Chinees filiaal RUG op losse schroeven: Universiteitsraad is tegen
De opening van een Chinees filiaal van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) lijkt niet door te gaan. De Universiteitsraad heeft het college van bestuur een ultimatum gesteld, blijkt uit gesprekken die de NOS voerde. Vóór woensdag moet de universiteit de vergevorderde plannen stopzetten. De raad vertegenwoordigt de academische gemeenschap en bestaat uit twaalf studenten en twaalf medewerkers, die democratisch worden gekozen.
In oktober 2015 tekende bestuursvoorzitter Sibrand Poppema in China onder toeziend oog van koning Willem-Alexander en de Chinese president Xi Jinping een convenant voor de samenwerking tussen Yantai en de RUG. Daarmee zou Groningen de eerste Nederlandse universiteit worden met een filiaal in China.
Volgens het college van bestuur (cvb) is de opening van zo'n campus onder andere goed om meer internationale studenten te trekken en betere onderzoekers naar de universiteit te krijgen, zowel in Groningen als in Yantai - een stad met 7 miljoen inwoners in het noordoosten van het land. Op termijn moeten 10.000 Chinese studenten een diploma krijgen van de universiteit Groningen.
Academische vrijheid
Vanaf het begin waren er uiteenlopende zorgen. Onder meer over de academische vrijheid, de garantie dat wetenschappers moeten kunnen onderzoeken wat ze willen en hun bevindingen moeten kunnen publiceren zonder politieke inmenging. Bestuursvoorzitter Poppema probeerde critici gerust te stellen: academische vrijheid is voor de RUG een harde voorwaarde om de universiteit in Yantai te stichten.
In november werd duidelijk dat de Chinese overheid van plan is een functionaris van de Communistische Partij aan te stellen in Yantai, net als bij andere universiteiten van buitenlandse partners. Dat leidde opnieuw tot ongerustheid. Volgens Poppema heeft de Chinese vertegenwoordiger geen zeggenschap over de onderwijsprogramma's. Hij noemde het wel belangrijk aandacht te blijven besteden aan het voorkomen van zelfcensuur. Bij de RUG onderzoeken we echt alles, verzekerde Poppema de Universiteitsraad destijds.
Poppema's woorden lijken tevergeefs: inmiddels is een meerderheid van de Universiteitsraad om uiteenlopende redenen definitief tegen de plannen in Yantai. Daarmee lijkt de opening van een zusterfiliaal van de Rijksuniversiteit van de baan.
Minister eerder bezorgd
Een woordvoerder van de RUG wil niet reageren op het ultimatum en laat weten dat het cvb nog volop in overleg is met de Universiteitsraad. Wat er gebeurt als het bestuur van de universiteit het ultimatum naast zich neerlegt is onduidelijk.
Behalve de Universiteitsraad moet ook de minister van Onderwijs toestemming geven voor de opening van een Chinees filiaal van de Rijksuniversiteit Groningen. Minister Van Engelshoven toonde zich eerder bezorgd. In een brief aan de Tweede Kamer schreef ze onlangs dat instemming van de Universiteitsraad noodzakelijk is vóór zij een aanvraag van de universiteit zal beoordelen. In de brief schrijft ze de academische vrijheid in die beoordeling zwaar mee te laten wegen en er niet lichtvoetig mee om te gaan.
De Rijksuniversiteit Groningen besteedde tot nu toe ruim 3 miljoen euro aan de voorbereidingen van het project.
