel is het zo dat de grootste organisatie voor de rechten van LHBT'ers op Cuba een monopolie heeft op het hele LHBT-circuit. Onafhankelijke homopartijen of activisten zullen het heel moeilijk hebben." Boris heeft het over het Cubaanse centrum voor seksuele voorlichting, Cenesex.
Overheidsinstituut Cenesex wordt gerund door Mariela Castro, dochter van de Cubaanse president Raúl Castro. Ze is parlementslid en gebruikt haar invloed om de rechten van LHBT'ers op de kaart te zetten. Ze heeft ervoor gezorgd dat de staat een sekse-veranderende operatie vergoedt en discriminatie van LHBT'ers op de werkvloer bij wet is verboden.
Dat is een groot verschil met hoe het er 50 jaar geleden aan toeging op Cuba. Het regime van de communistische leider Fidel Castro stond alleen heteroseksualiteit toe. Dat leidde tot homofobie en tot het eind van de jaren 80 werden veel homo's in werkkampen gestopt.
Volgens de Cubaanse vluchtelingen heerst er nog veel homofobie in de maatschappij en komt discriminatie en grof geweld vanuit de politie vaak voor. "Je krijgt alleen hulp als je voorstander bent van het regime", zegt een van hen. "Met Cenesex verbetert Cuba haar imago naar de buitenwereld, maar dat is een show."
Dittrich bevestigt dat Cenesex niet helemaal onafhankelijk is. Hij ontmoette directeur Mariela een paar jaar terug. "Ze duldt absoluut geen tegenspraak, is groot aanhanger van het regime en zit niet persé te wachten op democratie. Dat betekent dat er weinig begrip is voor individuen en groepen die het regime niet aanhangen."