Vanavond is de laatste aflevering van de serie Hunted op NPO 3. Drie weken lang moesten kandidaten uit handen blijven van de hunters, een team van oud-opsporingsmedewerkers en informatiespecialisten. Een paar deelnemers werden tot nu toe niet gepakt en moeten vanavond in de finale proberen definitief te ontsnappen.
In de serie lijkt het jagen makkelijk te gaan. Taps op telefoons en internet zorgen ervoor dat de vluchters heel voorzichtig moeten zijn in hun contact met de buitenwereld. Camerabeelden uit heel het land worden opgevraagd en met een stille sms achterhalen de hunters eenvoudig de locatie van de verdachten. "Net als in het echt", vertelt Anton Jongstra, eindredacteur van het programma.
"Vaak hoor ik van mensen dat het flauw is hoe we in het programma dingen doen. Zoals bij vluchter Amy, die verbrandde haar vluchtplan en gooide die in de kliko", vertelt Anton. "De hunters vonden het half verbrande papiertje en konden haar makkelijk oppakken. Kijkers denken dan snel dat dat opzet is, maar dat is echt niet zo."
Maar Anton zal de eerste zijn die toegeeft dat het een amusementsprogramma is. "Het blijft tv, maar we doen wel ons best om de werkelijkheid zo goed mogelijk na te bootsen." De dingen die alleen opsporingsdiensten mogen inzetten als ze een echte verdachte zoeken, zetten de programmamakers in scène.
Bijvoorbeeld als mensen gaan pinnen, dan komt er direct een signaal binnen dat er op plek X gepind wordt met een pas die hot is. Er gaat dan nog wel een tijdje overheen voordat de hunters de beelden krijgen, want die zou de politie in het echt ook niet direct ontvangen.
Het blijft tv maar we doen wel ons best om de werkelijkheid zo goed mogelijk na te bootsen
"Zelf hebben we de beelden al na twee minuten", zegt Anton. "We bootsen de camera na die in de pinautomaat zit, door een eigen camera op te hangen als een deelnemer pint. Maar we hebben een regel hoe lang het duurt voordat we de beelden aan de hunters geven.
In Amsterdam is dat bijvoorbeeld na een kwartier, in Lutjewinkel duurt het misschien wel een uur voordat we de beelden geven. Maar de hunters weten dus wel direct waar gepind is."
In Nederland volledig van de radar verdwijnen is heel lastig
In het programma wordt ook vaak gebruik gemaakt van een stealth sms. Dit is een onzichtbaar sms'je om de locatie te achterhalen, terwijl de eigenaar van de telefoon zelf niks doorheeft. "Voor de overheid is dat een fluitje van een cent", vertelt beveiligingsonderzoeker Loran Kloeze. "Ook het aftappen van een telefoon is zo gedaan."
Providers zijn verplicht om mee te werken aan het aftappen als dat nodig is voor een strafzaak. Hoe de programmamakers dit nadoen, willen ze niet vertellen.
"Technisch gezien is enorm veel mogelijk", volgens Loran. "Als je een auto gebruikt die bij de politie bekend is, word je direct gepakt door de kentekenregistratie. En ook de beelden van de camera's door het land vraagt de politie makkelijk op."
"In Nederland volledig van de radar verdwijnen is dan ook heel lastig", zegt Loran. Dat blijkt ook wel uit het programma, er zijn nog maar vier van de negen teams over.
Meedoen
Doordat er zoveel opsporingstechnieken realistisch worden nagedaan is het voor Hunted moeilijk om geschikte kandidaten te vinden, vertelt Anton. "Het is een tv-programma dus moet je overal toestemming voor hebben."
"Het is leuk als iemand zich aanmeldt, maar de hele cirkel van vrienden en familie van een vluchter moet meedoen aan het spel. Want misschien bellen de hunters aan bij je familie of vrienden om ze te ondervragen of hun telefoon te hacken. Zij moeten daar wel aan mee willen doen."