'Werken buiten kantoortijden is prima, maar stel wel je grenzen'

Na het avondeten nog even je laptop openklappen om verder te werken. In de avond niet kunnen afspreken met je vrienden, omdat je dan werkafspraken hebt staan, en in het weekend toch werktelefoontjes beantwoorden.

Bij veel werkende Nederlanders zal dit bekend voorkomen, want 40 procent werkt regelmatig buiten de kantoortijden om. Volgens het CBS komt dat vooral door zzp’ers. Waren er in 2003 nog 630.000 zelfstandigen; nu zijn dat er 1 miljoen. En die hebben vaak geen vaste werktijden.

Robin Deiman (32) is sinds oktober zelfstandig personal trainer en maakt soms wel dagen van 14 uur. “Ik denk zelfs dat ik meer dan fulltime werk, net als veel andere zzp’ers.”

Ook ondernemer Koen Atema (31) herkent het werken buiten kantoortijden. Hij is eigenaar van het Launch Café, een plek waar zelfstandigen terecht kunnen voor een werkplek. Zelf werkt hij regelmatig buiten kantoortijden.

Hij vindt zijn eigen werktijden prima, maar bij zzp’ers die bij hem werken ziet hij een hunkering naar een 9-tot-5-ritme. “Thuis loopt alles door elkaar heen. Na een tijd vanuit huis gewerkt te hebben, komen ze toch bij ons voor een werkplek.”

Werken buiten kantoortijden kan invloed hebben op je sociale leven, zegt Marc Schabracq, een onafhankelijke organisatieadviseur. Hij ziet in de praktijk dat mensen steeds vaker werk mee naar huis nemen. “Als dat af en toe gebeurt, is het niet zo’n probleem. Gebeurt het structureel, dan heb je een gigantisch probleem. Je bent er dan niet voor je naasten. E-mail heeft dit bijvoorbeeld erger gemaakt. Je neemt je werk mee naar huis en dat kan schadelijk zijn, want je komt niet tot rust.”

Atema denkt wel dat het vele werken invloed heeft op zijn persoonlijke leven, “Ik heb veel vrienden die zzp’er zijn, maar ik stuit nog wel eens op onbegrip van vrienden die kantoorbanen hebben.” De zelfstandigen die bij hem in het café werken, gaan daar volgens hem juist heen om dat te voorkomen en werk en privé gescheiden te houden.

Ook Deiman merkt de invloed van het werken buiten kantoortijden. “Ik moet mijn sociale leven heel goed plannen”, zegt hij. ”Op tijden dat ik werk, willen vrienden juist afspreken.”

Volgens Schabracq zijn twintigers en dertigers niet goed in nee zeggen tegen werk. “Ze hebben nog niet geleerd om grenzen te stellen. Ze hebben een onbegrensde ambitie waarbij the sky the limit is.” Hij raadt werkenden aan om assertief te zijn. “Niet alles hoeft perfect te zijn en niet iedereen hoeft je aardig te vinden. Dat is natuurlijk niet zo makkelijk, maar stel jezelf grenzen.”

Op de vraag of ze liever reguliere kantoortijden hebben, antwoorden Atema en Deiman allebei nee. Voordat Deiman in oktober zzp’er werd, had hij een fulltime 9-tot 5-baan. “Maar ik kwijnde weg achter dat bureau.”

Atema zou zijn werktijden niet willen veranderen. “Ik vind de vrijheid heel fijn. Ik deel mijn eigen agenda in. Vanmiddag moet ik bijvoorbeeld mijn auto ophalen en dat kan gewoon.”

Deiman twijfelt wel of hij deze werktijden zijn hele leven wil hebben. “Ik wil uiteindelijk een rustig programma, maar voorlopig vind ik dat flexibele ook wel heel fijn. En ik kan altijd nog terug naar vaste dienst."