‘Orkaan Irma kan een stap zijn in verbeteren van regeringsrelaties’
De humanitaire hulp die vanuit Nederland wordt geboden aan Sint-Maarten kan leiden tot een betere band tussen de Nederlandse regering en de regering van Sint-Maarten. Dat zegt Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire rampen en wederopbouw aan de Erasmus Universiteit. Volgens haar is de voorwaarde wel dat beide regeringen een positieve houding houden, om openheid te creëren.
Er is een duidelijk verschil tussen de bestedingen voor noodhulp en wederopbouw. Doen er zich weleens problemen voor bij de bestedingen voor noodhulp van ngo's?
In de eerste weken na een ramp maak je je nergens druk om. Of die hulp dan een kwartje goedkoper had gekund of niet: dan ben je gewoon heel blij dat het lukt. De fase daarna, de wederopbouw, is veel ingewikkelder. Dat gaat extra zorgvuldig en neem je pauze om even goede plannen te maken.
Hoe kun je de controle houden over het geld dat aan wederopbouw besteed wordt?
In de wederopbouwfase zal de overheid de coördinatie voeren en die heeft de regie, maar de overheid kan ook allerlei zaken delegeren. Als het meeste geld uit de wederopbouw uit Nederland komt, dan is het ook redelijk dat Nederland de controle houdt over dat geld. Daarbij zijn de checks en balances erg belangrijk om fraude te voorkomen.
De verhoudingen tussen Sint-Maarten en Nederland zijn niet optimaal. Is het dan ingewikkeld om die hulp te coördineren?
Het is natuurlijk niet fijn dat je begint wanneer de verhoudingen niet goed zijn, maar tegelijkertijd kan zo'n ramp als dit ook een kans zijn om die verhoudingen te verbeteren. Dat is vaker voorgekomen bij natuurrampen. Bij bijvoorbeeld het tsunami in Atjeh in 2004 werden vastgelopen politieke processen losgetrokken en ontstond er een vredesakkoord. Op Sint-Maarten kan het ook een positieve werking hebben, mits zowel Sint-Maarten als Nederland er op een positieve manier instappen.
Hoe zal volgens u de samenwerking verlopen met Nederland en het bestuur van Sint-Maarten?
Ik verwacht helemaal niet dat de samenwerking rimpelloos verloopt en dat het een groot feest wordt. Als de samenwerking in het verleden niet goed ging, dan zal dat nu ook zo zijn. Mijn boodschap is eigenlijk: stap er positief in en zie het als een kans om de band te verbeteren. Nederland komt met heel veel geld en er moet heel veel gebeuren, dus er moet goed samengewerkt worden.
Sommige inwoners uit Sint-Maarten denken: Nederland, bemoei je niet met ons. Denkt u dat Sint-Maarten wel zit te wachten op de samenwerking met Nederland?
Ik denk dat de mensen op Sint-Maarten bij deze ramp wat terughoudender zullen zijn met de opmerking 'bemoei je niet met ons'. Ze snappen dat ze dit zelf niet aankunnen. Daarom hoop ik dat ook Sint-Maarten zich achter de oren krabt en positief aan deze samenwerking begint.
