"De kust van Antarctica is een kraamkamer voor ijsbergen, maar deze is wel heel groot", zegt NOS-weerman en poolonderzoeker Peter Kuipers Munneke over de afgebroken ijsplaat Larsen C. De ijsberg van 190 meter dik en 5800 vierkante kilometer (even groot als Drenthe en Overijssel bij elkaar) drijft nu voor de kust van Antarctica.
Dat afbreken van ijsbergen is op zich een natuurlijk proces, maar het gaat niet vaak om zulke grote bergen. "De eerste breukjes zijn waarschijnlijk al tientallen jaren oud", zegt Munneke. "Maar op een zeker moment zijn er zoveel scheuren dat de boel breekt, denk aan het uitrekken van een elastiek. Na een tijdje zijn de scheuren in de zijkanten zo groot dat de boel knapt."
Wat de rol van klimaatverandering bij dit proces precies is, is volgens Kuipers Munneke nog onduidelijk.
De ijsschots blijft waarschijnlijk nog een aantal jaar ronddrijven. Meestal drijven ijsschotsen uit dit gebied richting het noorden, om in de zee tussen Zuid-Afrika en Zuid-Amerika te belanden. Daar is het water 32 graden, waardoor de schots snel smelt. Soms is een ijsberg zo groot dat hij aan de grond loopt.
Tijdens de reis zal de ijsschots goed in de gaten worden gehouden door satellieten om botsingen met de scheepvaart te voorkomen. Overigens is de kans op een Titanic-scenario in die regio redelijk klein, want er komen maar weinig schepen in dat gebied.
Het afbreken van de schotsen heeft niet direct grote gevolgen voor de zeespiegel, want dit ijs dreef toch al in het water. Maar de indirecte gevolgen kunnen volgens Kuipers Munneke groot zijn.
"Zo'n ijsplaat in zee houdt het ijs vanuit de gletsjers op het land tegen. Als de ijsplaat weg is, kan het ijs uit die gletsjers makkelijker de zee in stromen", zegt Munneke. En dat heeft wel gevolgen voor de zeespiegel, want stukken ijs die eerst op het land lagen, drijven nu de zee in.