Xi Jinping opent partijcongres: in 2050 is China welvarend en modern

In 2050 is China een moderne en welvarende en sterk socialistische natie, met een open economie waarin ook buitenlandse investeerders welkom blijven. Dat zei de Chinese president Xi Jinping bij de opening van het negentiende congres van de Communistische Partij in Peking.

In zijn 3,5 uur durende toespraak zette Xi de ideologische lijnen uit voor de toekomst, met veel aandacht voor de noodzakelijke innovatie van de economie die zoals voorheen centraal gestuurd wordt door de partij. De president benadrukte dat er een nieuw tijdperk voor dit 'socialisme met Chinese kenmerken' is ingegaan.

Maar Xi waarschuwde zijn 89 miljoen partijgenoten ook voor grote uitdagingen. "Alle kameraden moeten waakzaam zijn voor gevaren."

Tijgers, vliegen en vossen

Een van die gevaren is corruptie binnen de partij, waar de president al langer tegen strijdt. Volgens Xi, die ook secretaris-generaal van de partij is, heeft die strijd momentum gekregen. "We hebben tijgers gedood, vliegen geplet en vossen opgejaagd."

Meer dan een miljoen functionarissen zijn de afgelopen jaren bestraft voor corruptie. Ook zijn er hooggeplaatste politici vastgezet. Daarvoor kreeg de president een staande ovatie van de partijleden.

Een ander gevaar komt volgens Xi van het internet, dat dan ook aan de leiband van de censor blijft liggen. Als gevolg van de economische hervormingen in de komende jaren kunnen er heel veel ontslagen vallen, zegt correspondent Marieke de Vries. "Als er bijvoorbeeld in de grote staalfabrieken onrust ontstaat, kan het gaan broeien op internet. Dat wil Xi natuurlijk niet. Vandaar dat er zwaar gecensureerd wordt."

De buitenwereld wachtte met name op Xi's uitspraken over de positie van buitenlandse bedrijven in China. In de afgelopen maanden was het voor veel buitenlandse bedrijven moeilijk om zich staande te houden in China. "Ze moeten zich aan steeds strakkere regels houden, worden steeds meer gecontroleerd", zegt De Vries. "Ze worden er ook steeds makkelijker uitgewerkt, bijvoorbeeld omdat vennootschappen worden opgezegd.

Xi heeft daarover gezegd dat zijn land openstaat voor buitenlandse investeerders, maar hij kondigde ook aan de staatsbedrijven te versterken. Dat betekent ook dat Peking met "enorme geldinjecties" komt, waar buitenlandse bedrijven nooit tegenop kunnen concurreren, aldus De Vries.

Blauwe lucht

Xi herhaalde in zijn toespraak zijn belofte dat de zwaar vervuilde steden hun blauwe hemel van vroeger terug zullen zien. In de strijd tegen de zware lucht- en bodemverontreiniging zijn vorig jaar 6000 lokale partijfunctionarissen gestraft omdat ze te weinig deden om de vervuiling tegen te gaan. Xi kondigde strengere milieuregelgeving aan en genereuze investeringen in groene projecten.

Hij sprak zich scherp uit tegen "een extravagante levensstijl en overmatige consumptie" en stelde daar "een simpele en duurzame" manier van leven tegenover.

Geen vrouwen

Het partijcongres, dat eens in de vijf jaar wordt gehouden, duurt tien dagen. 2300 partijleden praten over de toekomst van de partij en van het land. Ook moeten de leden stemmen over een tweede termijn van vijf jaar voor Xi Jinping als partijleider.

Vrouwen spelen nauwelijks een rol in de partijtop. "We hoeven er niet op te rekenen dat er de komende decennia een vrouw aan de macht zal komen in China", zegt Marieke de Vries. Er zijn nu twee vrouwen lid van het 25 leden tellende politbureau, het 'parlement' van de Communistische Partij. Die worden waarschijnlijk niet herkozen. "En in het permanent comité, de zeven machtigste personen rond Xi Jinping, is nog nooit een vrouw gekozen."