Vijf vragen over Irma: 'Sint Maarten lijkt de volle laag te krijgen'

Sint Eustatius, Saba en Sint Maarten maken zich op voor de komst van orkaan Irma. De verwachting is dat de storm woensdag rond 12.00 uur Nederlandse tijd de eilanden bereikt. Vijf vragen aan NOS-weervrouw Willemijn Hoebert.

Wat staat de eilanden te wachten?

Irma is aangezwollen tot een orkaan van de vijfde, en zwaarste categorie. Dat betekent dat er windsnelheden kunnen zijn van boven de 250 kilometer per uur. Ter vergelijking: in Nederland als het stormt aan de westkust, heb je soms wel windkracht 10, dan heb je windsnelheden tot 102 kilometer per uur. Dat is een windsnelheid waarbij volwassenen nauwelijks meer kunnen blijven staan. Irma is dus veel en veel sterker.

Saba en Sint Eustatius liggen van de drie eilanden het zuidelijkst. Sint Maarten, dat wat noordelijker ligt, lijkt de volle laag te krijgen, het is eigenlijk zeker dat de storm met orkaankracht aan land komt. Woensdagochtend (lokale tijd) zitten we echt met de piek, qua wind. En woensdagavond begint het wat af te zwakken. Maar dat gaat ook geleidelijk, want een orkaan beweegt zich niet zo heel erg snel.

Hoe kunnen de eilanden zich beschermen tegen zo'n storm?

Je kunt je er nauwelijks op voorbereiden, behalve hopen dat hij ver van je wegblijft. Er is een grote kans op enorm veel schade. Zelfs stevig gebouwde huizen zijn slecht bestand tegen zulke harde wind. Wegen gaan kapot, elektriciteitskabels begeven het en gewassen worden vernietigd. Ook kunnen er overstromingen komen, want er gaat heel veel regen vallen. Hoge golven, tot 6 meter hoog, worden verwacht. Die komen dus ook aan land.

Komt het vaak voor?

Ja, een orkaan ontstaat boven zee door een warme golfstroom, vaak ten westen van Afrika. Het warme water is een voedingsbodem, daarom zie je dan ook vaak dat de storm boven land afzwakt, en vervolgens later boven zee weer aan kan trekken.

Dat het vaak voorkomt zie je ook aan de namen die eraan gegeven worden. De eerste orkaan in een seizoen krijgt een naam met de letter A, de tweede een B, enzovoorts. In 2005 had de VS te kampen met de gevolgen van orkaan Katrina. En we zijn nu alweer bij de I van Irma aanbeland. Overigens wordt de naam van een storm in de ban gedaan als hij veel slachtoffers heeft gemaakt, dus Katrina zien we niet meer terug.

De oostkust van de Verenigde Staten en het Caribisch gebied hebben jaarlijks te maken met zware stormen en orkanen. Dat de wind daar veel schade kan aanrichten blijkt uit een greep van de grote orkanen van de afgelopen jaren:

Zijn er vaker orkanen door de opwarming van de aarde?

Daar zijn voor zover bekend geen aanwijzingen voor. Wel lijkt het erop dat de stormen feller worden. Volgens berekeningen van Amerikaanse wetenschappers zijn de tropische stormen aan het eind van deze eeuw zo'n 2 tot 11 procent krachtiger dan nu. Ook valt er substantieel meer regen bij.

In hoeverre verschilt Irma van Harvey?

Door de orkaan Harvey kwamen de afgelopen tijd grote gebieden in Texas onder water te staan. Harvey was op zijn hoogtepunt een orkaan van de categorie 4, een niveau lager dan Irma nu is. Dat wil niet zeggen dat de schade daardoor ook minder groot was. Wat Harvey vooral zo verwoestend maakte, was dat hij zo lang bleef hangen en er enorm veel neerslag bij viel. Irma beweegt sneller, en de verwachting is dat er minder regen bij zal vallen dan bij Harvey.