Dit wilden jullie weten over de Britse verkiezingen
Kort voordat de Britse stembureaus de deuren sloten, beantwoordde correspondent Tim de Wit vanavond live op Facebook vragen over de Britse verkiezingen. Wat wilden jullie weten?
Hoe verliepen de verkiezingen vandaag?
"Het is een beetje saai altijd, de verkiezingsdag in Groot-Brittannië. 47 Miljoen mensen mogen stemmen, maar dat zullen ze niet allemaal doen. Verder hoor je er weinig over, want er is een mediastop. Iedereen wacht op de exitpoll. Die komt om 23.00 uur Nederlandse tijd."
Wat is de invloed van de aanslagen op de verkiezingen?
"Twee hele heftige aanslagen in twee weken in verkiezingstijd, dat zou overal in Europa uitzonderlijk zijn. De campagne veranderde daardoor en ging veel meer over de nationale veiligheid. Premier May had gewild dat het vooral over de brexit zou gaan."
Hoeveel partijen doen er mee?
"Het is hier nog steeds een tweepartijenstelsel. Je hebt wel een aantal kleinere partijen, de Scotisch National Party haalt altijd zetels in Schotland, Liberal Democrats haalt waarschijnlijk een handjevol zetels, en dan zijn er Ukip en de Greens. Die laatste zou een zetel kunnen halen in Brighton, dan zijn ze in ieder geval vertegenwoordigd in het parlement. Maar 80 procent stemt op de Conservatieven of Labour."
Wie gaat er winnen?
"De Conservatieven van premier May maken de grootste kans. May moet een absolute meerderheid halen. Maar het gaat erom: hoe groot wordt die? Ze heeft nu een hele krappe meerderheid, maar 17 extra zetels. Ze lag een paar weken op koers voor meer dan 100 zetels extra, maar daar ziet het nu niet meer naar uit. Als het blijft steken op een meerderheid van zo'n 40 of 50 extra zetels, dan heeft het allemaal niet zo veel zin gehad en dan komt May toch onder druk te staan."
Hoe kan het dat ze zo snel is gezakt in de peilingen?
"Dat heeft onder meer te maken met het feit dat ze nogal krampachtig overkomt in interviews. Een journalist stelde haar gisteren de vraag wat het meest ondeugende was dat ze ooit had gedaan. Heel ongemakkelijk vond ze dat. Na heel lang nadenken vertelde ze uiteindelijk: ik ben als kind ooit door een graanveld gerend en ik denk dat die boer dat niet zo leuk vond."
"Dat is maar een voorbeeldje, maar je merkt dat ze is niet echt een mediavriendelijk persoon is. Ze deed ook niet mee aan tv-debatten. Ze dacht, live op tv ben ik misschien niet de allersterkste en ik krijg toch wel genoeg aandacht. Maar in de debatten werd ze afgeschilderd als een angsthaas, ze werd laf genoemd. En veel kiezers vonden dat ook. Dus achteraf denk ik dat het een hele domme beslissing is geweest."
Kunnen jonge kiezers de brexit nog ongedaan maken?
"Het antwoord is nee. Ik had wel verwacht dat de Liberal Democrats het wat beter zouden doen. Dat is nog de enige partij die nog echt pro-EU is en ook een tweede referendum wil. En 58 procent stemde vorig jaar nog tegen de brexit, dat is een enorme groep. Maar wat je uiteindelijk toch ziet is dat een ruime meerderheid, bijna 70 procent van de Britten zich heeft neergelegd bij de brexit."
"Veel jongeren zijn vandaag op Labour gaan stemmen, maar Labour gaat ook gewoon de brexit uitvoeren. Wel op een andere manier. Theresa May pleit voor een harde brexit: zoveel mogelijk banden met de EU verbreken. Ze wil het aantal immigranten uit de EU terugdringen en de enige manier om dat te kunnen doen is uit de interne markt stappen. Er moet dan in plaats daarvan een vrijhandelsakkoord komen. Labour wil een zachtere brexit en wel in die interne markt blijven. Dan moet je ook dat vrije verkeer van personen accepteren."
We krijgen verschillende vragen over Schotland, gaat de SNP verliezen en wat wil die met de brexit?
"Wat we in Schotland zullen zien is dat de SNP weer de grootste partij wordt, maar de verwachting is niet dat de SNP het net zo goed gaat doen als toen. In Schotland zijn 59 zetels in het Lagerhuis te verdienen. Twee jaar geleden wonnen ze er 56. Dat was ongekend. Maar nu merk je toch dat de populariteit wat afneemt. Volgens de peilingen halen ze er nu tussen de 45 en de 50."
"Het grote onderwerp in Schotland is natuurlijk de onafhankelijkheid. Maar de groep mensen die dat wil wordt steeds kleiner. De kans bestaat dat de Conservatieven, die het nooit heel goed doen in Schotland, daar nu toch wat zetels gaan oppikken. Dat zijn vooral mensen die tegen de Schotse onafhankelijkheid zijn. Die stemmen liever op de Conservatieven, want die willen het Verenigd Koninkrijk koste wat kost bij elkaar houden."
Kan May aanblijven als ze verliest? En Corbyn?
"Als de Conservatieven geen absolute meerderheid halen, dus minder dan 326 zetels, dan gaat May opstappen. Want dan zouden de Conservatieven niet in hun eentje kunnen regeren. Ze zouden een coalitiepartner nodig hebben en dat is ongelooflijk ingewikkeld. Dat zou tot chaos leiden. Maar er is maar een peiling die suggereert dat dat zou kunnen gebeuren."
"Voor Jeremy Corbyn van Labour ligt het anders. Hij heeft een vrij goede campagne gevoerd en je ziet hoe populair hij is onder jongeren. Bij bijeenkomsten trekt hij duizenden mensen. Als hij niet wint, maar wel meer stemmen haalt dan twee jaar geleden, zal hij zeggen: jullie willen me misschien wegsturen maar ik heb het in feite niet zo slecht gedaan. Corbyn is niet iemand die zomaar aan de kant gaat. Als hij zetels gaat verliezen wordt het voor hem ook moeilijker, maar we moeten het afwachten."