Trump trekt 'een kaart uit het klimaat-kaartenhuis'

Het zorgstelsel Obamacare beëindigen lukte hem nog niet, maar het ontmantelen van Obama's klimaatafspraken lijkt wel geslaagd: de Amerikaanse president Trump ondertekende dinsdagavond een decreet dat een einde maakt aan de strengere regels voor de uitstoot van broeikasgassen. "Dit is echt bijzonder treurig en ook nog eens gevaarlijk. Dit kan grote consequenties hebben", zegt klimaatadviseur Leo Meyer.

Het was te voorzien, want Trump maakte de afgelopen weken al duidelijk dat hij het 'Clean Power Plan' maar onzin vond. De regels belemmeren volgens de president de economische ontwikkeling.

"Trump zorgt er met deze beslissing voor dat het nog moeilijker wordt om de doelstellingen van het Parijs-akkoord te halen", legt Meyer uit. In dat klimaatakkoord werd onder meer afgesproken dat de opwarming van de aarde beperkt moet worden tot 2 graden Celsius, liefst nog minder. Om dat te bereiken, moet de uitstoot van broeikasgassen flink worden teruggedrongen en dat is precies waar Trump geen zin in heeft.

"Het is al heel moeilijk om de doelstelling van het Parijs-akkoord te halen, zelfs mét het Clean Power Plan. Nu zorgt Trump ervoor dat 16 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot (alle fossiele CO2-uitstoot van de VS) ongemoeid wordt gelaten en zelfs misschien toeneemt."

Volgens Meyer zijn de risico's enorm en kunnen ze onomkeerbaar zijn. "Dit besluit van vanavond raakt op de lange termijn ook het overleven van Nederland, want de zeespiegel kan in de komende eeuwen meters stijgen. Ook de droogte in Afrika zal steeds groter worden, waardoor meer mensen gaan emigreren. Alle klimaatproblematiek wordt erger op deze manier."

Maar Trumps beslissing zal niet zomaar geaccepteerd worden, zegt de klimaatadviseur. Er zijn genoeg ngo's en individuele staten die het niet met hem eens zijn en juridische hobbels opwerpen. "Een handtekening op papier is een ding, maar het allemaal ten uitvoer brengen is een tweede. Er komt nog wel een tegenbeweging. Het is niet 1, 2, 3 een gelopen race."

Maar niet alleen de gevolgen voor het klimaat zijn zorgwekkend, ook de politieke gevolgen zien er niet goed uit. "Het klimaatakkoord in Parijs werd alleen een succes omdat alle landen het akkoord samen wilden ondertekenen. Het akkoord is gebaseerd op vertrouwen in elkaar. Dat vertrouwen wordt zo beschadigd."

Met andere woorden: Trumps beslissing heeft invloed op het klimaat en het politieke vertrouwen. Maar de beslissingen die hij neemt, kunnen na zijn ambtstermijn wel weer enigszins worden teruggedraaid door een nieuwe president, zegt Meyer.

Instorten

Er is nog licht aan het einde van de tunnel, volgens Meyer. "De wereldwijde vervanging van fossiele door duurzame energiebronnen zal door Trump wel kunnen worden vertraagd, maar uiteindelijk niet worden tegengehouden. Het gaat hier om een kaartenhuis dat sinds 1992 (de startdatum van het VN-Klimaatverdrag) is opgebouwd. Trump trekt er één kaart uit. Het kaartenhuis zal bewegen, maar niet helemaal instorten."

'Climate First'

Staatssecretaris Dijksma van Milieu maakt zich zorgen over het klimaatbeleid van Trump. Ze is van plan om dit voorjaar in de VS een conferentie te organiseren onder de titel 'Climate First', verwijzend naar Trumps slogan 'America First'. Tegen de NRC zegt ze dat ze ermee wil laten zien "dat de trein die in december 2015 (met het klimaatakkoord van Parijs) in beweging is gekomen, niet meer te stoppen is. Zelfs niet door de president van de Verenigde Staten."

Dijksma rekent op de deelname van andere Europese landen, waaronder Duitsland en Frankrijk, en individuele Amerikaanse staten. "Maar ook de federale Amerikaanse overheid is van harte uitgenodigd", voegt ze eraan toe. Dijksma wil op de conferentie duidelijk maken dat werkgelegenheid en klimaatbeleid samen gaan.

"Het is een brede bijeenkomst en we praten in alle openheid over de vraag hoe we de doelen van Parijs kunnen realiseren. Wereldwijde is er een beweging die zegt: we gaan nu doorpakken. We laten dit niet meer uit onze handen vallen", zegt Dijksma in de krant.