Rotterdams onderzoek: veel vrouwen hebben last van straatintimidatie

Veel Rotterdamse vrouwen zeggen dat ze op straat last hebben van seksueel getinte toenaderingen. De pogingen lopen uiteen van mannen die naar hen sissen of klakken tot complimentjes over het uiterlijk, nastaren of in enkele gevallen zelfs aanrandingen.

Het zijn ervaringen van vrouwen tussen de 18 en 45 jaar die meededen aan een onderzoek van de Erasmus Universiteit in Rotterdam. De gemeente Rotterdam had opdracht gegeven het fenomeen straatintimidatie te onderzoeken en spreekt zelf van het grootste onderzoek naar straatintimidatie sinds de jaren 80.

De onderzoekers benadrukken dat het een grijs gebied is, want wat de een als intimiderend ervaart, noemt de ander een onschuldige opmerking. Bovendien zijn hoogopgeleide vrouwen oververtegenwoordigd in de onderzoeksgroep.

Minder ernstige seksuele toenaderingen komen op straat het meest voor. Vrouwen ervaren dat als hinderlijk, maar niet zo zeer als intimiderend. Van de ondervraagden heeft 44 procent weleens gedrag meegemaakt dat intimiderend was. De meeste overlast wordt ervaren in het centrum van Rotterdam en vooral in winkelgebieden en de eigen woonomgeving.

Veel van de geënquêteerde vrouwen zeggen dat ze zich aanpassen aan het gedrag van mannen en jongens. Zo vermijdt 61 procent oogcontact op straat en de helft van de vrouwen vermijdt 's avonds bepaalde plekken in de stad. Volgens de onderzoekers heeft de angst van vrouwen om te worden lastiggevallen ook te maken met de angst dat er ook een beroving of andere criminaliteit uit kan voortkomen.

Verder valt op dat 87 procent van de lastiggevallen ondervraagden de gevallen van intimidatie nooit heeft gemeld. Dat komt meestal (58 procent) doordat ze denken dat het geen zin heeft.

De gemeente Rotterdam voerde daarnaast een eigen aanvullend onderzoek uit om te achterhalen wie de plegers zijn van straatintimidatie. Dat gebeurde door middel van straatinterviews in vier gebieden. En ook hier zei een merendeel van de ondervraagde vrouwen (68 procent) dat ze weleens last hebben van seksueel getinte toenaderingen.

Identiteit dader

Gevraagd werd naar de vermoedelijke afkomst van de dader, voor zover dat duidelijk te zien zou zijn. Het vaakst dachten vrouwen dat het ging om mannen van Marokkaanse afkomst (32 procent). Verder zouden de meeste plegers jong zijn, tussen de 18 en de 25 jaar oud (50 procent).

Volgens de ondervraagde vrouwen komen de plegers vaak uit een andere etnische groep dan zijzelf, worden ze even vaak lastiggevallen door groepen als door mannen alleen en zijn het bijna altijd onbekenden. Rotterdam gaat nog nader onderzoeken wat de mannen drijft die vrouwen op straat lastigvallen.

Geschrokken

Wethouder Joost Eerdmans (Leefbaar Rotterdam) zegt te zijn geschrokken van de resultaten van de onderzoeken. "Deze cijfers zijn erger dan ik had verwacht. Dat bijna 40 procent van de vrouwen weleens achterna is gelopen, vind ik verbijsterend", stelt Eerdmans.

Hij wil zich er niet bij neerleggen dat vrouwen seksuele intimidatie klaarblijkelijk accepteren. "Het is onaanvaardbaar dat vrouwen denken dat het er maar bij hoort en geen aangifte meer doen. Het beeld is dat vrouwen dit gelaten over zich heen laten gaan. Dat is niet oké", aldus Eerdmans.

De wethouder wil voor de zomer met een plan komen om het probleem aan te pakken. "Uit de onderzoeken blijkt dat een deel van de plegers een migratie-achtergrond heeft. Daar ligt de oplossing. Het gaat om een gebrek aan seksuele opvoeding, het gaat om de machtsverhouding tussen man en vrouw. Het ligt in de cultuur. Je moet bij de wortel beginnen."

Toch wil Eerdmans het niet alleen bij onderwijs en voorlichting houden. "Een goede boete lijkt me ook helemaal niet verkeerd."

Amsterdam

De gemeente Amsterdam deed eerder ook onderzoek naar seksuele intimidatie op straat. Daaruit bleek dat een op de drie vrouwen hier last van had. Daarop besloot de gemeente het fenomeen strafbaar te stellen en boetes op te gaan leggen.