EU wil eerst brexit regelen en dan pas praten over handelsrelatie

Brussel wil in de onderhandelingen over de brexit eerst de uittreding van het Verenigd Koninkrijk regelen, en dan pas praten over een nieuwe relatie met Londen. Dat schrijft EU-president Donald Tusk in een document met de richtlijnen voor de brexit-onderhandelingen dat de EU-lidstaten vanmorgen hebben ontvangen.

Daarmee sluit Tusk uit dat er vanaf het begin van de procedure tegelijkertijd met Londen kan worden gesproken over het vertrek uit de EU en een nieuw handelsakkoord. De Britse regering probeert de zorgen bij Britse zakenlieden over de brexit weg te nemen door hun gunstige handelsafspraken met de Europese gemeenschappelijke markt in het vooruitzicht te stellen.

Maar Tusk schrijft dat er pas over een nieuwe handelsrelatie kan worden gesproken als er "voldoende vooruitgang" is geboekt in het overleg over de ontvlechting van het Verenigd Koninkrijk met de EU. De Britse premier May stuurde woensdag een brief naar Tusk, waarin ze formeel bekendmaakte dat de Britten de Europese Unie willen verlaten. Daarin drong ze aan op gelijktijdige onderhandelingen over de uittreding en een nieuw handelsakkoord.

Positie expats

In de richtlijnen van Tusk staat dat de positie van Britse burgers die in de EU wonen en van EU-burgers op Britse bodem met voorrang aan bod zullen komen. Zij zijn zeer onzeker over hun toekomst, en weten niet of ze gedwongen zullen worden om te verhuizen. De brexit maakt een eind aan het vrije verkeer voor burgers, en de vrije vestiging van EU-burgers en Britten over en weer.

Ook vraagt Brussel "flexibele en verbeeldingsvolle" oplossingen voor de problemen die naar verwachting gepaard zullen gaan met de herinvoering van grenscontroles langs de grens van Noord-Ierland en Ierland.

Verder wil de EU geld zien van Londen: zo'n 60 miljard euro aan kosten en achterstallige betalingen. Als drukmiddel in de onderhandelingen over deze gevoelige onderwerpen hanteert Brussel het schrikbeeld dat er helemaal geen handelsakkoord komt met de Britten, met hoge importtarieven tot gevolg. Daarom is het overleg over handelsafspraken naar achteren geschoven.

Straf

Tusk zei vanmorgen in Malta dat de Europese Unie het Verenigd Koninkrijk niet zal straffen voor de wens tot afscheiding. De brexit zelf is al voldoende straf voor het land, voegde hij eraan toe.

Tusk wil niets weten van een dreigement dat premier May volgens sommige bronnen in haar brexitbrief had verpakt. Volgens die geruchten zou May hebben gedreigd de samenwerking op veiligheidsgebied in te perken als Brussel een goede deal voor Londen onmogelijk zou maken. "Ik sluit uit dat ze veiligheidssamenwerking misbruikt als wisselgeld. Dit is een misverstand."

De 27 EU-leden (uitgezonderd Londen) moeten nog akkoord gaan met de richtlijnen. Daarna kan het twee jaar durende onderhandelingsproces van start gaan.