Gerard Bouman: van jonge motoragent tot eerste nationale korpschef

Gerard Bouman, de vandaag overleden oud-korpschef, begon zijn politiecarrière al op jonge leeftijd. In 1969 ging hij als 17-jarige aan de slag als agent en later als motoragent bij de politie in Rotterdam.

Hij combineerde zijn politiewerk met een studie rechten. In 1978 stapte hij over naar het Openbaar Ministerie. Hij was onder meer officier van justitie in Dordrecht, Rotterdam en Breda. In 1998 werd hij hoofdofficier van justitie in Middelburg en twee jaar later kreeg hij dezelfde functie in Den Haag.

In 2003 keerde Bouman terug in het politienest als korpschef van de politie Haaglanden. Na vier jaar ruilde hij opnieuw het politieblauw in, om hoofd van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) te worden. Onder zijn leiding werd de geheime dienst gereorganiseerd.

Nationale Politie

Toch keerde hij weer snel terug bij de politie. In 2011 werd hij gevraagd om de vorming van de Nationale Politie te leiden, eerst als kwartiermaker en vanaf 2013 als eerste korpschef. De reorganisatie van de politie bleek moeizaam. De kosten werden veel hoger dan begroot.

Hoewel zijn termijn liep tot 2019 stapte Bouman vorig jaar februari op als korpschef. Hij lag toen al onder vuur door problemen bij de reorganisatie, maar dat was niet de reden voor zijn vroegtijdig vertrek, zei hij toen. "Het is gewoon tijd het stokje door te geven", zei Bouman.

De omvorming van de 26 politiekorpsen tot één nationaal korps was niet van een leien dakje gegaan, gaf Bouman toe. "Maar het was ook een heel complexe, immense opgave. Het moet niemand verbazen dat er dan dingen anders gaan dan vooraf bedacht."

COR-affaire

Na zijn vertrek werd Bouman een van de hoofdrolspelers in de COR-affaire. Leden van de Centrale Ondernemingsraad van de Nationale Politie bleken tienduizenden euro's te hebben uitgegeven aan luxe feesten en dure vergaderlocaties. Bouman zou dit door de vingers hebben gezien, in ruil voor steun van de COR.

Toenmalig minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie stelde vorig jaar november een onderzoek in naar deze beschuldigingen. Eind juni, een paar dagen voor de presentatie van het rapport, lekten de belangrijkste conclusies al uit. Volgens de commissie-Ruys heeft Bouman geen steun 'gekocht' van de COR. Wel zou hij onvoldoende toezicht hebben gehouden op de uitgaven van de COR.

Bouman had geen vertrouwen in de commissie en in maart zegde hij zijn medewerking op. Ook na het uitlekken van de conclusies bleef hij sceptisch. "Ik hecht geen waarde aan het oordeel van de commissie, ten goede of ten kwade, omdat de commissie bevooroordeeld is. Dat er te weinig toezicht was, klopt. Dat kwam door een afspraak tussen de bonden en de minister, dat er geen mensen van buiten aangenomen mochten worden in verband met de personele reorganisatie."

Hartinfarct

Een dag na het uitlekken van de conclusies van het rapport van de commissie-Ruys werd Bouman op zijn vakantieadres in de Verenigde Staten door een ernstig hartinfarct getroffen. Daarop werd de presentatie van het rapport van de commissie-Ruys uitgesteld.

In een gesprek met de NOS eerder dit jaar gaf Bouman al aan dat hij vond dat er een parlementair onderzoek moest komen naar de reorganisatie van de politie. Daarbij moest volgens hem ook gekeken worden naar de rol van oud-minister Opstelten, het ministerie van Veiligheid en Justitie en de vakbonden.