Russisch leger naar het westen, 'Zapad 2017' begint
De legers van Rusland en Wit-Rusland beginnen vandaag in Wit-Rusland aan een grote militaire oefening: Zapad 2017 (West 2017). In totaal doen er 12.700 militairen aan mee. De meesten van hen zijn actief in Wit-Rusland, maar er zullen er ook 2500 meedoen vanuit de Russische enclave Kaliningrad.
De getallen zijn belangrijk, omdat ooit is afgesproken om bij oefeningen van meer dan 13.000 militairen verplicht waarnemers van de OVSE toe te laten. Dat hoeft nu dus niet.
De oefening wordt in NAVO-kringen en in Oost-Europa dan ook met zorg gade geslagen. Alleen al de gedachte aan Russische troepen langs de grens, leidt tot verhoogde spanning. De Litouwse minister van Defensie waarschuwde deze zomer dat de oefening een dekmantel zou zijn om Wit-Rusland te bezetten. Polen vreest een aanval op Warschau en de Baltische Staten houden elke beweging in de gaten. Er is zelfs een website die aftelt tot het moment dat de oefening begint.
'Een mythe'
De Russische onderminister van Defensie Aleksandr Fomin vindt de zorgen van de voormalige Oostbloklanden sterk overdreven. In publicaties in Polen en Litouwen werd gezegd dat er wel 100.000 militairen meedoen aan de oefening. "Een mythe, die niets met de realiteit te maken heeft", aldus Fomin voor aanvang.
Op aandringen van onder meer de NAVO mogen nu waarnemers komen uit een aantal buurlanden, zoals Polen, Litouwen, Oekraïne, Letland, Estland, maar ook Zweden en Noorwegen. De NAVO stuurt geen waarnemers, maar experts. Die mogen in tegenstelling tot waarnemers alleen kijken en zijn afhankelijk van waar ze naartoe worden gebracht. De officiële waarnemers krijgen ook uitleg over de oefening via briefings en kunnen met betrokkenen praten. De NAVO moet het dus doen zonder die informatie.
Bij de NAVO wordt overigens ook wel met interesse gekeken naar de operaties. Het biedt het bondgenootschap de gelegenheid om te kijken hoe sterk de Russen zijn en welke militaire tactieken er gebruikt worden.
De Suwalki-gap
Het gebied tussen Kaliningrad en Wit-Rusland, op het hoofdkwartier van de NAVO de Suwalki-gap genoemd, is in de analyse van velen de zwakste schakel in de NAVO-verdediging: een klein stuk land, formeel in handen van het Westen, maar gemakkelijk door de Russen te bezetten. Nu zal blijken hoe de Russen daarmee omgaan.
De oefening vindt gedeeltelijk ook plaats op het water. Tien schepen van de Baltische Vloot, waarvan vorig jaar nog het hele commando werd vervangen, moeten op de Oostzee de aftocht van 'de vijand' verhinderen.
De Zapad-oefening duurt tot 20 september.