Halloween: even omkleden en je staat in een andere (onder)wereld

• Randy Beaumont

  NOS Online

Griezelen in spookkastelen, sidderen in pretparken en horrormarathons in de bioscoop: het is Halloween. Harde cijfers zijn er niet, maar toch merken verschillende organisaties een stijging in de populariteit van het feest.

"Ik heb dit jaar meer dan duizend Halloween-evenementen geteld, zo veel heb ik er nog nooit gezien", zegt Ineke Strouken, oud-directeur van het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland. "Vorig jaar waren dat ongeveer 680 evenementen. Het leeft echt dit jaar."

Nederland neemt steeds meer feesten uit andere landen en culturen over. Dat ligt deels aan de globalisering, meent Sophie Elpers van het Meertens Instituut. "Denk aan de kortingsdagen Black Friday en Cyber Monday rond Thanksgiving. Maar ook islamitische feesten worden populairder in ons land."

Strouken kan het succes van Halloween wel verklaren. "In onze cultuur zijn we gefascineerd door de dood. En via Halloween kun je de dood toch min of meer van dichtbij beleven, dingen voelen die wij associëren met dood. Die fascinatie is, naast de globalisering, het tweede succesvolle ingrediënt."

Ook is ons drukke leven volgens Strouken paradoxaal genoeg een verklaring waarom er meer evenementen worden georganiseerd. "Ondanks onze drukke agenda's kleed je je snel om, en even later sta je midden in het avontuur. Het is een heel eigentijdse beleving. "

Het is ook een verschil met vroeger, zegt ze. "Toen was het de normaalste zaak om via de open achterdeur bij elkaar binnen te lopen. Tegenwoordig zoeken we dat contact bij openbare gelegenheden zoals Halloween."

Steeds meer bedrijven varen wel bij Halloween. Winkels, hotels, cafés en sauna's willen iets met het feest. Een groot artiestenbureau zegt tegen de NOS een stijging te zien in het aantal boekingen voor Halloween-acts.

Pretparken veranderen bijvoorbeeld tijdelijk in 'griezelparken'. Zogenaamde 'scare actors' worden ingezet om het publiek de stuipen op het lijf te jagen in bepaalde gebieden, ook wel 'scare zones'.

Pretpark Walibi in Biddinghuizen heeft zelfs speciaal voor Halloween attracties gebouwd. "We merken dat het in Nederland meer leeft en daardoor meer aandacht krijgt. We doen het al zeventien jaar en hebben dit jaar een prima seizoen gehad."

Toch staat Halloween nog niet op de erfgoedlijst van de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed. Terwijl Sinterklaas en de Nijmeegse Vierdaagse daar wel weer op staan. "Die zien we namelijk als traditie. Bij Halloween is dat nog niet het geval, maar dat zal ook niet heel lang meer duren", denkt Strouken.