Nederlandse werknemer werkt drie uur per week over

Nederlandse werkenden draaien gemiddeld drie overuren per week. Jaarlijks gaat het om ruim 20 miljard euro aan onbetaald overwerk, zo'n 3200 euro per persoon. Dat blijkt uit een rapport van onderzoeksinstituut TNO in opdracht van vakbond FNV.

Mannen werken gemiddeld iets meer over (3,7 uren) dan vrouwen (2,4 uren). Hogeropgeleiden draaien de meeste extra uren: 74 procent van hen geeft aan weleens over te werken. Bij laagopgeleiden is dat 29 procent. Laagopgeleiden worden bovendien vaker betaald voor hun overuren.

De TNO-onderzoekers plaatsen de kanttekening dat werknemers die getallen zelf hebben gerapporteerd in de jaarlijkse Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden. "Onzeker is in hoeverre werknemers hun gemiddeld aantal overuren en de betaling daarvan accuraat in hebben gevuld", schrijven ze. De cijfers zijn uit 2013 - de laatste keer dat naar onbetaald overwerk werd gevraagd.

Duur cadeau

Al die uren aan overwerk zouden gelijk staan aan 292.000 voltijdbanen. Volgens FNV is de officiële werkloosheid daarmee in één klap voor meer dan de helft opgelost.

"Ik vind dat werkgevers hiermee onverdiend wel een heel duur cadeau in hun schoot geworpen krijgen", zegt FNV-bestuurder Kitty Jong. "Want aan de ene kant werken mensen zich een slag in de rondte, en tegelijkertijd hebben we bijna een half miljoen officiële werkzoekenden. Hoogste tijd om twee vliegen in één klap te slaan en meer mensen aan te nemen in echte banen."

Theorie

Het omrekenen van overuren naar voltijdbanen kan in theorie, maar is in de praktijk nauwelijks mogelijk. Dat erkennen ook de onderzoekers van TNO (.pdf).

Zo is meer dan 60 procent van het overwerk vrijwillig (bijvoorbeeld omdat een werknemer graag zelf iets wil afmaken). Daarnaast is overwerk vaak incidenteel - als een werknemer eens in de zoveel tijd een paar uurtjes overwerkt, is daar moeilijk een andere werknemer voor in te zetten. Ook mogen werknemers hun onbetaalde overuren soms compenseren met vrije tijd.