Europese adviesraad: stop met gedogen homeopathische middelen
EU-lidstaten moeten homeopathische middelen niet meer toestaan zolang werking en veiligheid niet zijn aangetoond. Daarvoor pleit de overkoepelende Europese adviesraad van wetenschapsacademies EASAC. Volgens de raad is er in sommige gevallen wellicht sprake van een placebo-effect, maar is er geen enkel wetenschappelijk bewijs dat homeopathische middelen werken voor welke ziekte dan ook.
EASAC adviseert dat homeopathische middelen moeten voldoen aan dezelfde eisen als reguliere geneesmiddelen. Als niet op wetenschappelijke wijze kan worden onderbouwd dat een dergelijk middel werkt, moet er geen registratie worden afgegeven door controle-instanties, zoals bijvoorbeeld het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen in Nederland.
Nu hoeven de homeopathische middelen dus niet aan dezelfde eisen te voldoen als reguliere geneesmiddelen. Ze worden alleen gecontroleerd op veiligheid en niet op werkzaamheid. Dat is volgens de adviesraad onterecht. "Er kunnen niet twee vormen van geneesmiddelen, conventioneel en alternatief, bestaan. Er zijn geneesmiddelen die adequaat zijn getest en er zijn middelen waarbij dat niet is gebeurd", onderschrijft EASAC de conclusie van een eerder wetenschappelijke studie.
De adviesraad concludeert dat in veel landen de controle op gebruik en promotie van homeopathische middelen te wensen overlaat als zo'n middel eenmaal is geregistreerd. Met de rijzende zorgkosten in veel landen in het achterhoofd adviseren de wetenschappers bovendien om homeopathische middelen en methodes niet langer te vergoeden.
Veterinaire praktijk
Marketing en promotie van homeopathie zorgen daarnaast voor risico's voor de patiëntveiligheid. Het promoten van niet fatsoenlijk onderbouwde homeopathische middelen brengt bovendien als groter gevaar met zich mee dat het publieke vertrouwen in de wetenschap wordt ondermijnd. Daarom moet het aan de man brengen van homeopathie niet meer worden toegestaan, vindt de adviesraad. Reclame mag pas als is aangetoond dat een middel werkt en veilig is.
Ook moet op de etiketten duidelijk staan wat erin zit, net als bij andere geneesmiddelen. "Zodat je inzichtelijk maakt dat zo'n middel uit honderd procent water bestaat", zegt hoogleraar interne geneeskunde Jos van der Meer in de Volkskrant. Hij schreef namens de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen mee aan het EASAC-advies aan de Europese Commissie.
De Vereniging tegen de Kwakzalverij ondersteunt het advies. Volgens een bestuurslid zijn er honderden studies die geen enkel effect laten zien en is het tijd om een eind te maken aan de uitzonderingspositie van de homeopathie.
'Eenzijdig'
Vanuit homeopathische hoek wordt het advies "eenzijdig" genoemd. Homeopathisch arts Frans Kusse zegt in de krant: "De EASAC denkt vanuit een puur scheikundig model: een middel kan pas werken als er werkzame moleculen in zitten. Terwijl wij zeggen: veel belangrijker is dát het werkt, en het bewijs daarvoor is er".
De maatregelen zouden niet alleen voor mensen moeten gelden, adviseert EASAC, maar ook voor de veterinaire praktijk.