Een spoor van ravage: acht verwoestende voorgangers van Irma

Irma is een van de zwaarste orkanen ooit gemeten. Met windsnelheden rond de 300 kilometer per uur zou het een orkaan van de zesde categorie zijn - als die categorie tenminste zou bestaan, zegt weerkundige Peter Kuipers Munneke. Maar de vijfde categorie, met windsnelheden van boven de 250 kilometer, is formeel de hoogste.

De orkaan trok gisteren over het Caribische gebied en is op weg naar Florida. Het eiland Sint-Maarten werd zwaar getroffen. De storm blies huizen, winkels en benzinestations weg. Palmbomen bleven geknakt achter. Auto's, vrachtwagens en zeecontainers werden opgetild en omgedraaid door de harde wind.

Ook op andere eilanden liet Irma een ravage achter. De totale schade wordt nog in kaart gebracht. Daarom is het moeilijk te zeggen hoe groot de verwoesting is in vergelijking met zware stormen uit het verleden.

Ook qua windsnelheid is deze orkaan moeilijk te vergelijken met andere tropische stormen. Daarvoor zijn de meetinstrumenten nog te onnauwkeurig, zegt weerman Peter Kuipers Munneke.

"Veel meetstations hebben tijdens een orkaan geen contact meer met de buitenwereld", vertelt hij. "De metingen zijn giswerk op basis van satellietbeelden, vliegtuigen die door de orkaan heen vliegen. Dit zijn omstandigheden die zoveel vergen van het meetnetwerk dat je daar niet heel nauwkeurige getallen op kunt plakken."

Acht verwoestende voorgangers van Irma

Weerkundigen vergelijken daarom niet de windsnelheid, maar de luchtdruk - gemeten in hectopascal (hPa). Want hoe lager de luchtdruk in een orkaan, hoe hoger de windsnelheden.

En hoe hoger de windsnelheden, hoe groter de ravage die een orkaan aanricht als die aan land komt. Ook deze acht orkanen lieten een spoor vernieling achter en kregen daardoor een plek in het collectieve geheugen.

1979: Tip

Orkaan Tip, in de Filipijnen bekend als de tyfoon Warling, is, uitgaande van de luchtdruk, de grootste en zwaarste orkaan ooit gemeten. De orkaan met een zeer lage luchtdruk van 870 hPa had een diameter van 2220 kilometer. Tegen de tijd dat de orkaan Zuid-Japan bereikte was de wind afgenomen, maar door de hevige regenval, overstromingen en aardverschuivingen vielen er tientallen doden en raakten 11.000 mensen dakloos. In 2015 werd orkaan Patricia ten westen van Mexico de op één na zwaarste ooit.

1998: Mitch

Als het gaat om de dodelijkste stormen ooit moet orkaan Mitch zeker genoemd worden. De orkaan trof Honduras, Guatemala en Nicaragua en veroorzaakte een historische hoeveelheid regenval. Ongeveer 20.000 mensen kwamen om door de overstromingen en 2,7 miljoen mensen raakten dakloos.

2013: Haiyan

Ook Haiyan was een orkaan met verschrikkelijke gevolgen. De storm bereikte de Filipijnen begin november 2013 en richtte enorme verwoestingen aan op eilanden in het midden van het land. Meer dan 6000 mensen kwamen om het leven.

2016: Matthew:

Nog geen jaar geleden zorgde orkaan Matthew voor catastrofale overstromingen op Haïti. Zeker 590 mensen kwamen om en 35.000 mensen raakten hun huis kwijt.

2005: Katrina

Katrina staat te boek als de kostbaarste en een van de dodelijkste orkanen in de geschiedenis van de VS. De orkaan van de vijfde categorie bereikte de kust van Louisiana op 29 augustus 2005. De kustbeveiliging bij New Orleans was niet afdoende om het water tegen te houden: 80 procent van de stad kwam onder water te staan, 1245 mensen kwamen door de orkaan om het leven. De totale schade werd geschat op 108 miljard dollar.

1935: Labor Day

De zwaarste orkaan die ooit het vasteland van de VS bereikte, de Labor Day Hurricane. De orkaan van de vijfde categorie kwam aan land op de Florida Keys en richtte daar enorme verwoestingen aan. Gebouwen, bruggen, wegen en spoorlijnen werden vernield en er vielen 408 doden.

2005: Wilma

Orkaan Wilma was tot Irma de zwaarste orkaan in de Atlantische Oceaan ooit. De storm was een van de zware orkanen die het gebied dat jaar troffen. Samen met Katrina, Rita en een aantal minder zware stormen werd 2005 een recordseizoen voor orkanen. Wilma had piekwindsnelheden van 295 km/u. Toen de storm Mexico bereikte, waren de windsnelheden al afgenomen tot zo'n 150 km/u. De orkaan richtte vooral veel schade aan in Mexico, Cuba en de VS.

Great Hurricane of 1780

De grote orkaan van 1780 staat nog altijd te boek als de meest dodelijke orkaan in de Atlantische Oceaan ooit. Het aantal doden werd op ruim 20.000 geschat. De storm trok tussen 10 en 16 oktober 1780 over het Caribisch gebied, verwoestte honderden huizen, forten en vele tientallen schepen op de eilanden.

Nieuwe storm nadert: José

Dan terug naar het heden. Want in het Caribisch gebied nadert in het spoor van Irma alweer een nieuwe tropische storm: José. Het Amerikaanse National Hurricane Center (NHC) heeft ook deze storm geclassificeerd als orkaan.

José lijkt minder hevig dan Irma, en wordt door het NHC in categorie 3 geplaatst. Volgens de laatste voorspellingen raast de tropische storm dicht langs de Bovenwindse Eilanden, maar komt die er niet aan land.

Wel kunnen de bewoners van Sint-Maarten, Saba en Sint-Eustasius zich opmaken voor meer harde windvlagen en regen. En omdat op die eilanden veel communicatiemiddelen en waarschuwingsmechanismen kapot zijn, zou nieuw noodweer er ook nieuwe problemen kunnen opleveren.