'Als steward voel je aan wanneer reizigers moeilijk gaan doen'

Ongeveer 10 jaar geleden, een KLM-vlucht van Schiphol naar Aruba. "Ik zag hem al het vliegtuig binnenkomen. Door het smalle gangpad. Hij was 2 meter lang, en hij leek wel 2 meter breed. Als cabinepersoneel creëer je een speciaal zintuig voor mensen van wie je weet dat ze moeilijk kunnen gaan doen tijdens de vlucht." 

Rutger werkte 13 jaar lang als steward voor de KLM en hij vertelt over een heftige situatie in het vliegtuig. "Ik ben zelf niet klein en ben ook wel wat gewend, maar hier dacht ik direct: als dit fout gaat, kan ik deze man fysiek niet aan. En wat je vreest, wordt waarheid." 

Hij werkte al jaren bij KLM toen hij oog in oog kwam met deze man, en een situatie waar hij nog wel eens met een beklemmend gevoel aan terugdenkt. "Ik lig er niet wakker van ofzo, maar ik merk wel dat als ik dit verhaal vertel, ik nog steeds denk van 'dat was heftig'."

De man bleek onder invloed te zijn. "Van drank of drugs, ik weet het niet." Het duurde niet lang voordat de man ruzie kreeg met zijn vrouw. De ruzie trok zoveel aandacht dat medepassagiers zich ermee gingen bemoeien. Rutger en een collega, een voormalig politieagent, probeerden de zaak te sussen. "We gingen met hem praten, maar hij was niet voor rede vatbaar. Op de achtergrond stond zijn vrouw ook nog te schreeuwen."

Erger en erger

Wat ze ook zeiden, het werd erger en erger, vertelt Rutger. "Hij schreeuwde dat wij allemaal 'niks' waren en maakte heftige gebaren met zijn gespierde armen." Een groot deel van de passagiers was al uit hun stoel opgestaan en naar voren gelopen, want ze wilden niet in de buurt van deze agressieve enorme man zitten.

"We hebben hem naar de achterste keuken weten te krijgen. We vlogen precies boven de Atlantische Oceaan, dus konden ook geen tussenlanding maken." Drie uur lang moesten Rutger en zijn collega hem rustig houden. 

"Hij bleef schreeuwen, stond heel dichtbij en sloeg de hele tijd dwangmatig met zijn vuist rakelings langs mijn gezicht tegen cateringcontainers en de muren van de keuken. Ook trok hij zijn broek omlaag. Op zo'n moment sta je in de overlevingsstand", zegt Rutger. 

"Het voelde als drie uur lang op het randje. Niet bang worden en hem ook niet provoceren." Hij wisselde af met zijn collega, de ex-politieagent, anders was het niet vol te houden. "En als hij dan in het keukentje met de man bezig was, stond ik op twee meter afstand om de hoek, om hem direct te helpen als het toch mis zou gaan."

Een kwartier voor de landing leek de man enigszins gekalmeerd en ging hij op zijn stoel zitten. De cockpit had al contact opgenomen met de autoriteiten op Aruba. "Na de landing mocht hij nog normaal uitstappen. Op het platform zag ik dat hij uit de rij gehaald werd door vier Arubaanse agenten. Later hoorde ik dat hij flink klappen had gekregen." 

Rutger en zijn collega's waren vervolgens een hele dag bezig met de aangifte. "Je vliegt omdat je plezier hebt van je werk en om iets van de wereld te zien, niet om dit soort ellende mee te maken. Ik had zin in Aruba, in een lekkere cocktail op een lekker strand in de zon. Niet in een dag in een politiebureau."

Ban op alcohol?

Het is de vraag hoe deze incidenten op te lossen zijn, zegt Rutger. "Ik zeg al jaren dat er een ban op alcohol moet komen. Niet alleen in het vliegtuig, maar ook op het vliegveld. Nu denkt het grondpersoneel te gemakkelijk: laat die passagier met een slok te veel op maar aan boord gaan. Daar zal hij zijn roes wel uitslapen. En dan zijn wij op de grond van het probleem af."

De luchthavens verdienen veel geld aan de verkoop van alcohol, maar passagiers zijn soms al dronken voordat ze in het vliegtuig stappen. De Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers (VNV) wil dat luchthavens passagiers beter in de gaten houden. Heeft een passagier te veel gedronken, dan moet een luchtvaartmaatschappij iemand gemakkelijker kunnen weigeren.

Schiphol is ook fel tegen alcoholmisbruik en de overlast die dat veroorzaakt, laat een woordvoerder van de luchthaven weten. De medewerkers van horeca-exploitanten op Schiphol zijn getraind om met dronken gasten om te gaan. De luchthaven gaat kijken of extra maatregelen nodig zijn, nu het rapport over de incidenten naar buiten is gekomen.