'Minder angst' bij ex-kankerpatiënten na therapie

Mensen die van kanker zijn genezen, zijn vaak bang om opnieuw ziek te worden. Een derde van hen is zelfs zo bang, dat de kwaliteit van leven erdoor in het gedrang komt.

Ze gaan bijvoorbeeld niet meer naar feestjes om de vraag 'hoe gaat het?' te vermijden, durven geen langetermijnplannen te maken of controleren bijvoorbeeld 15 keer per dag hun klieren om te kijken of de kanker terug is.

"Je vertrouwt je eigen lijf niet meer. Ik kreeg last van angst- en paniekklachten", vertelt een ex-kankerpatiënt die anoniem wil blijven. "Met mijn verstand wist ik: je staat onder controle en dan wordt het niet erger dan een type 1, maar tegelijkertijd had ik het idee dat ik van binnen een dalmatiër zou zijn, dat overal vlekken zouden zitten."

Bij zijn arts vond hij weinig gehoor voor zijn problemen en uiteindelijk werd hij zelfs depressief van zijn angst om weer ziek te worden. "Dat heeft een enorme impact op je leven."

Mindfulness

Hij kwam er uiteindelijk overheen doordat hij zelf op zoek ging naar hulpverleners, een mindfulnesscursus volgde en antidepressiva slikte.

In de toekomst gaat dat mogelijk een stuk makkelijker, want onderzoekers van het Radboud Medisch Centrum hebben een therapie ontwikkeld die mensen leert omgaan met die angst. En dat werkt goed, zo blijkt uit onderzoek van psycholoog Marieke van de Wal, die gisteren aan het Radboud UMC promoveerde.

"Mensen die de therapie hebben gevolgd hebben na de behandeling minder angst voor de terugkeer van hun ziekte, hebben een betere kwaliteit van leven en minder gevoelens van somberheid", somt Van de Wal op in Nieuws & Co op NPO Radio 1.

Het doel is niet om de angst volledig weg te nemen. "Dat kunnen wij ook niet, want we kunnen ze niet zwart-op-wit geven dat de ziekte niet meer terugkomt. Dat kan niemand. Dus zullen mensen moeten leren om zichzelf gerust te stellen."

In de therapie wordt dan ook vooral gefocust op het accepteren van het feit dat er angst en onzekerheid is. "We leren mensen aan om met zichzelf in dialoog te gaan en zicht te krijgen op welke gedachten en gedragingen hen wel en niet helpen."

Functioneel

Overigens is angst niet alleen maar slecht, het is ook functioneel, zegt Van de Wal. "Het houdt je ook alert op wat er gaande is in je lichaam en het zorgt ervoor dat mensen zichzelf blijven controleren. Angst moet alleen niet de overhand krijgen."