'Als verduurzamen huizen eenmaal loopt, kan het ook heel snel gaan'
Voorzitter Wientjes van de Taskforce Bouw is niet pessimistisch over de doelstelling dat 2050 alle acht miljoen gebouwen in ons land CO2-neutraal zijn. Hij vindt het een enorme inspanning, maar als het eenmaal gaat lopen, kan het ook heel snel gaan, zegt hij.
De oud-werkgeverstopman Wientjes is voorzitter van de taskforce die de verduurzaming van het gebouwenbestand moet aanjagen. Hij pleit voor een meer dwingende aanpak van huurwoningen en voor een rol van pensioenfondsen bij het verduurzamen van scholen en particuliere woningen.
Huurwoning gedwongen aangepast
Wientjes stelt voor het voor woningcorporaties makkelijker te maken om sociale huurwoningen te verbouwen. Nu mag een blok woningen alleen gerenoveerd worden als 70 procent van de bewoners daarmee instemt. Hij wil af van die voorwaarde. Tegelijkertijd moeten huurders wel verleid worden om vrijwillig mee te doen. Dat kan volgens Wientjes door bij het verduurzamen van de huurwoning ook achterstallig onderhoud weg te werken en bijvoorbeeld ook de badkamer en keuken te verbeteren.
Ronald Paping, directeur van de Woonbond, ziet daar helemaal niets in. "Die 70 procent instemming is van groot belang om ervoor te zorgen dat er draagvlak onder huurders is. Het is echt een heilloze weg dat ter discussie te stellen want dan gaat iedereen de hakken in het zand zetten."
Uit onderzoek van de Woonbond blijkt volgens Paping dat bij 90 procent van de renovaties de instemmingsvoorwaarde geen vertraging oplevert. Bij de rest zie je dat de plannen niet goed zijn of de communicatie met huurders onvoldoende is, zegt Paping.
Overigens zijn de betrokken partijen het er wel over eens dat de woonlasten niet omhoog mogen. De huur mag na de verbouwing niet meer stijgen dan de energiekosten dalen. Zo komt de rekening van het verduurzamen dus niet bij de huurder te liggen. Wientjes denkt dat de verbouwingen goedkoper worden als er echt grootschalig verduurzaamd wordt.
Tienduizenden euro's per koopwoning
Voor de 4 miljoen particuliere woningen stelt Wientjes voor om een lening voor het verduurzamen aan het huis te koppelen in plaats van aan de eigenaar. Dat betekent dat bij verkoop van het huis de nieuwe eigenaar de lening overneemt. In het regeerakkoord wordt dit ook al aangegeven als mogelijkheid. De leningen zouden volgens Wientjes gefinancierd kunnen worden door de pensioenfondsen. Het gaat volgens hem al snel om 30.000 tot 50.000 euro per huis.
Dat kan goedkoper zegt Urgenda-directeur Marjan Minnesma. Volgens haar zie je twee stromingen van mensen die proberen huizen energie-neutraal te maken. De ene stroming pakt huizen opnieuw in met bijvoorbeeld een compleet nieuw dak en gevel. Dat is heel duur. De andere groep isoleert beperkt en werkt verder vooral met installaties als zonnepanelen en warmtepompen. Dat kost meestal maar de helft.
Volgens Minnesma is de taskforce "meer gericht op de bouw en de duurdere oplossingen".
Schoolgebouwen naar pensioenfonds
Ook voor de aanpak van schoolgebouwen ligt al een plan klaar, al moeten de betrokken partijen daar nog over aan tafel volgens Wientjes.
Voor de financiering van het verduurzamen van schoolgebouwen ziet Wientjes ook een rol voor de pensioenfondsen. Die zouden scholen moeten bouwen en het eigendom van bestaande gebouwen moeten overnemen om met de vernieuwing aan de slag te gaan. De scholen kunnen het gebouw dan huren, zegt Wientjes.
Om het voor de nieuwe eigenaar aantrekkelijk te maken zouden er bijvoorbeeld extra gebouwen of huurwoningen op het terrein kunnen worden gebouwd.
De Vereniging Openbaar Onderwijs wijst de voorstellen van Wientjes af. "Scholen moeten met schoolbesturen en lokale overheden de handen ineen slaan voor duurzame investeringen, in plaats van gebouwen en terreinen aan op winst gerichte marktpartijen te verkopen".
De PO-Raad, de sectororganisatie voor het primair onderwijs, zegt nog niet eerder van dit voorstel gehoord te hebben. De raad wijst er op dat er voor het verduurzamen van basisschoolgebouwen zeker 10 miljard euro nodig is. Ook zou het overdragen van het eigendom van de schoolgebouwen ingewikkeld zijn.